Türkiye Ziraat odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, pirinçte yaşanan sıkıntının kırmızı mercimekte de yaşanabileceği uyarısında bulundu Bayraktar, Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO) mercimek alımı yaparak piyasayı düzenlemesi gerektiğini bildirdi
Bayraktar, düzenlediği basın toplantısında, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yaşanan kuraklık sebebiyle hasar görebilen ürünler, alınması gereken önlemler ile baklagil, pirinç ve süt konusunda yaşanan spekülasyonlarla ilgili değerlendirmelerde bulundu
Türkiye'de geçen yıl yaşanan kuraklığa değinen Bayraktar, bunun tarıma verdiği zararın 5 milyar YTL olarak hesaplandığını, tarımda yüzde 7,3 oranında küçülme meydana geldiğini belirtti
Bu yıl da Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğünden (DMİ) alınan birincil verilerin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde kuraklığın yaşandığını gösterdiğini açıklayan Bayraktar, DMİ'nin raporuna göre 1 Ekim 200731 Mart 2008 tarihlerini kapsayan 6 aylık dönemde normale göre maksimum yağış azalmasının yüzde 44 oranı ile Güneydoğu Anadolu Bölgesinde gerçekleştiğini, bunu yüzde 18 ile Doğu Anadolu, yüzde 15 ile de Akdeniz Bölgesi'nin izlediğini kaydetti
Bayraktar, kuraklığın il bazındaki etkilerini tespit etmek amacıyla yaptıkları bir çalışmada Mardin, Şanlıurfa, Diyarbakır, Batman, Hakkari, Muş, Siirt, Şırnak, Gaziantep ve Elazığ'da buğday ve arpada hasar oranlarının yüzde 90'a, kırmızı mercimekte yüzde 60'a ulaştığının belirlendiğini söyledi
“ÇİFTÇİLER HAYVANLARINI SATMAYA BAŞLADI
Çalışma sonucunda ayrıca, bölgedeki bağlarda verim azalmaları beklendiğinin saptama edildiğini anlatan Bayraktar, “Özellikle Elazığ'a özgü şaraplık üzüm çeşitlerinden Öküzgözü ve Boğazkere'de yanma olduğu, birincil tespitlere göre yüzde 30'lara varan verim azalmalarının beklendiği belirtilmektedir Bölgede hem meraların yeşermemesi nedeniyle hayvancılığın da sıkıntıda olduğu açıklama edilmektedir dedi
Bayraktar, bölgedeki kuraklığın meralarda hayvanların otlama imkanını ortadan kaldırdığını, bu nedenle çiftçilerin hayvanlarını satmaya başladığını bildirdi
Tedbir alınmaması durumunda kuraklık nedeniyle Güneydoğu'da göçün artacağı uyarısında bulunan Bayraktar, “Çünkü bu bölgemizde ekonomik etkinlik tarım ağırlıklıdır Önlem alınmadığı takdirde bölgede ekonomik hayat felç olacaktır diye konuştu
Bayraktar, yağışların olmaması durumunda Doğu Anadolu ve Akdeniz Bölgesi'nde de kuraklık yaşanabilmesinden endişe ettiklerini söyledi
Şemsi Bayraktar, Hatay'da da yağış miktarında görülen azalma ve Amik Ovası'nı sulayan Asi Nehri'nden Suriye'nin su tutması sebebiyle bölgedeki buğday, pamuk ve mısırdaki kayıpların önemli boyutlara ulaşacağının tahmin edildiğini bildirdi
Malatya'da don ve aşırı sıcaklıklar nedeniyle kayısılarda yüzde 60'a varan ürün kaybı olduğunu kaydeden Bayraktar, üreticilerin zararlarının karşılanması için gerekli çalışmalar yapıldığını anlattı
“BUĞDAY, ARPA VE KIRMIZI MERCİMEK ÜRETİMİ AZALABİLİR
Hububat ve baklagil hasadının başlamasına bir ay kala Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde hasat yapılacak buğday, arpa ve kırmızı mercimeğe rastlamanın çok zorlama olacağının anlaşıldığını ifade eden Bayraktar, şöyle konuştu:
“Türkiye buğday üretiminin 2,8 milyon tonunu gerçekleştiren Güneydoğu Anadolu Bölgesinde görülecek yüzde 90 azalma ile Türkiye buğday rekoltesinde 2,5 milyon ton azalma beklenmektedir Türkiye arpa üretiminin 1,55 milyon tonunu gerçekleştiren Güneydoğu Anadolu Bölgesinde görülecek yüzde 90 azalma ile Türkiye arpa rekoltesinde 1,4 milyon ton azalma beklenmektedir Benzer şekilde Türkiye kırmızı mercimek üretiminin yüzde 86'sını gerçekleştiren bölgede görülecek yüzde 60 azalma ile kırmızı mercimek rekoltesinde 250 bin ton azalma beklenmektedir
ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
Bayraktar, ilk kez ziraat odalarının da içinde yer aldığı hasar saptama komisyonlarının oluşturulması ve çiftçilerin zararlarının ürün bazında tespit edilerek, tüm üreticilerin zararlarının en kısa zamanda karşılanması gerektiğini söyledi
Şemsi Bayraktar, kuraklıkla ilgili alınması gereken önlemleri özet olarak şöyle sıraladı:
“2007 ve 2008 yılında kredi borcunu ödeyemeyen tüm üreticilerin kredi borçları edilgen ertelenmelidir Üreticilerimiz, elektrik bedellerini ödemede büyük sıkıntılar yaşamaktadır bu nedenle elektrik borçlarından nedeniyle sayaçları kapanan üreticiler sulandırma yapamadığı gibi icralık da olmuşlardır Kesik elektrikler şimdi açılmalı, icralar durdurulmalı ve elektrik borçları her tarafta yapılandırılmalıdır GAP en kısa zamanda tamamlanmalı Ülkemizde sulamaya açılabilecek 3,5 milyon hektar alanın, 1,5 milyon hektara yakın kısmı bu proje ile gerçekleşecektir
KIRMIZI MERCİMEK UYARISI
Pirinçte yaşanan sıkıntının kırmızı mercimekte de yaşanabileceği uyarısında bulunan Bayraktar, Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO) mercimek alımı yaparak piyasayı düzenlemesi gerektiğini bildirdi
Türkiye kırmızı mercimek üretiminin yüzde 86'sının Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nden karşılandığını anlatan Bayraktar, bu bölgedeki yüzde 60 oranındaki mahsul kaybının Türkiye kırmızı mercimek rekoltesinin yüzde 50 oranında azalmasına sebep olabileceğine dikkati çekti
Üreticinin hasat döneminde kilogramını 0,75 YTL'ye sattığı kırmızı mercimeğin perakende de 2,60 YTL'ye satıldığını ifade eden Bayraktar, “Görüldüğü üzere öteki ürünlerde görülen vurgun baklagillerde de yaşanmaktadır Bu vurgunun mahsul değil gerekçesiyle 2008 yılında da devam etmemesi için, TMO zinde bir müdahale kurumuna dönüştürülmelidir dedi
Bayraktar, pirinç fiyatlarında gerileme görüldüğünü, 25 Nisan 2008 tarihi itibariyle marketlerde sıradan pirinç fiyatlarının sıradan 3,16 YTLKg'a dek gerilediğini, fiyatların önümüzdeki günlerde daha da düşmesini beklediklerini kaydetti
“SÜTTEKİ VURGUN
Pirinçteki fiyat spekülasyonunu tartışırken, sütteki spekülatörlerin gözden kaçtığını savunan Bayraktar, şunları kaydetti:
“Özellikle süt sanayicileri, halkımızın en çok tükettiği süt ürünü olan peynir fiyatlarında yüzde 32,9 büyüme yapmışken perakendeciler yüzde 90 civarında yükselme yapmışlardır 2008 yılının ilk 3 ayında halkımızın en fazla tükettiği süt ürünü olan beyaz peynirde kar marjının yüzde 67'nin üstüne çıktığı görülmektedir Bu vurgun tereyağına da sıçramış, yüzde 50'lere ulaşmıştır Üreticilerimizin sattığı ham sütün fiyatı yüzde 15 oranında düşmüşken tüketici fiyatlarındaki bu artışı kavramak olası değildir
Bayraktar, çiftçi sorunlarının çözümlenmesinde, spekülatörlerin oyunlarının bozulmasında medyanın önemine dikkati çekti
not:alıntıdr *
Bayraktar, düzenlediği basın toplantısında, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yaşanan kuraklık sebebiyle hasar görebilen ürünler, alınması gereken önlemler ile baklagil, pirinç ve süt konusunda yaşanan spekülasyonlarla ilgili değerlendirmelerde bulundu
Türkiye'de geçen yıl yaşanan kuraklığa değinen Bayraktar, bunun tarıma verdiği zararın 5 milyar YTL olarak hesaplandığını, tarımda yüzde 7,3 oranında küçülme meydana geldiğini belirtti
Bu yıl da Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğünden (DMİ) alınan birincil verilerin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde kuraklığın yaşandığını gösterdiğini açıklayan Bayraktar, DMİ'nin raporuna göre 1 Ekim 200731 Mart 2008 tarihlerini kapsayan 6 aylık dönemde normale göre maksimum yağış azalmasının yüzde 44 oranı ile Güneydoğu Anadolu Bölgesinde gerçekleştiğini, bunu yüzde 18 ile Doğu Anadolu, yüzde 15 ile de Akdeniz Bölgesi'nin izlediğini kaydetti
Bayraktar, kuraklığın il bazındaki etkilerini tespit etmek amacıyla yaptıkları bir çalışmada Mardin, Şanlıurfa, Diyarbakır, Batman, Hakkari, Muş, Siirt, Şırnak, Gaziantep ve Elazığ'da buğday ve arpada hasar oranlarının yüzde 90'a, kırmızı mercimekte yüzde 60'a ulaştığının belirlendiğini söyledi
“ÇİFTÇİLER HAYVANLARINI SATMAYA BAŞLADI
Çalışma sonucunda ayrıca, bölgedeki bağlarda verim azalmaları beklendiğinin saptama edildiğini anlatan Bayraktar, “Özellikle Elazığ'a özgü şaraplık üzüm çeşitlerinden Öküzgözü ve Boğazkere'de yanma olduğu, birincil tespitlere göre yüzde 30'lara varan verim azalmalarının beklendiği belirtilmektedir Bölgede hem meraların yeşermemesi nedeniyle hayvancılığın da sıkıntıda olduğu açıklama edilmektedir dedi
Bayraktar, bölgedeki kuraklığın meralarda hayvanların otlama imkanını ortadan kaldırdığını, bu nedenle çiftçilerin hayvanlarını satmaya başladığını bildirdi
Tedbir alınmaması durumunda kuraklık nedeniyle Güneydoğu'da göçün artacağı uyarısında bulunan Bayraktar, “Çünkü bu bölgemizde ekonomik etkinlik tarım ağırlıklıdır Önlem alınmadığı takdirde bölgede ekonomik hayat felç olacaktır diye konuştu
Bayraktar, yağışların olmaması durumunda Doğu Anadolu ve Akdeniz Bölgesi'nde de kuraklık yaşanabilmesinden endişe ettiklerini söyledi
Şemsi Bayraktar, Hatay'da da yağış miktarında görülen azalma ve Amik Ovası'nı sulayan Asi Nehri'nden Suriye'nin su tutması sebebiyle bölgedeki buğday, pamuk ve mısırdaki kayıpların önemli boyutlara ulaşacağının tahmin edildiğini bildirdi
Malatya'da don ve aşırı sıcaklıklar nedeniyle kayısılarda yüzde 60'a varan ürün kaybı olduğunu kaydeden Bayraktar, üreticilerin zararlarının karşılanması için gerekli çalışmalar yapıldığını anlattı
“BUĞDAY, ARPA VE KIRMIZI MERCİMEK ÜRETİMİ AZALABİLİR
Hububat ve baklagil hasadının başlamasına bir ay kala Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde hasat yapılacak buğday, arpa ve kırmızı mercimeğe rastlamanın çok zorlama olacağının anlaşıldığını ifade eden Bayraktar, şöyle konuştu:
“Türkiye buğday üretiminin 2,8 milyon tonunu gerçekleştiren Güneydoğu Anadolu Bölgesinde görülecek yüzde 90 azalma ile Türkiye buğday rekoltesinde 2,5 milyon ton azalma beklenmektedir Türkiye arpa üretiminin 1,55 milyon tonunu gerçekleştiren Güneydoğu Anadolu Bölgesinde görülecek yüzde 90 azalma ile Türkiye arpa rekoltesinde 1,4 milyon ton azalma beklenmektedir Benzer şekilde Türkiye kırmızı mercimek üretiminin yüzde 86'sını gerçekleştiren bölgede görülecek yüzde 60 azalma ile kırmızı mercimek rekoltesinde 250 bin ton azalma beklenmektedir
ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
Bayraktar, ilk kez ziraat odalarının da içinde yer aldığı hasar saptama komisyonlarının oluşturulması ve çiftçilerin zararlarının ürün bazında tespit edilerek, tüm üreticilerin zararlarının en kısa zamanda karşılanması gerektiğini söyledi
Şemsi Bayraktar, kuraklıkla ilgili alınması gereken önlemleri özet olarak şöyle sıraladı:
“2007 ve 2008 yılında kredi borcunu ödeyemeyen tüm üreticilerin kredi borçları edilgen ertelenmelidir Üreticilerimiz, elektrik bedellerini ödemede büyük sıkıntılar yaşamaktadır bu nedenle elektrik borçlarından nedeniyle sayaçları kapanan üreticiler sulandırma yapamadığı gibi icralık da olmuşlardır Kesik elektrikler şimdi açılmalı, icralar durdurulmalı ve elektrik borçları her tarafta yapılandırılmalıdır GAP en kısa zamanda tamamlanmalı Ülkemizde sulamaya açılabilecek 3,5 milyon hektar alanın, 1,5 milyon hektara yakın kısmı bu proje ile gerçekleşecektir
KIRMIZI MERCİMEK UYARISI
Pirinçte yaşanan sıkıntının kırmızı mercimekte de yaşanabileceği uyarısında bulunan Bayraktar, Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO) mercimek alımı yaparak piyasayı düzenlemesi gerektiğini bildirdi
Türkiye kırmızı mercimek üretiminin yüzde 86'sının Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nden karşılandığını anlatan Bayraktar, bu bölgedeki yüzde 60 oranındaki mahsul kaybının Türkiye kırmızı mercimek rekoltesinin yüzde 50 oranında azalmasına sebep olabileceğine dikkati çekti
Üreticinin hasat döneminde kilogramını 0,75 YTL'ye sattığı kırmızı mercimeğin perakende de 2,60 YTL'ye satıldığını ifade eden Bayraktar, “Görüldüğü üzere öteki ürünlerde görülen vurgun baklagillerde de yaşanmaktadır Bu vurgunun mahsul değil gerekçesiyle 2008 yılında da devam etmemesi için, TMO zinde bir müdahale kurumuna dönüştürülmelidir dedi
Bayraktar, pirinç fiyatlarında gerileme görüldüğünü, 25 Nisan 2008 tarihi itibariyle marketlerde sıradan pirinç fiyatlarının sıradan 3,16 YTLKg'a dek gerilediğini, fiyatların önümüzdeki günlerde daha da düşmesini beklediklerini kaydetti
“SÜTTEKİ VURGUN
Pirinçteki fiyat spekülasyonunu tartışırken, sütteki spekülatörlerin gözden kaçtığını savunan Bayraktar, şunları kaydetti:
“Özellikle süt sanayicileri, halkımızın en çok tükettiği süt ürünü olan peynir fiyatlarında yüzde 32,9 büyüme yapmışken perakendeciler yüzde 90 civarında yükselme yapmışlardır 2008 yılının ilk 3 ayında halkımızın en fazla tükettiği süt ürünü olan beyaz peynirde kar marjının yüzde 67'nin üstüne çıktığı görülmektedir Bu vurgun tereyağına da sıçramış, yüzde 50'lere ulaşmıştır Üreticilerimizin sattığı ham sütün fiyatı yüzde 15 oranında düşmüşken tüketici fiyatlarındaki bu artışı kavramak olası değildir
Bayraktar, çiftçi sorunlarının çözümlenmesinde, spekülatörlerin oyunlarının bozulmasında medyanın önemine dikkati çekti
not:alıntıdr *