Niyet bir durumun, hissin, olayın zihinde oluşturduğu faaliyetlerdir. Fikir, dış dünyaya dair algıları işlemeyi; karar verebilmeyi, tedbir alabilmeyi, kıymetlendirme yapabilmeyi sağlamaktadır.
Zihin bazen bir fikir etrafında içinden çıkılmaz bir döngüde, olumsuz bir kanıyı yineler. Bu döngüde kalındıkça tasa ve gerilim seviyesi artar, zihnin odağını değiştirmek, olumsuz niyetten çıkabilmek ve yerine yeni kanılar oluşturmak zorlaşır, odaklanma ve dikkat sorunları gözlenmeye başlayabilir, omurdaki fonksiyonellik düştükçe olumsuz duygulanımlar ve niyetler tekrar tekrar pekişir.
Pekala zihinde kendini tekrar eden olumsuz fikirleri nasıl önleyebiliriz?
1. Kanıları ayrıştırarak işe başlamak yararlı olacaktır. Hangi niyetler olumsuz senaryolar yazıp, felaketleştirdiğimiz ve yanlışlı işlenmiş fikirler? Bir ‘Olumsuz Kanılarım Günlüğü’ oluşturmak, hem bu niyetleri dışsallaştırmak, hem de ilerleyen vakitlerde baktığımızda fikir yanlışlarını fark edebilmeye fayda sağlar.
2. Olumlu durumları, kanıları, muvaffakiyetleri takdir edebilmek. Negatif niyetler, negatif odaktan kaynaklanmaktadır. Yolunda giden ve büyük-küçük fark etmeksizin olumlu durumları ve hisleri da odağa dahil etmeye çalışılmalıdır.
3. Genellemeler yapmaktan kaçınmak, yanlışsız düşünme mahareti kazanmada bizlere yardımcı olacak kıymetli bir kaynak olacaktır. ‘Bugün geç kaldım, bütün günüm berbat olacak’, ‘İlişkim yolunda gitmedi, hiçbir vakit memnunluğu yakalayamayacağım’… Bu üzere kanılar tek bir örnekten yola çıkarak durumları genellediğimiz ve olumsuz odağı güçlendirdiğimiz fikir biçimleri. Bu noktada ‘Kötü şeyler olabilir, onlarla baş edebilirim; yeterli şeyler olabilir onlarla memnun olabilirim’ fikrini benimsemek faydalı olacaktır.
4. Anda kalabilme marifeti, negatif kanılar karşısında bize güçlü bir başa çıkma stratejisi sağlar. Fikir geçmiş ve gelecek ortasında dalgalandıkça negatif niyetlerin arttığı ve baş edilmez bir hal aldığı gözlenmektedir. Günde 20 dakikalık antrenmanlar bu beceriyi kazanmada faydalı olacaktır. 20 dakika meskende, iş yerinizde yahut yürüyüş yaparken yalnızca etraftaki uyarıcılara odaklandığınız; etraftaki beşerler, çalışma arkadaşlarınız, dışarıdaki ağaçlar, havanın nasıl olduğu, oturduğunuz, bastığınız tabanın size nasıl hissettirdiği üzere sırf dış uyaranlara odaklandığımız bir 20 dakika kendimize ayırabiliriz.
A.W Hare ‘Düşünce; rüzgar, bilgi; yelken, insanlık da kayığın kendisidir.’
5.Düşünce, fonksiyonel ve olumlu bir odakta ise, hızlandırıcı bir misyon görür. Olumsuz ve denetim edemediğimiz biçimde ise rotamızı saptıracaktır. Yapacağımız idmanlar ve kazanacağımız hakikat fikir stratejileri ile denetimi ele almak kolaylaşacaktır.
