2007-2014 ortasında hazırlanan 9 kapsamlı rapor, Marmara’da stabil bir müsilajın oluştuğunu ve müsilajın gelecekte artacağının yıllardır bilindiğini ortaya koyuyor.
Milliyet'ten Mert İnan'ın haberine nazaran müsilaj felaketiyle boğuşan, uzmanların adeta ‘öldü’ dediği Marmara Denizi’ndeki etraf felaketinin nasıl ‘göz nazaran göre’ geldiğini ortaya koyan raporlar gün yüzüne çıktı. Marmara Etraf İzleme Projesi (MAREM) kapsamında 2007-2014 yılları ortasında hazırlanan yüzlerce sayfalık 9 kapsamlı rapor, Marmara’da stabil bir müsilajın oluştuğunu ve müsilajın gelecekte artacağının yıllardır bilindiğini ortaya koyuyor. Hidrobiyolog Levent Artüz öncülüğünde yapılan araştırmalarda, Marmara’daki durumun 1975 yılından başlayıp bugünkü sonuca ulaştığı ortaya konulmuş.
Yüksek klor tesiri
Örneğin 2009 tarihli ve Tekirdağ açıklarında yapılan araştırmayı bahis alan raporda, musilaj oluşumunun o tarihlerde bile Marmara Denizi genelini önemli olarak etkilediğine dikkat çekilerek, “Kontrolsüz ve hiçbir arıtmaya tabi olmaksızın yapılan atık su deşarjlarının direkt tesiri göz arkası edilmemeli” ikazında bulunulmuş.
2013 tarihli “Marmara Denizi’nin Değişen Oşinografik Kurallarının İzlenmesi Projesi”nde ise Haliç’te yapılanlardan ders alınmadığı, Marmaray hafriyatının Marmara Denizi’nin en derin yeri, dolayısı ile en kalın su katmanına sahip olan Çınarcık ve Doğu Marmara bulunduğu bölgeye döküldüğüne dikkat çekilerek, “Yetmezmiş üzere, en kirli suyumuz Ergene’nin ‘derin deniz deşarjı’ ile Marmara’ya deşarj edilmek istenmesi, olumlu gelişme beklemenin ne kadar büyük saflık olduğunu ortaya koymaktadır” deniliyor.
Karabiga örneği
Birebir uzmanların 2014 tarihinde hazırladıkları raporda ise Marmara Denizi genelinde arıtmasız yapılan deşarjların yanı sıra, halihazırda çalışan ve onlarla söz edilebilecek sayıda üretimi planlanan güç santrallerinin soğutma suyu borularının, elverişli bir ortam bulup üreyen kirlenmiş organizmalar ile dolarak kullanılamaz hale geleceğini, bunun önlenmesi için klor türevlerinin kullanıldığını ve gelecekte de kullanılacağına dikkat çekiliyor.
Karabiga’da kurulması düşünülen termik santralin yanı sıra Şarköy civarında, yeniden Marmara’da son kalan deniz kaplumbağaları ömür ve muhtemel üreme alanlarına yapılmak istenen santral ve öteki santraller hakkında raporda, o devir şu ihtarlara yer verilmiş: “Karabiga etrafında kurulmak istenen termik santral için hazırlatılan ÇED raporunda tam da tesisin kurulması planlanan alanda bulunan Akdeniz Fokları ‘Proje alanı ve etrafında Bern Kontratı gereği muhafaza altına alınmış alan bulunmamaktadır’ ibaresi ile görmezden gelinmiş ve bu raporu da ilgili bakanlık olumlu bulmuştur.”
Müsilaj nedeniyle deniz tabanındaki canlıların ömür alanlarında tahribat oluştu.