‘Kademeli normalleşme’ takviminde yer almayan ve 1.5 yıldır sahnelerden uzak kalan sanatçılar-sahne işçileri isyan etti. Kararın ivedilikle gözden geçirilmesini talep eden sanatkarlar ‘Gözünü yumma, sahneye sahip çık!’ diyerek birlik daveti yaptılar.
Sokağa çıkma yasağının en azından 24.00’e çekilmesini isteyen müzisyenler, böylece iş yapabilmeyi ve meskenlerine ekmek götürebilmeyi umuyor.
'Bu işin adabı neydi, ne diyorduk sahneye çıkınca, nasıl hazırlanıyorduk? Unuttum'
Hürriyet gazetesinden Fulya Soybaş'ın haberine nazaran, "1.5 yıldır sahneden uzağım. Bu işin adabı neydi, ne diyorduk sahneye çıkınca, nasıl hazırlanıyorduk? Hepsini unuttum ve tek gelirim de müzik!" diyen müziği Şimal, "Sadece nefesim ile para kazanıyorum. Ne sponsorum var ne toplumsal medya işi yapıyorum. Bugünlere de tırnaklarımla hafriyata kazıya, uğraş ederek geldim. Lakin bugün gelinen noktada ben de meslektaşlarım da bu çabayı kaybettik. Mesken sahibine telefon açıp, ‘Bu ay da kirayı almasanız, sizi üzer miyiz?’ diye yalvaran müzisyenleriz artık. Bu çok onur kırıcı! Tüm bunların üzerine bir de göğüs kanserine yakalandım. Biliyorsun, ağır süreçler! Tedavi, ek tedaviler... Para, moral ve motivasyona en çok gereksinimim olan periyot. Müzik beni ayakta tutacaktı güya? Sokağa çıkma yasağını, en azından 24.00’e çekseler biz de bir tık nefes alır, işimizi yapar, kimseye de muhtaç kalmayız diyorum."
'Mesleğin prestiji yok'
Türkücü Yudum: “1.5 yılda dal falan kalmadı. Yalnızca solist olarak düşünme! Çalgıcısı, ışıkçısı... O kadar çok insan ekmek yiyordu ki. Bugüne kadar kendi uğraşımızla bir şeyler yapmaya çalıştık lakin yetmedi işte. Devletin yanımızda olması, kol kanat germesi şart! Gel gör ki ‘normalleşme’ kararları açıklandığında tekrar ‘yok’ sayıldık. Karar açıklanırken anneme döndüm, ‘Keşke müzisyen olmasaydım, diğer bir iş yapsaydım’ dedim. Bak bu kadar vakittir, açız! Daha berbatı yaptığımız iş meslek olarak kabul edilmiyor. Kültür Bakanlığı, 16 ayda yalnızca 4 ay, aylık 1000 TL para yatırdı. Neye yetti? 2 hafta evvel 3000 TL hibe açıklandı, alabilmek için vergi levhası şart! Bölümdekilerin yüzde 90’ı zati kayıt dışı, nasıl alacak o parayı? İzmir’den, Gaziantep’ten geçim külfeti nedeniyle intihar haberleri alıyoruz. Bir mesleğin var fakat icra edemiyorsun, düşünsene. Bu çok acı. Lütfen artık sesimizi duyun.”
'Eğlence bölümüne karşı alınmış bir hal var'
Gitarist Engin Yıldız: “Bu virüs ‘AVM’ye girmem, restoranda bulaşmam lakin konserde bulaşırım mı?’ diyor. Siyasi mi ya da öbür bir dert mı bilemiyorum lakin bence cümbüş dalına karşı alınmış bir hal var. Restoranlar açıldı, mesela. Beşerler kurallar çerçevesinde HES kodu, maske-mesafe üzere, nasıl bir ortaya gelebiliyorsa misal şartlarda konserler yapılamaz mı? Salgının farkındayız. ‘Sıkış tıkış konserler yapalım’ da demiyoruz. Fakat yarı kapasiteyle de olsa bir biçimde işe başlamak istiyoruz. 1.5 yılda 4 ay, aylık 1000 lira yardım aldım. Kiraya mı? Faturalara mı? Neye kâfi? Ki bunu bile alamayan meslektaşlarımız oldu. Düğün-derneğe de gidemeyiz, yer sahipleri dolmadığından şikâyetçi, ‘İş olursa para alırsınız’ diyorlar... Birden fazla meslektaşım enstrümanını sattı. Arkadaşım taksiye başladı. Ben de abimin sigorta şirketi var, onun yanında sigortacılık yapıyorum. Bu işin okulunu okudum ben, profesyonelim, reva mı? Müziğin bu ülke için ne kadar değersiz olduğunu bir sefer daha anladım.”
'Artık bittik'
Orkestra Şefi Tarık Sezer: “2020 marttan beri resmen ‘kapalıyız’. 130 müzisyenin geçim kahrı nedeniyle intihar ettiği söyleniyor. Büyük bir kâbusun içerisindeyiz. Biz denetimli bir açılma, yarı kapasite ile konserlere, yerlerimize dönmeyi beklerken göz gerisi edildik. Büyük hayal kırıklığı içerisindeyim. COVID-19’un bizim bölümden bulaştığına dair bir rapor, evrak, bulgu da yok! Hayır, hatalı bizim dal ise 16 aydır meskende oturuyoruz öyleyse salgının bitmesi gerekmez miydi? İstanbul’da sokaklar dolu, toplu taşıma ağzına kadar kalabalık. Uçağa binmeden 1.5 metre ortayla bekliyorsun, bindikten sonra yan yanasın. Bunlardan hiçbir şey olmuyor lakin konser yapılamıyor. Bölümün günahı ne? Gerisinde öteki bir şey olduğunu düşünmek istemiyoruz ancak... Bu işin bizim bölüme mal edilmiş olmasına kırgın ve kızgınım. Akşam 22.00 yasağının 24.00’e çekilmesini talep ediyoruz. Kurallara uyarız, konserlerimizi yaparız. 23.00’te biter, herkes de konutuna masraf. 35 kişi var orkestramda, aileleri ile 100 kişi. 1.5 yıldır kimi sağdan soldan borçla geçindi, kimi kenara atmıştı onu yedi. Bittik! Lütfen bu duruma göz yummayın! Sahnelere sahip çıkın.”
'Konu tekrar ele alınmalı'
Gülşen: “Koca bir kesim (ki artık yerle bir) ve o bölüme hizmet eden binlerce insanın adaletsizce bahtına terk edilmesini, 1 yılı aşkın müddettir bunun bu türlü devam etmesini kabul etmiyorum. Kâfi artık! Şu 1 ay, üstelik öbür her şey hürken, yeniden acı bekleyişle geçecek, o denli mi? Önümüzdeki 2 ayda da ne olacağı meçhul... Müzik, tiyatro ve tüm cümbüş bölümü ismine mevzuyu tekrar ele almanızı diliyorum. El insaf.”
'100 binler yok sayılıyor'
Murat Boz: “Müzik dalı çalışanları yok sayılıyor. Konutlarına ekmek götüremeyen 100 binler var. İntihar eden meslektaşlarımız var. İvedilikle kararlar gözden geçirilmeli, dalı rahatlatacak kararlar alınmalı ve açıklanmalıdır.
'İdeolojik tavır'
Harun Tekin-Mor ve Ötesi: “Müzikten, sahneden, sanattan korkmak korkanlar açısından makul üzere görünse de beyhude bir tutum. Keyfi yasaklar aşının yerine geçemez. Bu ülkenin birbirinden kıymetli müzisyenlerinin, sahne sanatkarlarının maruz bırakıldıkları şey rasyonel değil ideolojiktir.”