Çin

Çin Çin Coğrafi Verileri Konum: Doğu Asya, Doğu Çin Denizi, Kore Körfezi, Sarı Deniz ve Güney Çin Denizi kıyısında, Kuzey Kore ve Vietnam aralarında yer almaktadır Coğrafi konumu: 35 00 Kuzey enlemi, 105 00 Doğu boylamı Haritadaki konumu: Asya Yüzölçümü: toplam: 9,596,960 km² kara: 9,326,410 km² su: 270,550 km² Sınırları: toplam: 22,14724 km hudut komşuları: Afganistan 76 km, Butan 470 km, Burma 2,185 km, Hong Kong 30 km, Hindistan 3,380 km, Kazakistan 1,533 km, Kuzey Kore 1,416 km, Kırgızistan 858 km, Laos 423 km, Makau 034 km, Moğolistan 4,6769 km, Nepal 1,236 km, Pakistan 523 km, Rusya (kuzeydoğu) 3,605 km, Rusya (kuzeybatı) 40 km, Tacikistan 414 km, Vietnam 1,281 km Sahil şeridi: 14,500 km İklim: Son derece çeşitlilik göstermektedir; güneyde tropikal, kuzeyde subarktik iklim hakimdir Arazi yapısı: Arazisinde çok sayıda dağlar, yüksek yaylalar, batısında çöller, doğusunda ovalar, deltalar, tepelikler yer almaktadır Deniz seviyesinden yüksekliği: en hain noktası: Turpan Pendi 154 m; en yüksek noktası: Everest Dağları 8,850 m (1999 verileri) Doğal kaynakları: Kömür, demir, petrol, doğal gaz, cıva, kalay, tungsten, antimon, manganez, molibden, vanadyum, alüminyum, kurşun, çinko, uranyum, hidro enerji Arazi kullanımı: tarıma yerinde topraklar: %10 otlaklar: %43 ormanlık arazi: %14 diğer: %33 (1993 verileri) Sulanan arazi: 498,720 km² (1993 verileri) Doğal afetler: Yaygın tayfunlar; su baskınları; depremler; kuraklıklar Coğrafi not: Dünyada dördüncü en büyük ülkedir (Rusya, Kanada ve ABD'den daha sonra) Nüfus Bilgileri Nüfus: 1,273,111,290 (Temmuz 2001 verileri) Yaş yapısı: 014 yaş: %2501 (erkek 166,754,893; kadın 151,598,117) 1564 yaş: %6788 (erkek 445,222,858; bayan 418,959,646) 65 yaş ve üzeri: %711 (erkek 42,547,296; bayan 48,028,480) (2001 verileri) Nüfus büyüme oranı: %088 (2001 verileri) Mülteci oranı: 039 sığınmacı1,000 nüfus (2001 tahmini) Bebek vefat oranı: 2808 vefat1,000 doğan bebek (2001 tahmini) Ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 7162 sene erkek: 6981 yıl bayan: 7359 sene (2001 verileri) Sıradan çocuk sayısı: 182 çocuk1 bayan (2001 tahmini) HIVAIDS hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %007 (1999 verileri) HIVAIDS hastalıkları içeren birey sayısı: 500,000 (1999 verileri) HIVAIDS hastalıklarından ölenler: 17,000 (1999 verileri) Halk: Çinli Nüfusun etnik dağılımı: Çinli %919, Zhuang, Uygur, Hui, Yi, Tibetli, Miao, Mançu, Moğol, Buyi, Koreli ve diğer etnik gruplar %81 Din: Taoizm, Budizm, İslam %2%3, Hıristiyan %1 Dil: Standart Çince veya Pekin lehçesi olan Mandarin), Yue (Cantonese), Wu (Shanghaiese), Minbei (Fuzhou), Minnan (HokkienTaiwanese), Xiang, Gan, Hakka lehçeleri, öteki yerel diller Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler toplam nüfusta: %815 erkek: %899 bayan: %727 (1995 verileri) Yönetimi Ülke adı: Devlete Ait bütün adı: Çin Halk Müziği Cumhuriyeti kısa şekli : Çin ingilizce: China Yerel bütün adı: Zhonghua Renmin Gongheguo yerel kısa şekli: Zhong Guo kısaltma: PRC (ÇHC) Idare biçimi: Sosyalist Cumhuriyet Başkenti: Pekin Yönetimsel bölümler: 23 alan, 5 özerk alan ve 4 belediye; Anhui, Pekin, Chongqing, Fujian, Gansu, Guangdong, Guangxi, Guizhou, Hainan, Hebei, Heilongjiang, Henan, Hubei, Hunan, Jiangsu, Jiangxi, Jilin, Liaoning, Nei Mongol, Ningxia, Qinghai, Shaanxi, Shandong, Shanghai, Shanxi, Sichuan, Tianjin, Xinjiang, Xizang (Tibet), Yunnan, Zhejiang Ulusal bayram: ÇHC kuruluş günü, 1 Ekim (1949) Anayasa: 4 Aralık 1982 Aza olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: AfDB (Afrika Kalkınma Bankası), APEC (AsyaPasifik Hesaplı İşbirliği Forumu), ARF, AsDB (Asya Kalkınma Bankası), ASEAN (Güneydoğu Asya Ülkeleri Örgütü), BIS (Uluslararası İmar Bankası), CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CDB (Karayipler Yeniden Yapılanma Bankası), ESCAP (Asya ve Pasifikler Hesaplı ve Sosyal Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), G77, IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Yeniden Yapılanma Bankası), ICAO (Milletlerarası Sivil Havacılık Örgütü), ICC (Uluslararası Ticaret Odası), ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederastonu), ICRM (Milletlerarası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IDA (Milletlerarası Kalkınma Birliği), IFAD (Milletlerarası Tarımsal Yeniden Yapılanma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), IHO (Uluslararası Hidrografi Örgütü), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Milletlerarası Denizcilik Örgütü), Inmarsat (Uluslararası Denizcilik Uydu Teşkilatı), Intelsat (Milletlerarası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Milletlerarası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), ISO (Milletlerarası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), LAIA (Latin Amerika Entegrasyon Birliği), MINURSO (BM Bati Sahra Referandum Misyonu), NAM, OPCW (Kimyasal Silahları Ambargo Organizasyonu), PCA (Kalıcı Hakemlik Mahkemesi), UN (Birleşik Milletler), UN Güvenlik Konseyi, UNAMSIL (BM Sierra Leone Misyonu), UNCTAD (Birleşik Milletler Ticaret ve Yeniden Yapılanma Konferansı), UNESCO (EğitimBilim ve Kültür Örgütü), UNHCR (BM Mülteciler Yüksek Komiserliği), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UNIKOM (BM IrakKuveyt Gözlem Misyonu), UNITAR (BM Eğitim Araştırma Enstitüsü), UNMEE (BM EtyopyaEritre Misyonu), UNTAET (BM Doğu Timor Geçiş Yönetimi), UNTSO (BM Mütareke Gözlem Örgütü), UNU, UPU (Dünya Posta Birliği), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Sahiplik Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü), ZC Hesaplı Göstergeler Ekonomiye genel manzara: Çin Halk Cumhuriyeti, seri büyümesi, dışa karşısında nispeten kapalılığı ve dünyanın en topluluk pazarı olması nedenleri ile bütün dünyanın ilgisini üstünde toplamaktadır az kalsın bütün gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler, bu ülke ile ticari ilişkilerini ilerletmek ve işbirliği olanaklarını arttırmak istemektedirler Dışa açılma çalışmalarının başladığı yıllardan itibaren günümüze kadar Çin, ekonomik alanda bir fazla başarıya imza atmıştır Dünya nüfusunun %22'sini barındıran Çin'de son 10 yılda sıradan artma hızı %10 civarındadır 1999 yılı için Çin Yönetimi tarafından açıklanan artış tahmini, Asya parasal krizinin ekonomide yarattığı negatif etkilere rağmen %7'dir Hızlı kentleşme, gitgide artarak çoğalan milli gelir ve sanayileşmede gelinen nokta, bugün Çin'i dünyanın en manâlı idareli aktörlerinden biri konumuna getirmiştir 2010 yılında Çin ekonomisinin büyüklüğünün bugün dünyanın en büyük ekonomileri kabul edilen ABD ve Japonya'yı geçeceği iddia edilmektedir Çin dünyanın en fazla enerji üreten birinci, en fazla enerji bitiren ikinci ülkesidir Ülkede kişi başına düşen enerji tüketiminin hala dünya ortalamasının aşağıda olması da ülkenin gelişme potansiyelinin iyi bir göstergesidir Kendi içersinde büyük hamleler yapan ve planlı bir yeniden yapılanma ve yükselme stratejisi izleyen Çin Insanlar Cumhuriyeti, komşusu bulunduğu Japonya ve Rusya gibi büyük ekonomilerin de desteği ile öncelikle Asya kıtasında söz sahibi olmaya başlamış ve gitgide artarak dünyaya açılmaya başlamıştır GSYİH: Satınalma Gücü paritesi 45 trilyon $ (2000 verileri) GSYİH gerçek artma oranı: %8 (2000 verileri) GSYİH Fert başına: 774,7 $ (1999 verileri) GSYİH sektörlere göre: tarım: %15 endüstri: %50 hizmet: %35 (2000 verileri) Enflasyon oranı (alıcı fiyatlarında): %04 (2000 verileri) Iş gücü: 700 milyon (1998 verileri) Sektörlere göre işgücü dağılımı: tarım %50, endüstri %24, hizmet %26 (1998) İşsizlik oranı: %10 (2000 verileri) Endüstri: Demir çelik, kömür, makineler, silah, tekstil, petrol, çimento, kimyasal gübre, kundura, oyuncak, yiyecek maddeleri, araba, elektronik aletler, iletişim aletleri Endüstrinin artma oranı: %10 (2000 verileri) Elektrik üretimi: 1173 trilyon kWh (1999) Elektrik tüketimi: 1084 trilyon kWh (1999) Elektrik ihracatı: 72 milyar kWh (1999) Elektrik ithalatı: 90 milyon kWh (1999) Tarım ürünleri: Pirinç, buğday, patates, yer fıstığı, nehir, mısır, arpa, pamuk, domuz, balık İhracat: 232 milyar $ (2000) İhracat ürünleri: Gıda maddeleri, tütün, makineler, ulaşım cihazları, tekstil ve giyim eşyası, ayakkabılar, mineral yakıtlar, kimyasal ürünler İhracat ortakları: ABD %21, Hong Kong %18, Japonya %17, Güney Kore, Almanya, Hollanda, İngiltere, Singapur, Tayvan (2000) İthalat: 197 milyar $ (2000) İthalat ürünleri: Dokuma ve dokuma ürünleri, mineral yakıtlar, demir ve çelik ürünleri, cihaz ve elektrikli cihazlar, kimyasal ürünler İthalat ortakları: Japonya %18, Tayvan %11, ABD %10, Güney Kore %10, Almanya, Hong Kong, Rusya, Malezya (2000) Dış borç tutarı: 162 milyar $ (2000 verileri) Para Birimi: Çin Yuanı (CNY) Para birimi kodu: CNY Parasal sene: Yıllık yılı Iletişim Bilgileri Kullanılan telefon hatları: 135 milyon (2000) Telefon kodu: 86 Radyo yayınlama istasyonları: AM 369, FM 259, kısa dalga 45 (1998) Radyolar: 417 milyon (1997) Televizyon yayını yapan istasyonlar: 3,240 (1997) Televizyonlar: 400 milyon (1997) Internet kısaltması: cn Internet servis sağlayıcıları: 3 (2000) Internet kullanıcıları: 22 milyon (Ocak 2001) Ulaşım ve Nakliyecilik Demiryolları: toplam: 67,524 km (1999) Karayolları: toplam: 14 milyon km asfalt: 271,300 km asfalt olmayan: 1,128,700 km (1999) Deniz yolları: 110,000 km (1999) Boru hatları: Çiğ petrol 9,070 km; petrol ürünleri 560 km; doğal gaz 9,383 km (1998) Limanları: Dalian, Fuzhou, Guangzhou, Haikou, Huangpu, Lianyungang, Nanjing, Nantong, Ningbo, Qingdao, Qinhuangdao, Shanghai, Shantou, Tianjin, Xiamen, Xingang, Yantai, Zhanjiang Hava alanları: 489 (2000 verileri)