Ağızda bulunan bakterilerden oluşan bakteri plağı, şekerli ve unlu yiyeceklerin ağızda kalan artıklarından asit oluşturabilmektedir. Bu asitler, dişlerin mineral dokusunu çözerek dişin minesinin bozulmasına ve sonuçta da diş çürüğünün başlamasına ve dişhekimlerinin kavite dedikleri oyuklara neden olmaktadırlar.
Diş çürüğünün esas 3 etkeni vardır:
Bakteri plağı (Diş plağı ismi da verilir),
Karbonhidratlı azıklar (Şeker, un... gibi),
Bünyesel etkenler (Dişin yapısı. tükürüğün bileşimi... gibi)
Diş çürüğünde diş tabibine başvurmayı gerektiren en değerli belirtiağrıdır. Ağrı, soğuk, sıcak, tatlı yahut ekşiden olur. Ağrının şiddeti şahıstan şahsa değişir ve etken ortadan kalkınca ağrıda makbul; ama tedavi edilmeyen çürüklerde ağrılar bir mühlet sonra daima olmaya başlarlar.
Çürük, ebediyen dişin yüzeyinden başlar ve ilerleyerek dentin tabakasına erişir. Dentin, mineden daha ziyade organik husus içerir. Bu nedenle çürük bu tabakada daha çabuk yayılarak dentini bir burgu üzere deler; lakin, çürüğün ilerleme suratı, kimseden şahsa ve dişten dişe çok değişir.
Çürükten Korunma: Çürükten korunmak için dişler sabah kahvaltıdan sonra gece yatmadan evvel bütün diş yüzeylerine temas edecek biçimde şıkça fırçalanmalıdır. Yiyecek artıkları en çok dişlerin çiğneme yüzeylerindeki girintilerde ve dişlerin birbirine değdiği ara yüzeylerde birikir. Dişlerin iç yüzeyleri, dış yüzeyleri, çiğneyici yüzeyleri ve lisanın üstü fırçalanmalı ve ara yüzlerde diş ipliği kullanılmalıdır.
Diş ipi tasarrufu çok değerlidir.diş fırçası dişin her yüzeyine ulaşamamaktadır iki dişin arasını temizleyememektedir. Bu yüzden dişler fırçalandıktan sonra diş ipi ile ara yüzeyler temizlenmelidir. Yoksa fotoğrafta gördüğünüz üzere fırçaladığınız yüzeyler sağlıklı pak kalırken iki dişin arasına sıkışan yiyecek artıkları sebebiyle çürük oluşmaktadır.
Şekerli besinlerden ve kola üzere hem şeker hemde asit içeren içeceklerden mümkün olduğunca uzak durulmalıdır.bu çeşit azıklar tüketildikten sonra dişler şıkça fırçalanmalı şayet fırçamız yanımızda değilse artıkları diş yüzeyinden uzaklaştırmak için ağız suyla çalkalanmalıdır.Fakat bilinmelidir ki bu cins yiyecekler tüketildiği sürece çürük oluşmaktadır.
Şekerli yiyecekleri ana öğünlerde tüketmeye çalışmak ve yemek aralarında bir şey yememeye çaba etmek de vesair bir tedbirdir.
Dişhekimine muntazam aralıklarla başvurmak bir çürüğü önlemek ya da erken yakalamada en uygun yoldur. Başkaca sıcak ve soğuğa hassas dişler ya da ağrılı dişlerde yahut tebeşirimsi renkte olan başlangıç çürükleri, kahverengi renklemeler ve oyuklar üzere durumlarda vakit geçirilmeden tabibe başvurulması tedavinin formunu değiştirecek ve zorluğunu az altacaktır.
Şekerli ve unlu yiyeceklerle bakterilerin buluşması sonucunda çürükler oluştuğuna nazaran herkes için bir tehlike var demektir. Fakat beslenmelerinde karbonhidratlı ve şekerli yiyeceklerin nispeti çok yüksek olanlar bir de sularında florür nispeti çok düşükse çok daha ziyade çürük tehlikesi altındadırlar.
Bakteri plağı tarafından oluşturulan aside karşı tükürük doğal bir savunma mekanizması oluştursa da tek başına çürüğü önleyemez.Tükürük akışını ve ölçüsünü azaltan illetler ya da ilaçlar da çürük oluşumunu hızlandırmaktadırlar. Bu nedenle de dişhekimleri tükürük akışını artırdığı için şekersiz sakızları sıklıkla önerirler.
Kola, gazoz üzere asitli ve şekerli içecekler hem çürük oluşumuna sebep olur hemde dişlerde aşınmaya sebep olurlar.
Dolgu imalatında lokal anestezi gerekir mi?
Çürüğün büyüklüne nazaran kıymetlendirme yapılır.İlerlemiş çürüklerde ağrı hissedilmemesi için çoklukla lokal anestezi uygulanır.
ARA YÜZ ÇÜRÜKLERİ Sağlammış üzere gözüken küçükazı ve büyük azı dişlerinin çürüğü ortaya çıkarılmış!Bu tip çürükler umumide radyograflarda ortaya çıkar...
Diş çürükleri başlangıç,orta seviye ve ileri seviye olarak sınıflandırılabilir.
Başlangıç seviye: Micro invazive metotlarla çürük başlangıcı elimine edilip,fissür örtücü,akışkan kompozit,flor tatbiki üzere kollayıcı formüllerle önlenebilir.
Orta seviye:(Bu dişler hafif kademeli sıcak soğuk hassasiyeti ve şekerli,tatlı yiyeceklerde hassasiyet gösterir)kompozit yada porselen dolgularla restore edilir.
İleri seviye:(Bu dişlerde anormal sıcak soğuk hassasiyetleri,kendiliğinden başlayan,zonklayıcı stilde ve umumide gece artan ağrılar ve velev ağrı kesicilerin bile ehliyetsiz kaldığı ağrılar mevcuttur)Bu semptomlar çürüğün dişin pulpasına(sinirlere) ulaştığını gösterir.
Çok düşük bir ihtimalle çok derin bir dolgu dişi kurtarmaya yetebilir ki buna kuafaj denir(Dişin hududuna dokunulmadan lakin hayli teğet,yakınından geçen ve dolgunun altına hassasiyet giderici unsurların konması işlemi)
Dişin haddi dolgu altında vital(canlı) kaldığı ve dolguda direk sona temas ettiği için birinci günler ve haftalarda soğuk hassasiyeti görülmesi olağandır.Belli vadeden sonra(1-3 ay) hala soğuk hassasiyeti var ise o vakit kanal tedavisine başlanır.