CHP Rize Vilayet Başkanlığı tarafından hazırlanan ÇAYKUR raporuna nazaran, AKP’nin iktidara geldiğinde 177 milyon lira olan ziyan, 18 yılda yüzde bin 217 artarak 2 milyar 334 milyon lira oldu.
AKP’nin iktidara geldiğinde 177 milyon lira olan Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nün (ÇAYKUR) ziyanı 18 yılda yüzde 1217 artarak 2 milyar 334 milyon lira oldu. Kurumun çalışan sayısı da daima azalarak 9 bin 902 bireyden 6 bin 670’e geriledi.
Bankalara borcu 4 milyar TL
Cumhuriyet'ten Leyla Kılıç'ın haberine nazaran, stok bilgilerine de yer verilen ÇAYKUR raporunda, “2002 yılında stok çay ölçüsü 99 bin 469 ton iken 2020 yılında stok ölçüsü yüzde 34.51 artışla 133 bin 800 ton olmuştur. 2002 yılında 6 bin 805 ton olan günlük üretim kapasitesi yüzde 34.7 artışla 2020 yılında günde 9 bin 20 ton olmuştur. Çay fabrikalarının randımanı 2002 yılında yüzde 17.07 iken 2020 yılında yüzde 18.87. Üretici sayısı 2002 yılında 203 bin 28 iken 2020 yılında yüzde 1.08 azalarak 200 bin 845 şahsa düşmüştür” denildi.
Raporda, "2016 yılı sonuna kadar ÇAYKUR’un ziyanı 227 milyon TL iken Varlık Fonu’na devredildikten sonra ise ziyan 2 milyar 107 milyon TL’ye çıktığı" belirtilirken; ayrıyeten, "AKP iktidarı devrinde bankalara kredi borcu da yüzde 20 bin artarak öz sermayesinin üstüne çıktığına da dikkat çekildi. Rapora nazaran, 2002 yılında ÇAYKUR’un bankalara borcu 20 milyon 719 bin TL iken 2020 yılı sonunda 4 milyar 165 bin TL oldu.
"Yöneticilere zam"
Raporda, 2020 yılında bir evvelki yıla nazaran idare heyeti ve kontrol konseyi üyelerine yapılan harcamalar yüzde 24 artarken toplam işçi harcamalarının ise yalnızca yüzde 7 oranında artış gösterdiği ve çay üreticilerine yüzde 17-18 oranında artırım yapıldığı belirtildi.
CHP Rize Vilayet Lideri Saltuk Deniz, “AKP iktidarı devrinde tüm Türkiye’nin olduğu üzere Çaykur’un da ipi çekilmiştir. AKP, ülkeyi nasıl yönetiyorsa Çaykur’u da o denli yönetmiş. Çaykur’un sermayesi yüzde 1542 artmış, çalışan işçi sayısı yüzde 32.6 azalmış olmasına rağmen bilanço ziyanı ve bankalara olan borcunun çok yüksek sayılara ulaştığı ortadadır. Çaykur, bankalara faiz ödeyen bir kuruma dönüştü” dedi.
"Çay kanunu çıkmalı"
Çaykur’un bir an evvel Varlık Fonu’ndan çıkarılması gerektiğini kaydeden Deniz, “Öz sermayesi yükseltilerek bankalara olan borçları kapatılmalı ve faiz yükünden kurtarılmalı. Yönetimsel ıslahatlar yapılmalı, siyasetin eli Çaykur’dan uzaklaştırılmalı. Ayrıyeten Çay Kanunu çıkarılarak kurumun çay bölümündeki aktifliği ve düzenleyici rolü artırılmalı” sözlerini kullandı.