*
*
Duygusal ve somut açıdan dinç bir çocukluk çağının, dinç bir yetişkin olmanın temel anahtarı olduğunu söyleyen KadıköyŞİfa Sağlık Durumu Grubu Ataşehir Hastanesi Bilirkişi Klinik Psikolog Merve İnce Büyükkucak, çocuğun öz hürmet gelişimi için önce anne babanın çocuğa hürmet göstermesi gerektiği konusunda uyarıyor
*
Genetik ve çevresel deneyimlerin yanı sıra, çocuğun temel haklarının korunduğu, ona büyümesi ve gelişmesi için ebeveynleri göre sunulan ortam ve bakım, çocuğun ileride nasıl bir erişkin olduğunun belli başlı hatlarını belirler*
*
Besin, korunma, eğitim ve somut sıhhat bir çocuğun büyüme ortamının olmazsa olmaz ihtiyaçlarından olmakla birlikte, aynı zamanda en temel hakkıdır
Fiziksel koşulların sağlanması kadar , ebeveynler göre oluşturulan şehvetli iklim de dinç bir erişkin büyütmenin en önemli parçalarından biridir Çocuklar kim olduklarını ve kiminle özdeşleşeceklerini, nelere değer vereceklerini, hislerini ve gereklilik duydukları şeyleri nasıl ifade edeceklerini anne ve babaları ile kurdukları ilişki üzerinden öğrenirler
bu nedenle ebeveynlerin çocukları ile nasıl bir ilişki kurdukları, onlara nasıl davrandıkları çocukların kimlik gelişimi, kimlik duygusu ve özsaygı gelişimi açısından büyük yük taşır*
*
Bir çocuğun en kayda değer ihtiyacı; bebeklikten itibaren esas ihtiyaçlarının ahenkli ve tutarlı bir şekilde karşılandığı, öngörülebilir ve koşulsuz sevgi sunulan bir ortamdır
Ama böyle bir ortamda kendisine ve çevreye güvenen, kendine yetebilen, bağımsız ve fonksiyonel yetişkinler olarak büyümeleri muhtemel olur Bunun için, uyumlu maddi bakımının yanı sıra dinç ruhsal gelişimini teşvik etmek adına duyguların ve düşüncelerin serbest ifadesine alan tanımak son derece önemlidir*
*
Sırlar ve konuşulamayan konular aile içerisinde defalarca patoloji yaratma potansiyeline sahiptir Açıklama özürlüğünün olmaması, çocuğa bir takım duygulardan korunması korkulması gerektiği mesajını verirken kendi ve ebeveynleri ile ilgili algıları konusunda şüpheye düşmesine sebep olur böylece açık bir irtibat tekrar tekrar altın kuraldır*
*
Yaşı kaç olursa olsun bir çocuğun duygu ve düşüncelerine hürmet etmek çok önemlidir
Bunun için iyi bir kulakla dinlemek ve söyleneni ciddiye elde etmek gerekir
Bu, bir çocuk için kim olduğunun, duygu ve düşüncelerinin bir değeri olduğu anlamına gelir Anne ve babalar elbette fakat çocuklarının söylediklerine tamamen yeralma zorunda değiller Zaten bilhassa ufak yaşlarda çoğunlukla da bunlara katılmazlar, oysa onları anlamaya amaçlamak üzere kulak vermek onlara hürmet gösterildiğinin bir işaretidir Bu yolla çocuklar da kendilerine saygı göstermeyi öğrenirler
Dinlemeden ve anlamaya çalışmadan eleştirel bir tavırda bulunmak çocukların özsaygı gelişimini olumsuz yönde etkileyebilir Çocukların duygularını da kabul olabilmek aynı derecede önemlidir
Öfke, üzüntü, coşku vb bütün duyguları açıklama edebilmesine alan tanınmadığı durumlarda çocuklar duygularını bastırmayı öğrenebilir oysa bu da uzun vadede yetişkin ilişkilerinde çeşitli sorunlara ve sahte bir kimlik gelişimine yol açabilir*
*
Birçok his anne ve babalara yaşanan anda saçma gelebilir fakat hiçbir zaman kasıt onları rasyonel ışık halkası getirmek üzere düzeltmeye niyetlenmek olmamalıdır Bir çocuğun tıpatıp herkes gibi her türlü duyguyu hissetmeye, deneyimlemeye hakkı ve ihtiyacı vardır Bunların ifadesine müsade saptamak davranışa dökülmesini önleyici olurken bununla birlikte dinç bir şehvetli tecrübe yaşamasını da aydınlatmak anlamına kazanç*
*
Dinç bir gelişim için bir çocuğun en büyük ihtiyaçlarından biri de ebeveynler göre konulan net ve tutarlı sınırlardır Bu şekilde neyin dürüst neyin yanlış olduğunu öğrenebilir ve süre içerisinde bunları içselleştirerek kendi davranışlarını kontrol edebilir hale gelebilir
Anne babalar bekledikleri davranışlar konusunda çocuklarını cesaretlendirebilir, yerinde görmedikleri davranışların da olumsuz sonuçlarını onlara açıklayabilirler Ama hudut koyarken çocuğun kendi sınırlarına da hürmet gösterebilmek çok önemlidir
*
Davranışın yorumlanmasından ziyade kişiliğe yönelik yapılan eleştiriler ve hakaretler bir nevi sözel istismar sınıfında makul ve hem sözel hem de bedensel saldırılar onların sınırlarına ihlal anlamına kazanç Çocukların da tıpkı yetişkinler gibi özel eşya, bölge ve mahremiyete ihtiyaçları olduğunu unutmamak dinç bir ruhsal gelişim için olmazsa olmaz koşullardan biridir*
*
Mesela bir çocuğun özel eşyalarını karıştırmak, arkadaşları ile olan yazışmalarını okumak gibi davranışlar önemli sınır ihlalleridir ve çocuğun kimlik gelişimine olumsuz etki etmekle birlikte bireyselleşebilmesi ve ebeveynleri ile arasında güven ilişkisi oluşturması açısından önemli engellerdir*
*
Sınırların ne noktada konduğu ya da ne dek esnek oldukları da oldukça önemlidir Sağlıklı bir yükselme için çocukların yaşlarına kadar karar ve mesuliyet alma ve özgürlüğe sahip olmalarına müsade vermek gerekir Çocukların problem çözmeyi, kendi kendilerine karar almayı öğrenebilmeleri için yetişkinlerin desteğine ihtiyaçları vardır
Sınırların ve kuralların çok sıkı olduğu, fazla korumacı bir yaklaşma her yaşta çocuk için büyümenin engellenmesi ve ebeveynlere bağımlı olmak anlamına gelebilecekken, yaşına uygun olmadan verilen özgürlükler ve sorumluluklar da çoğu tehlikeye yol açabilir Bu durum başkalarına yönelik güvenin gelişmesini de sekteye uğratabilir*
*
Gelişim, çocuğun yavaş yavaş bireyselleşmesini destekleyecek şekilde ilerler ve çocuklar da buna heveslidir Yaşına yerinde sınırlarla rehberliği azaltmak çocukların kendilerini kontrol etmeyi ve karar almayı öğrenmelerine yardımcı olur
Makul kurallar, sınırlar ve yaptırımlar tam da en büyük ihtiyaçlarıdır Katı ve aykırı bir çerçeve sunulduğunda ilk olarak ebeveynlerine sonra da otoriteye güvenleri sarsılabilir Öfke ve vesvese duymanın yanı sıra hatalarından ders alma şanslarını kaçırabilirler
bu nedenle kurallar ve sınırlar açık, sürekli ve net olmalı, anne babalar da bu konularda kendi arasında uzlaşmış olmalıdırlar Bilhassa somut cezalar ve yaptırımların çoğu hissi probleme yol açabildiği bilinmektedir Hatalı davranışın sonucuyla bağlantı kurulan açıklamalar ile insani ve akla uygun yaptırımlar ise çocuklar için geliştiricidir
Son ama en önemlisi de; bir çocuğun en esas şehvetli ihtiyacı ve bununla birlikte en doğal hakkı ebeveynlerinden göreceği kayıtsız şartsız sevgi ve ilgidir Hudut koymaktan imtina etmek veya bedensel hediyelere boğmak bir çocuğu hoşlanmak anlamına gelmez
Çocuklar ancak kendilerine şefkat ve empati ile yaklaşıldığında, koşulsuz sevgi sunulduğunda kendilerine güvenli, sevildiklerini hisseden, kendileri de sevebilen ve üretebilen yetişkinler olacak şekilde büyürler*
*
*
Duygusal ve somut açıdan dinç bir çocukluk çağının, dinç bir yetişkin olmanın temel anahtarı olduğunu söyleyen KadıköyŞİfa Sağlık Durumu Grubu Ataşehir Hastanesi Bilirkişi Klinik Psikolog Merve İnce Büyükkucak, çocuğun öz hürmet gelişimi için önce anne babanın çocuğa hürmet göstermesi gerektiği konusunda uyarıyor
*
Genetik ve çevresel deneyimlerin yanı sıra, çocuğun temel haklarının korunduğu, ona büyümesi ve gelişmesi için ebeveynleri göre sunulan ortam ve bakım, çocuğun ileride nasıl bir erişkin olduğunun belli başlı hatlarını belirler*
*
Besin, korunma, eğitim ve somut sıhhat bir çocuğun büyüme ortamının olmazsa olmaz ihtiyaçlarından olmakla birlikte, aynı zamanda en temel hakkıdır
Fiziksel koşulların sağlanması kadar , ebeveynler göre oluşturulan şehvetli iklim de dinç bir erişkin büyütmenin en önemli parçalarından biridir Çocuklar kim olduklarını ve kiminle özdeşleşeceklerini, nelere değer vereceklerini, hislerini ve gereklilik duydukları şeyleri nasıl ifade edeceklerini anne ve babaları ile kurdukları ilişki üzerinden öğrenirler
bu nedenle ebeveynlerin çocukları ile nasıl bir ilişki kurdukları, onlara nasıl davrandıkları çocukların kimlik gelişimi, kimlik duygusu ve özsaygı gelişimi açısından büyük yük taşır*
*
Bir çocuğun en kayda değer ihtiyacı; bebeklikten itibaren esas ihtiyaçlarının ahenkli ve tutarlı bir şekilde karşılandığı, öngörülebilir ve koşulsuz sevgi sunulan bir ortamdır
Ama böyle bir ortamda kendisine ve çevreye güvenen, kendine yetebilen, bağımsız ve fonksiyonel yetişkinler olarak büyümeleri muhtemel olur Bunun için, uyumlu maddi bakımının yanı sıra dinç ruhsal gelişimini teşvik etmek adına duyguların ve düşüncelerin serbest ifadesine alan tanımak son derece önemlidir*
*
Sırlar ve konuşulamayan konular aile içerisinde defalarca patoloji yaratma potansiyeline sahiptir Açıklama özürlüğünün olmaması, çocuğa bir takım duygulardan korunması korkulması gerektiği mesajını verirken kendi ve ebeveynleri ile ilgili algıları konusunda şüpheye düşmesine sebep olur böylece açık bir irtibat tekrar tekrar altın kuraldır*
*
Yaşı kaç olursa olsun bir çocuğun duygu ve düşüncelerine hürmet etmek çok önemlidir
Bunun için iyi bir kulakla dinlemek ve söyleneni ciddiye elde etmek gerekir
Bu, bir çocuk için kim olduğunun, duygu ve düşüncelerinin bir değeri olduğu anlamına gelir Anne ve babalar elbette fakat çocuklarının söylediklerine tamamen yeralma zorunda değiller Zaten bilhassa ufak yaşlarda çoğunlukla da bunlara katılmazlar, oysa onları anlamaya amaçlamak üzere kulak vermek onlara hürmet gösterildiğinin bir işaretidir Bu yolla çocuklar da kendilerine saygı göstermeyi öğrenirler
Dinlemeden ve anlamaya çalışmadan eleştirel bir tavırda bulunmak çocukların özsaygı gelişimini olumsuz yönde etkileyebilir Çocukların duygularını da kabul olabilmek aynı derecede önemlidir
Öfke, üzüntü, coşku vb bütün duyguları açıklama edebilmesine alan tanınmadığı durumlarda çocuklar duygularını bastırmayı öğrenebilir oysa bu da uzun vadede yetişkin ilişkilerinde çeşitli sorunlara ve sahte bir kimlik gelişimine yol açabilir*
*
Birçok his anne ve babalara yaşanan anda saçma gelebilir fakat hiçbir zaman kasıt onları rasyonel ışık halkası getirmek üzere düzeltmeye niyetlenmek olmamalıdır Bir çocuğun tıpatıp herkes gibi her türlü duyguyu hissetmeye, deneyimlemeye hakkı ve ihtiyacı vardır Bunların ifadesine müsade saptamak davranışa dökülmesini önleyici olurken bununla birlikte dinç bir şehvetli tecrübe yaşamasını da aydınlatmak anlamına kazanç*
*
Dinç bir gelişim için bir çocuğun en büyük ihtiyaçlarından biri de ebeveynler göre konulan net ve tutarlı sınırlardır Bu şekilde neyin dürüst neyin yanlış olduğunu öğrenebilir ve süre içerisinde bunları içselleştirerek kendi davranışlarını kontrol edebilir hale gelebilir
Anne babalar bekledikleri davranışlar konusunda çocuklarını cesaretlendirebilir, yerinde görmedikleri davranışların da olumsuz sonuçlarını onlara açıklayabilirler Ama hudut koyarken çocuğun kendi sınırlarına da hürmet gösterebilmek çok önemlidir
*
Davranışın yorumlanmasından ziyade kişiliğe yönelik yapılan eleştiriler ve hakaretler bir nevi sözel istismar sınıfında makul ve hem sözel hem de bedensel saldırılar onların sınırlarına ihlal anlamına kazanç Çocukların da tıpkı yetişkinler gibi özel eşya, bölge ve mahremiyete ihtiyaçları olduğunu unutmamak dinç bir ruhsal gelişim için olmazsa olmaz koşullardan biridir*
*
Mesela bir çocuğun özel eşyalarını karıştırmak, arkadaşları ile olan yazışmalarını okumak gibi davranışlar önemli sınır ihlalleridir ve çocuğun kimlik gelişimine olumsuz etki etmekle birlikte bireyselleşebilmesi ve ebeveynleri ile arasında güven ilişkisi oluşturması açısından önemli engellerdir*
*
Sınırların ne noktada konduğu ya da ne dek esnek oldukları da oldukça önemlidir Sağlıklı bir yükselme için çocukların yaşlarına kadar karar ve mesuliyet alma ve özgürlüğe sahip olmalarına müsade vermek gerekir Çocukların problem çözmeyi, kendi kendilerine karar almayı öğrenebilmeleri için yetişkinlerin desteğine ihtiyaçları vardır
Sınırların ve kuralların çok sıkı olduğu, fazla korumacı bir yaklaşma her yaşta çocuk için büyümenin engellenmesi ve ebeveynlere bağımlı olmak anlamına gelebilecekken, yaşına uygun olmadan verilen özgürlükler ve sorumluluklar da çoğu tehlikeye yol açabilir Bu durum başkalarına yönelik güvenin gelişmesini de sekteye uğratabilir*
*
Gelişim, çocuğun yavaş yavaş bireyselleşmesini destekleyecek şekilde ilerler ve çocuklar da buna heveslidir Yaşına yerinde sınırlarla rehberliği azaltmak çocukların kendilerini kontrol etmeyi ve karar almayı öğrenmelerine yardımcı olur
Makul kurallar, sınırlar ve yaptırımlar tam da en büyük ihtiyaçlarıdır Katı ve aykırı bir çerçeve sunulduğunda ilk olarak ebeveynlerine sonra da otoriteye güvenleri sarsılabilir Öfke ve vesvese duymanın yanı sıra hatalarından ders alma şanslarını kaçırabilirler
bu nedenle kurallar ve sınırlar açık, sürekli ve net olmalı, anne babalar da bu konularda kendi arasında uzlaşmış olmalıdırlar Bilhassa somut cezalar ve yaptırımların çoğu hissi probleme yol açabildiği bilinmektedir Hatalı davranışın sonucuyla bağlantı kurulan açıklamalar ile insani ve akla uygun yaptırımlar ise çocuklar için geliştiricidir
Son ama en önemlisi de; bir çocuğun en esas şehvetli ihtiyacı ve bununla birlikte en doğal hakkı ebeveynlerinden göreceği kayıtsız şartsız sevgi ve ilgidir Hudut koymaktan imtina etmek veya bedensel hediyelere boğmak bir çocuğu hoşlanmak anlamına gelmez
Çocuklar ancak kendilerine şefkat ve empati ile yaklaşıldığında, koşulsuz sevgi sunulduğunda kendilerine güvenli, sevildiklerini hisseden, kendileri de sevebilen ve üretebilen yetişkinler olacak şekilde büyürler*
*