GENEL İLKYARDIM BİLGİLERİ
( K. B. K. )
olarak ifade edilir
- İlkyardım Nedir?
- Herhangi bir hastalık veya kaza sonucu sağlığı tehlikeye girmiş olan kişiye,
- Olay yerinde
- Sağlık personeli gelinceye kadar
- Durumun kötüleşmesini önlemek amacıyla
- Tıbbi araç gereç aranmaksızın eldeki olanaklar ile yapılan ilaçsız uygulamalardır.
- Acil Tedavi Nedir
- İlkyardım ve Acil Tedavi Arasındaki Fark Nedir?
- Acil tedavi ; işin uzmanları tarafından yapılan her türlü ileri teknik ve ilaç kullanılarak yapılır.
- İlkyardım ; bu konuda eğitim almış herkesin, olayın olduğu yerde bulabildiği malzemeleri kullanarak yaptığı hayat kurtarıcı müdahaledir.
- İlkyardımcı Kimdir?
- İlkyardım tanımında belirtilen amaç doğrultusunda;
- Hasta veya yaralıya mevcut araç ve gereçlerle
- İlaçsız uygulamaları yapan
- İlkyardım eğitimi almış kişilerdir.
- İlkyardımcının Öncelikli Amaçları Nelerdir?
- Ortam güvenliğini sağlamak
- Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak
- Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini desteklemek
- Hasta / yaralının durumunun kötüye gitmemesi için gereken önlemleri almak
- İyileştirmeyi kolaylaştırmak.
- İlkyardımcının Özellikleri
- İnsan vücudu ile ilgili temel bilgilere sahip olmalı
- Önce kendi can güvenliğini korumalı
- Sakin olmalı, paniğe mani olabilmeli
- Kendine güvenli olmalı
- Olay yerine hakim olmalı
- Eldeki olanakları iyi değerlendirebilmeli
- Pratik olmalı
- Olayı anında ve doğru olarak haber verebilmeli
- İyi bir iletişim becerisine sahip olmalı
- Çevredeki kişileri organize edebilmeli
- İlkyardımcının Bağlı Olduğu Etik Kurallar
- Yeterli bilgi ve beceriye sahip olmalı ve bunları sürekli yenilemelidir
- En iyi düzeyde ilkyardım verebilmek için kendini formda tutmalıdır
- İlkyardımcı sağlık personeli değilse sağlık personeli gibi davranmamalıdır. Kendi görev ve yetkilerinin dışına çıkmamalıdır
- Önce kendisinin ve çevresinin güvenliğini sağlamalıdır
- Çok sayıda Hasta / yaralıya müdahale etmek zorunda ise öncelikler dışında hiçbir ayırım yapmamalıdır
- Hasta / yaralının kendisine emanet ettiği eşyalardan sorumlu olmalıdır
- Hizmeti karşılığında maddi çıkar beklememelidir
- Hasta / yaralıya ve çevreye güvenlik ve huzur duygusu vermelidir
- Görevini tamamlayıncaya kadar hasta yaralıları izlemeli ve yalnız bırakmamalıdır
- İlkyardımın Temel Uygulamaları Nelerdir?
- İlkyardımcının temel görevleri
( K. B. K. )
olarak ifade edilir
- 1) Koruma
- Kaza sonuçlarının ağırlaşmasını yada başka kazaların oluşmasını önlemek için olay yerinin değerlendirmek
- Olay yerinde oluşabilecek tehlikeleri belirleyerek güvenli bir çevre oluşturmak
- İlkyardım eğitimi olmayan kişileri olay yerinden uzak tutmak
- Bilinçsiz müdahalelere izin vermemek.
- 2) Bildirme
- Olay / kaza mümkün olduğu kadar hızlı bir şekilde telefon aracılığı ile ücretsiz telefon hattına sahip olan 112 ye bildirilmelidir.
- 112 Aranması Sırasında Nelere Dikkat Edilmeli
- Sakin olunmalı
- 112 merkezi tarafından sorulan sorulara net ve anlamlı cevaplar verilmelidir ;
- Kesin yer ve adres bilgileri verilirken , olayın olduğu yere yakın bir caddenin yada çok bilinen bir yerin adı verilmelidir ,
- Kendinizi tanıtmalı ve telefon numaranız istenirse verilmelidir
- Hasta/yaralı(lar) ın adı ve olayın tanımı yapılmalıdır,
- Hasta/yaralı sayısı ve durumu bildirilmelidir,
- Eğer herhangi bir ilkyardım uygulaması yapıldıysa nasıl bir yardım verildiği belirtilmelidir,
- 112 hattındaki sağlık personeli tarafından verilen talimatlar yerine getirilmeli
- 112 hattında bilgi alan sağlık personeli , gerekli olan tüm bilgileri aldığını söyleyinceye kadar telefon kapatılmalıdır.
- 3) Kurtarma ( Müdahale )
- Olay yerinde hasta / yaralılara müdahale hızlı ancak sakin ve kendinden emin bir şekilde yapılan ilkyardımdır.
- İlkyardımcının Müdahale İle İlgili Yapması Gerekenler
- Hasta / yaralıların durumunu seri bir şekilde değerlendirmek (ABC) ve öncelikli müdahale edilecekleri belirlemek
- Hasta/yaralının korku ve endişelerini gidermeli , sakinleştirmeli.
- Etraftaki insanları doğru bir şekilde yönlendirip organize etmeli.
- Bilgisini kullanarak Hasta / yaralıya gerekli müdahalelerde bulunmak
- Kırık kemik varlığında yerinde tesbit etmek
- Hasta / yaralıyı sıcak tutmak
- Hasta / yaralının yarasını görmesine izin vermemek
- Hasta / yaralıyı hareket ettirmeden ( çok zorunlu kalınırsa en az zarar görecek şekilde hareket ettirilebilir ) müdahale yapmak (Ancak, ağır hasta / yaralı bir kişi hayati tehlikede olmadığı sürece asla yerinden kıpırdatılmamalıdır.)
- Hasta / yaralının en uygun yöntemlerle en yakın sağlık kuruluşuna sevkini sağlamak (112)
- Hayat Kurtarma Zinciri Nedir?
- Hayat kurtarma zinciri 4 halkadan oluşur. Son iki halka ileri yaşam desteğine aittir ve ilkyardımcının görevi değildir.
- 1.Halka – 112 ye haber verme
- 2.Halka - Olay yerinde yapılan Temel Yaşam Desteği
- 3.Halka – 112 Ambulans ekiplerince yapılan müdahaleler
- 4.Halka - Hastane acil servisleridir
- İlkyardımın ABC si ;
- Bilinç kontrol edilmeli, bilinç kapalı ise aşağıdakiler hızla değerlendirilmelidir:
- “Uluslararası standartlarda ABC harfleri İngilizce
- Airway ( Havayolu ) Breathing ( Solunum) Circulation ( Dolaşım ) sözcüklerinin baş harflerinden oluşmaktadır.
- A. Hava yolu açıklığının değerlendirilmesi
- B. Solunumun değerlendirilmesi ( Bak-Dinle-Hisset)
- C. Dolaşımın değerlendirilmesi (Şah damarından 5 saniye nabız alınarak yapılır.
