4332 İmran İbnu Huseyn radıyallahu anhüma anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ancak:
İnsanların en hayırlıları benim asrımda yaşayanlardır Sonradan bunları peşine düşüp takip edenlerdir, daha sonra da bunları takip edenlerdir İmran radıyallahu anh der fakat: Kendi asrını zikrettikten sonra iki asır mı, üç asır mı zikretti bilemiyorumbu sonuncuları takiben böylece insanlar kazanç fakat kendilerinden şahidlik istenmediği halde şahidlikte bulunurlar, onlar ihanet içindedirler, itimad olunmazlar Nezirlerde (adak) bulunurlar, yerine getirmezler Arasında şişmanlık zuhûr ederBir rivayette şu ziyade var: Yemin taleb edilmeden ant ederler
Buhari, Şehadat 9, Fezailu'lAshab 1, Rikak 7, Eyman 27; Müslim, Fezailu'sSahabe, 214, (2535); Tirmizi, Fiten 45, (2222), Şehadat 4, (2303); Ebu Davud, Sünnet 10, (4657); Nesai, Eyman 29, (7, 17, 18)
4333 Hz Cabir radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ama:
Beni görebilen veya beni göreni gören bir müslümana ateş değmeyecektir
Tirmizi, Menakıb (3857)
4334 Hz Cabir radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ama:
Ashabıma sebbetmeyin (dil uzatmayın) Nefsim elinde olan Zâtı Zülcelâl'e yemin olsun (sizden) biri, Uhud dağı dek altın infak etse, onlardan birinin infak ettiği bir müdd'e hatta yarım müdd'e bedel olmaz
Müslim, Fedailu'sSahabe 221, (2540)
4335 Hz Ebu Musa radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm ile, beraber akşam namazı kılmıştık Aramızda: Burada oturup yatsıyı da onunla birlikte kılsakdedik ve oturduk Derken yanımıza geldi ve:
Hala burada mısınız?buyurdular
Evet!dedik
İyi yapmışsınız!buyurdu ve başını semaya kaldırdı Başını sıkça semaya kaldırdı ve şöyle buyurdu:
Yıldızlar semanın emniyetidir Yıldızlar gitti mi, vaadedilen şey semaya gelir Ben de Ashabım için bir emniyetim Ben gittim mi, onlara vaadedilen şey gelecektir Ashabım da ümmetim için bir emniyettir Ashabım gitti mi ümmetime vaadedilen şey gelir
Müslim, Fedâilu'sSahâbe 207, (2531)
4336 Büreyde radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ancak:
Bir yerde ölen Ashabımdan hiçbirisi yoktur ama, Kıyamet günü oranın ahalisine bir nur ve onlara (cennete sevkte) bir rehber olmasın
Tirmizi, Menakıb (3864)
4337 Said İbnu'lMüseyyeb, Hz Ömer radıyallahu anh'tan naklediyor: Demişti ama: Ben Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ı dinledim, buyurmuştu fakat: Ben, Rabbimden Ashabımın benden sonra düşeceği ihtilaf hakkında sordum Bunun üstüne şöyle vahyetti:
Ey Muhammed! Senin Ashabın benim nezdimde, gökteki yıldızlar gibidir Bazıları diğerlerinden daha kavidirler herkes için bir nûr vardır Öyleyse, kim onların ihtilaf ettikleri meselelerden birini alırsa, o kimse benim nazarımda hidayet üzeredir
Hz Ömer der ancak: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm (devamla) ek etti:
Ashabım yıldızlar gibidir, hangisine uyarsanız hidayeti bulursunuz
Rezin tahriç etmiştir (Hadisin birinci kısmını Câmi'u'usSağir'de Suyuti kaydeder (Feyzu'lKadır 4, 76) İkinci kısmı da İbnu Abdi'lBerr, Câmi'u'lİlm'de kaydetmiştir (2, 91)
ASHABIN FAZİLET VE MENKIBELERİNİN YÜCELİĞİ
4338 Said İbnu Zeyd radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın şöyle söylediğini işittim:
Ebu Bekr cennetliktir, Ömer cennetliktir, Osman cennetliktir, Ali cennetliktir, Talhâ cennetliktir, Zübeyr cennetliktir, Sa'd İbnu Malik cennetliktir, Abdurrahman İbnu Avi cennetliktir, Ebu Ubeyde İbnu'lCerrâh cennetliktir
(Râvi der ancak: Zeyd) onuncuda sükut etti Dinleyenler: Onuncu kim?diye sordular (Bu taleb üstüne):
Said İbnu zeyd!dedi Yani bu, kendisi idi Zeyd sonra ilave etti:
Allah'a ant ederim Onlardan birinin Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm ile birlikte yüzü tozlanacak dek bulunuvermesi, sizden birinin ömrü boyu çalışmasından daha hayırlıdır, hatta ömrü, Hz Nuh aleyhisselam'ın ömrü değin uzun olsa bile
Ebu Davud, Sünnet 9, (4648, 4649, 4650)
4339 Hz Enes radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ancak:
Ümmetim(in ferdleri aralarında) ümmetime karşı en çok merhametli olan kimse Ebu Bekr'dir Onlar içinde Allah'ın emri hususunda en çok dikkatli olanı Ömer'dir Haya cihetiyle en şiddetli olanı Osman'dır (Davalarda) en isabetli hüküm vereni Ali'dir Helal ve haramı en iyi bileni Muaz İbnu Cebel'dir Ferâizi en iyi bilen Zeyd İbnu Sâbit'tir Kur'ân okumasını en iyi bileni Übey İbnu Ka'b'dır Her ümmetin bir emini vardır Bu ümmetin emini Ebu Ubeyde İbnu'lCerrâh'dır Ebu Zerr'den daha doğru sözlü olan birini ne gök gölgeledi, ne de yer taşıdı O, verada Hz İsa aleyhisselam gibiydi
Hz Ömer radıyallahu anh (hased etmişçesine): Yani biz bu hasletin onda olduğunu kabul edecek miyiz?dedi Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm:
Evet Bu hasletleri onda var bilin!buyurdular
Tirmizi, Menakıb (3793, 3794)
4340 Hz Huzeyfe radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular oysa:
Ben aranızda ne dek kalacağımı bilemiyorum Benden sonradan iki'ye uyundedi ve Ebu Bekr ile Ömer'e sinyâl etti (Sözlerine devam ederek): Ammar'ın davranışlarını örnek alın İbnu Mes'ud ne söylemişse tasdik edinbuyurdu
Tirmizi, Menakıb (3804)
4341 Hz Câbir radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular oysa:
Geceleyin (rüyamda) bana salih bir adam gönderildi Yarı Ebu Bekr, Resulullah'a yamanmış gibiydi, Ömer de Ebu Bekr'e yamanmış gibiydi Osman da Ömer'e yamanmış gibiydi
Cabir der fakat: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın yanından kalktığımız süre dedik ki: (Rüyanın yorumu şöyle olmalıdır Oradaki salih kimse Resûlullah'tır Onların birbirlerine yamanmaları, Allah'ın, peygamberiyle gönderdiği işin (dinin) sorumluları olmalarıdır
Ebu Davud, Sünnet 9, (4639)
4342 Hz Cabir radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ama:
Ben kendimi cennete girmiş gördüm Derken Ebu Talha'nın hanımı Rumeysa ile karşılaştım (radıyallahu anhüma) Üstelik hışırtı kulağıma geldi
Bu kim(in hışırtısı)?dedim
Bilal(in)!dediler Avlusunda bir cariye yer alan bir köşk gördüm
Bu kime ait?dedim
Ömer İbnu'lHattab'ındır!dediler İçine girip bakmayı özlem ettim Ancak senin kıskanç olduğunu hatırladım ve geri döndüm!
Ömer, bu söz üzerine ağladı ve:
Sana aleyhinde da mı kıskanç olacağım ey Allah'ın Resûlü!dedi
Buhari, Ta'bir 31, 32, Bed'ü'lMillet 9, Fezailu'lAshab 19, Nikah 107; Müslim, Fezailü'sSahabe 21, (2395)
4343 Hz Büreyde radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular fakat:
Ey Bilal! Ne ile benden önce cennete girdin? Her ne vakit cennete girdiysem, her seferinde önümde senin hışırtını işittim Dün gece de cennete girmiştim, önümde (tekrar) senin hışırtını duydum Sonradan altından şerefeleri olan murabba bir köşke geldim
Bu köşk kimin?diye sordum
Araplardan birinin!dediler Ben cevaben:
Lakin ben de bir Arabım, (benim olmadığına kadar) bu köşk kimin?dedim Bunun üzerine:
Kureyş'ten birinin!dediler Ben her yerde:
Ben de bir Kureyşliyim, bu köşk kimin?dedim Bu sefer:
Muhammed ümmetinden birinin!dediler Ben de:
Muhammed benim, bu köşk kimin?dedim Bunun üzerine:
Ömer İbnu'lHattab'ın!dediler, radıyallahu anh Bunun üstüne bilal:
Ya Resûlullah! Her ezan okuyuşumda iki rek'at namaz kıldım Her ne vakit hades vaki oldu ise derhal abdest tazeledim ve Allah'a iki rek'at namaz kılmayı üzerimde borç gördümdedi Bilal'in bu açıklaması üzerine Aleyhissalatu vesselam:
İşte bu iki şey nedeniyle (cennete girmede benden evvel davranmış olmalısın)buyurdular
Tirmizi, Menâkıb, (3690)
4344 Amr İbnu'lAs radıyallahu anhüma anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a sordum:
(Ey Allah'ın Resulü!) İnsanların hangisi size daha sevgilidir?
Aişe!buyurdular
Ya erkeklerden?dedim
Babası!buyurdular
Daha Sonra kim?dedim
Ömer!buyurdular ve başka bazı erkekler saydılar
Buhari, Meğazi 63; Müslim, Fezailu'sSahabe 8, (2384); Tirmizi, Menakıb, (3879) *
İnsanların en hayırlıları benim asrımda yaşayanlardır Sonradan bunları peşine düşüp takip edenlerdir, daha sonra da bunları takip edenlerdir İmran radıyallahu anh der fakat: Kendi asrını zikrettikten sonra iki asır mı, üç asır mı zikretti bilemiyorumbu sonuncuları takiben böylece insanlar kazanç fakat kendilerinden şahidlik istenmediği halde şahidlikte bulunurlar, onlar ihanet içindedirler, itimad olunmazlar Nezirlerde (adak) bulunurlar, yerine getirmezler Arasında şişmanlık zuhûr ederBir rivayette şu ziyade var: Yemin taleb edilmeden ant ederler
Buhari, Şehadat 9, Fezailu'lAshab 1, Rikak 7, Eyman 27; Müslim, Fezailu'sSahabe, 214, (2535); Tirmizi, Fiten 45, (2222), Şehadat 4, (2303); Ebu Davud, Sünnet 10, (4657); Nesai, Eyman 29, (7, 17, 18)
4333 Hz Cabir radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ama:
Beni görebilen veya beni göreni gören bir müslümana ateş değmeyecektir
Tirmizi, Menakıb (3857)
4334 Hz Cabir radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ama:
Ashabıma sebbetmeyin (dil uzatmayın) Nefsim elinde olan Zâtı Zülcelâl'e yemin olsun (sizden) biri, Uhud dağı dek altın infak etse, onlardan birinin infak ettiği bir müdd'e hatta yarım müdd'e bedel olmaz
Müslim, Fedailu'sSahabe 221, (2540)
4335 Hz Ebu Musa radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm ile, beraber akşam namazı kılmıştık Aramızda: Burada oturup yatsıyı da onunla birlikte kılsakdedik ve oturduk Derken yanımıza geldi ve:
Hala burada mısınız?buyurdular
Evet!dedik
İyi yapmışsınız!buyurdu ve başını semaya kaldırdı Başını sıkça semaya kaldırdı ve şöyle buyurdu:
Yıldızlar semanın emniyetidir Yıldızlar gitti mi, vaadedilen şey semaya gelir Ben de Ashabım için bir emniyetim Ben gittim mi, onlara vaadedilen şey gelecektir Ashabım da ümmetim için bir emniyettir Ashabım gitti mi ümmetime vaadedilen şey gelir
Müslim, Fedâilu'sSahâbe 207, (2531)
4336 Büreyde radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ancak:
Bir yerde ölen Ashabımdan hiçbirisi yoktur ama, Kıyamet günü oranın ahalisine bir nur ve onlara (cennete sevkte) bir rehber olmasın
Tirmizi, Menakıb (3864)
4337 Said İbnu'lMüseyyeb, Hz Ömer radıyallahu anh'tan naklediyor: Demişti ama: Ben Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ı dinledim, buyurmuştu fakat: Ben, Rabbimden Ashabımın benden sonra düşeceği ihtilaf hakkında sordum Bunun üstüne şöyle vahyetti:
Ey Muhammed! Senin Ashabın benim nezdimde, gökteki yıldızlar gibidir Bazıları diğerlerinden daha kavidirler herkes için bir nûr vardır Öyleyse, kim onların ihtilaf ettikleri meselelerden birini alırsa, o kimse benim nazarımda hidayet üzeredir
Hz Ömer der ancak: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm (devamla) ek etti:
Ashabım yıldızlar gibidir, hangisine uyarsanız hidayeti bulursunuz
Rezin tahriç etmiştir (Hadisin birinci kısmını Câmi'u'usSağir'de Suyuti kaydeder (Feyzu'lKadır 4, 76) İkinci kısmı da İbnu Abdi'lBerr, Câmi'u'lİlm'de kaydetmiştir (2, 91)
ASHABIN FAZİLET VE MENKIBELERİNİN YÜCELİĞİ
4338 Said İbnu Zeyd radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın şöyle söylediğini işittim:
Ebu Bekr cennetliktir, Ömer cennetliktir, Osman cennetliktir, Ali cennetliktir, Talhâ cennetliktir, Zübeyr cennetliktir, Sa'd İbnu Malik cennetliktir, Abdurrahman İbnu Avi cennetliktir, Ebu Ubeyde İbnu'lCerrâh cennetliktir
(Râvi der ancak: Zeyd) onuncuda sükut etti Dinleyenler: Onuncu kim?diye sordular (Bu taleb üstüne):
Said İbnu zeyd!dedi Yani bu, kendisi idi Zeyd sonra ilave etti:
Allah'a ant ederim Onlardan birinin Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm ile birlikte yüzü tozlanacak dek bulunuvermesi, sizden birinin ömrü boyu çalışmasından daha hayırlıdır, hatta ömrü, Hz Nuh aleyhisselam'ın ömrü değin uzun olsa bile
Ebu Davud, Sünnet 9, (4648, 4649, 4650)
4339 Hz Enes radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ancak:
Ümmetim(in ferdleri aralarında) ümmetime karşı en çok merhametli olan kimse Ebu Bekr'dir Onlar içinde Allah'ın emri hususunda en çok dikkatli olanı Ömer'dir Haya cihetiyle en şiddetli olanı Osman'dır (Davalarda) en isabetli hüküm vereni Ali'dir Helal ve haramı en iyi bileni Muaz İbnu Cebel'dir Ferâizi en iyi bilen Zeyd İbnu Sâbit'tir Kur'ân okumasını en iyi bileni Übey İbnu Ka'b'dır Her ümmetin bir emini vardır Bu ümmetin emini Ebu Ubeyde İbnu'lCerrâh'dır Ebu Zerr'den daha doğru sözlü olan birini ne gök gölgeledi, ne de yer taşıdı O, verada Hz İsa aleyhisselam gibiydi
Hz Ömer radıyallahu anh (hased etmişçesine): Yani biz bu hasletin onda olduğunu kabul edecek miyiz?dedi Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm:
Evet Bu hasletleri onda var bilin!buyurdular
Tirmizi, Menakıb (3793, 3794)
4340 Hz Huzeyfe radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular oysa:
Ben aranızda ne dek kalacağımı bilemiyorum Benden sonradan iki'ye uyundedi ve Ebu Bekr ile Ömer'e sinyâl etti (Sözlerine devam ederek): Ammar'ın davranışlarını örnek alın İbnu Mes'ud ne söylemişse tasdik edinbuyurdu
Tirmizi, Menakıb (3804)
4341 Hz Câbir radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular oysa:
Geceleyin (rüyamda) bana salih bir adam gönderildi Yarı Ebu Bekr, Resulullah'a yamanmış gibiydi, Ömer de Ebu Bekr'e yamanmış gibiydi Osman da Ömer'e yamanmış gibiydi
Cabir der fakat: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'ın yanından kalktığımız süre dedik ki: (Rüyanın yorumu şöyle olmalıdır Oradaki salih kimse Resûlullah'tır Onların birbirlerine yamanmaları, Allah'ın, peygamberiyle gönderdiği işin (dinin) sorumluları olmalarıdır
Ebu Davud, Sünnet 9, (4639)
4342 Hz Cabir radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular ama:
Ben kendimi cennete girmiş gördüm Derken Ebu Talha'nın hanımı Rumeysa ile karşılaştım (radıyallahu anhüma) Üstelik hışırtı kulağıma geldi
Bu kim(in hışırtısı)?dedim
Bilal(in)!dediler Avlusunda bir cariye yer alan bir köşk gördüm
Bu kime ait?dedim
Ömer İbnu'lHattab'ındır!dediler İçine girip bakmayı özlem ettim Ancak senin kıskanç olduğunu hatırladım ve geri döndüm!
Ömer, bu söz üzerine ağladı ve:
Sana aleyhinde da mı kıskanç olacağım ey Allah'ın Resûlü!dedi
Buhari, Ta'bir 31, 32, Bed'ü'lMillet 9, Fezailu'lAshab 19, Nikah 107; Müslim, Fezailü'sSahabe 21, (2395)
4343 Hz Büreyde radıyallahu anh anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm buyurdular fakat:
Ey Bilal! Ne ile benden önce cennete girdin? Her ne vakit cennete girdiysem, her seferinde önümde senin hışırtını işittim Dün gece de cennete girmiştim, önümde (tekrar) senin hışırtını duydum Sonradan altından şerefeleri olan murabba bir köşke geldim
Bu köşk kimin?diye sordum
Araplardan birinin!dediler Ben cevaben:
Lakin ben de bir Arabım, (benim olmadığına kadar) bu köşk kimin?dedim Bunun üzerine:
Kureyş'ten birinin!dediler Ben her yerde:
Ben de bir Kureyşliyim, bu köşk kimin?dedim Bu sefer:
Muhammed ümmetinden birinin!dediler Ben de:
Muhammed benim, bu köşk kimin?dedim Bunun üzerine:
Ömer İbnu'lHattab'ın!dediler, radıyallahu anh Bunun üstüne bilal:
Ya Resûlullah! Her ezan okuyuşumda iki rek'at namaz kıldım Her ne vakit hades vaki oldu ise derhal abdest tazeledim ve Allah'a iki rek'at namaz kılmayı üzerimde borç gördümdedi Bilal'in bu açıklaması üzerine Aleyhissalatu vesselam:
İşte bu iki şey nedeniyle (cennete girmede benden evvel davranmış olmalısın)buyurdular
Tirmizi, Menâkıb, (3690)
4344 Amr İbnu'lAs radıyallahu anhüma anlatıyor: Resûlullah aleyhissalâtu vesselâm'a sordum:
(Ey Allah'ın Resulü!) İnsanların hangisi size daha sevgilidir?
Aişe!buyurdular
Ya erkeklerden?dedim
Babası!buyurdular
Daha Sonra kim?dedim
Ömer!buyurdular ve başka bazı erkekler saydılar
Buhari, Meğazi 63; Müslim, Fezailu'sSahabe 8, (2384); Tirmizi, Menakıb, (3879) *