Tüm hayat deneyimimiz dimağlarımızın içerisinde konum alıyor ancak dimağımızın nasıl çalıştığını hâlâ tam olarak bilemiyoruz. Bilim kişileri, canlı insan dimağı üzerinde deney yapamıyorlar ve bu nedenle hayvan dimağları üzerlerine yoğunlaşıyorlar lakin hayvan dimağı üzerinde yapılan deneyler, her vakit insan dimağı ile örtüşmüyor. Bu yüzden araştırmacılar, son yıllarda gelişme gösteren teknolojiyle birlikte yapay olarak üç boyutlu bir dimağ geliştirdiler.
Canlı bir beyindeki nöronlar, uyarıcılara birbirleriyle ve vücudun sair kısımlarıyla muhabere kurmak için kullandıkları elektriksel tetiklemelerle cevap verir. Bilim kişilerinin geliştirdiği bu yapay dimağ organoidleri de bu sinirsel aktiviteyi gerçekleştirebiliyor. Bu sinirsel aktivitelerin dimağ için en temel fonksiyon olduğunu söyleyen araştırmacılar, bu yapay dimağın rastgele bir bilinçlenme riski taşımadığını da bildirdi.
Araştırmacı Hideya Sakaguchi, “İlk evvel tıpkı anda faal olarak çalışan kimi nöronları görmek beni çok heyecanlandırdı. Nöronlar evvel ferdî aktiviteler gösterir ancak sair nöronlar arasında ağlar oluşturup irtibat kurarken senkronize aktiviteler göstermeye başlar” dedi.
1949'da Kanadalı nöropsikolog Donald Hebb, senkronize sinirsel aktivitenin bellek de dâhil olmak üzere çeşitli dimağ fonksiyonlarının temeli olduğunu belirten Hücre Meclisi Hipotezini sundu. 1992 yılında bilim kişileri, bunu daha kısa hâliyle şöyle söz ettiler: “Nöronlar, bir araya gelirlerse birbirine bağlanırlar.” Dimağ hücre aktivitesini ölçmek için yeni tekniklerini kullanan Sakaguchi ve ekibi, dimağ organoidlerinin de tıpkı şeyi yaptığını tespit etti.
Sakaguchi, dimağ organoidlerinin resen aktivite belirtileri göstermesine rağmen dünyayı algılayan bir vücuda bağlı canlı dimağların aksine uyarılma yeteneğinden mahrum olmaları nedeniyle bilinç geliştirme ihtimallerinin düşük olduğunu açıklıyor. Bununla birlikte beyin organoidlerinin canlı bir vücuda koyulması durumda olasılıklar değişiyor. Sakaguchi, dimağ organoidlerinin bir hayvana nakledilmesi durumunda bilinç geliştirebileceğinden tasa edilebileceğini zira gerekli “giriş/çıkış” sistemini yapay dimağa verileceğini itiraf ediyor.