Son Konu

Anne karnında beyin - sinir sistemi gelişimi ve riskler

makaleci

Yeni Üye
Katılım
14 Ocak 2020
Mesajlar
351,088
Tepkime
0
Puanları
36
Yaş
35
Credits
0
Geri Bildirim : 0 / 0 / 0
Zihinsel gelişim daha ana karnındayken başlar ve doğuma kadar geçen vadede ve birinci 5 yıllık vadede, tüm hayatımız boyunca bizi etkiyecek anatomik ve zihisel yapımız, becerilerimiz, içtimaî özelliklerimiz şekillenir. Münhasıran gebeliğin oluşumunun 4. haftasında başlayan hudut sistemi gelişimi, 10. haftaya temel farklılaşmayı tamamlar ve bu müddetten sonra bina bu yapıların üstüne inşa olur. Temeldeki gelişim eksiklikleri çok önemli sonuçlar bırakırken, daha sonraki bozuklular daha az gözle görülür fakat belkide zeka ve entellektüel fonksiyonlarda birtakım eksikliklere neden olabilir. Kimi çalışmalar 30 lu 40 lı yaşlarda ortaya çıkan kimi illetlerin, tahminen de bu devirde hiç de önemsemediğimiz birtakım faktörler tarafından tetiklenen yapısal gelişim zayıflıkları sonucu ortaya çıkabilceğini göstermektedir. Tıpta tanı ve tedavi sahalarındaki gelişmeler ve muvaffakiyetler artıp bu cins marazların azalmasıyla birlikte, artık çocuklarda zeka gelişimi beraberinde entellektüel zeka üzere ilerki yaşantısındaki içtimaî kapasitesinden bahsedilmekte ve ön plana çıkmaktadır.

Hamilelik her bayan için çetin, hem ana hemde bebek için bir kadro riskkleri taşıyan lakin bir o kadar istenen bir süreçtir. Risk bu periyodun birinci vakitlerinin şimdi ana tarafından gebe olup olmadığının bilinmediği birinci 4-6 haftalık süreçtir ve aslında en tehlikeli periyottur. Zira ana adayı gebeliğin var olduğu birinci 15 günü aslında fark etmeden geçirecek ve beklenen adet tarihine vardığında, bazen hafif bir kanama, belkide arada olan düzensizlikler ya da bir sefere şahsi bir geçikme üzere değerlendirilip bir sonraki adet tarihini bekleyecektir. Bir sonraki tarihte de gecikme varsa o devir tabibe başvurup gebelik konusunda gerekli muayene ve testler uygulanacak tüm organlar ve tüm had sistemi gelişimi için çok değerli birinci 6 hafta aşılmış olacaktır.

Gebeliğin bu birinci vakitleri hem tüm organların gelişimi ve 4. haftadan itibaren dimağ ve hudut gelişiminin başlangıcıdır. Bu devir içinde kullanılan ilaçlar, beslenme durumu, validenin fizikî ve ruhsal sıhhati bebeği etkileyecek ve ilerki ömründe belirleyici rol oynayabilecektir. Dimağ ve had sistemi gelişimi açısndan istikrarlı beslenmenin ehemmiyeti yanında ispat edilmiş ve eksikliğinde organ ve doku gelişimindeki zayıflık ve kalıcı sakatlıklara (hidrosefali, omurilik gelişim bozuklukları gibi) yol açabilen Folik asitten bahsetmek gerekir. Bu vitamin sağlıklı hudut sistemi gelşimi için gerekli ama tek başına yerinde değildir. Bu unsura doğal halde taze zerzevat, meyve, patates, baklagiller, kepekli ve süt eserlerinde rastlanır. Folik asit gebe kalmak isteyen ve yeni gebe kalmış olan bütün bayanlar yararlıdır ve gebe olmadan evvel, ekstra folik asit almaya başlanırsa akıllıca davranmış oluruz. Örneğin veladet denetim hapını kullanmayı gebe kalmak istediğiniz için bırakacağınız vakit, tıpkı vakit da folik asit tabletleri almaya başlayabilirsiniz.

Her vakit tam olarak başarılı döllenmenin gününü varsayım etmek mümkün değildir. Gelgelelim göz önünde bulundurmanız gereken istikrarlı beslenme ve folik asit tasarrufuna döllenmeden en az dört hafta evvel başlamanızın çok elverişli olmasıdır. Böylelikle şimdi doğmamış evladın gelişimi için değerli olan kâfi folik asit (özellikle döllenmeden sonraki birinci 4 hafta) vücudunuzda ehliyetli nispette bulunmasını sağlamış oluruz. Folik asit kullanmaya derhal gebe kalmayı başaramamış olsanız dahi devam etmekte yararlıdır. Gebelikte istikrarlı beslenmek yalnızca malûm vitamin ve minarelerin alınmasından ibaret olmayıp hem protein hem kuvvet hemde taze zerzevat ve meyvelerden istikrarlı beslenmektir. Bu hususta çok ziyade seçici olmadan mümkün olduğu kadar doğal besinlerden oluşan bir diyet gerekli takviyelerle ehliyetli olacaktır.

Fizyolojik olarak bu devir ana için tüm vucut hudutlarının sonuna kadar zorlandığı metabolizmasının, hormonal ve ruhsal istikrarının büsbütün değiştiği, gereksinimlerinin çok artığı ve ruhsal fizikî her türlü desteğe gereksinimi olduğu bir periyottur. Anaya yaptığınız her türlü destek ve yardım aslında size validenin ve bebeğinizin sıhhati olarak geri dönecektir. Buna karşılık fötüs de muhtaçlığı olan her şeyi anada gayrikâfi dahi olsa, velev anaya zarar verecek de olsa, ondan temin etme eğilimindedir ve bu biçimde kendini garantiye almaya çalışacaktır. Bu devirde validenin iç huzuru, çok ağır olmayan ama külliyen hareketsiz kalmadan yapacağı tertipli fizikî aktiviteler veladet sırasında anayı, sonrasında evladının sıhhatini olumlu etkileyecektir. Bu egzersizler günlük yarım ile birer ssaatlik sakin bir etrafta yürüyüşler, mümkün olursa yüzme yahut spor salonunda elverişli egzersiz programları halinde olabilir. Yapılan çalışmalar son 3 ay içinde ana karnındaki bebeğin dış ortamdan haberdar olduğu, validenin ve pederin seslerini, dokunuşlarını, onların ruhsal hallerini ayırt edebildiği ve reaksiyon gösterebildiği göstermiştir. Bu devirde aile içi huzur, memnunluk, sakinlik, validenin dinlediği müzikler bile evladın ruhsal ve zeka gelişiminde tesirli olabileceği düşünülmektedir.

Özetle, hamilelik öncesinden başlayan ve hamilelik vadesinde hekim denetiminde devam ettirilen vitamin ve minarel destekli, istikrarlı bir diyet, dingin sakin bir ortamda rahat ruh hali, ılımlı fizikî aktivite ve validenin güzeline gidecek içtimaî aktiviteler bebeğin anatomik olarak rastgele bir sakatlığı olmadan sağlıklı beyinsel ve hudut sistemi gelişimi yanında zeka gelşimi ve içtimaî yapısının oluşumuna olumlu eği olacaktır.. Tevellüt sonrası devirde bu ortamın devam ettirilmesi ve ana sütünün mümkün olduğu kadar uzun mühlet verilmesi bu gelişim sürecini olumlu etkileyecektir

 
Üst Alt