Elementler Ve Başvuru Alanları
Elementlerin Kullanım Alanları Nerelerdir?
Elementlerin Dilekçe Alanları
Elementler, atom numaralarına kadar sıralanmıştır
1 Hidrojen (H):
Ticari gübrelere azot bağlanmasında, katı ve istikrarsız yağların doyurulma işleminde (hidrojenasyon), metanol, amonyak ve hidroklorik asit gibi bileşiklerin eldesinde kullanılır Kaynak yapımında, hidrojen balonlarını şişirmede ve petrolün işlenmesinde kullanılmasının yanına, şimdilik daha çok roketlerde almak üzere yakacak olarak da kullanılır Hidrojen Yakacak Gözeleri, hidrojen gazından elektrik enerjisi eldesi için geliştirilmekte olan bir teknolojidir Çevre dostu hidrojen, doğal gaz ve benzine alternatif olarak kabul edilmesinin yanına, kimyasal işlemlerde, metalürjide ve rafinerilerde de kullanılabilecek niteliktedir Döteryum ve trityum izotopları da, nükleer fisyon ve füzyon işlemlerinde kullanılmaktadır
2 Helyum (He):
Zeplin ve balon gibi hava taşıtlarını şişirmede kullanımıyla aşina helyum gazı; kaynakçılıkta, germanyum ve silisyum kristallerinin yapımında, titanyum ve zirkonyum eldesinde, süpersonik rüzgar tünellerinde ve derin dalış tüplerinde de kullanılır Keza, düşük sıcaklık araştırmalarında ve nükleer enerji santrallerinde soğutucuolarak da önemlidir Bütün elementler aralarında, asgari erime ve kaynama sıcaklıkları helyuma aittir Makro ölçüde bile atomik özelliklerini göstermesi sebebiyle kuantum sıvısıolarak da adlandırılan ve ısı iletkenliği olağanüstü derecede yüksek olan istikrarsız helyum, manyetik rezonans görüntülemede (MRI) ve kanser teşhisi için MRE'de de kullanılır Yakın zamanda, akıcı roket yakıtı sıkıştırmada da helyumdan faydalanılmaya başlandı
3 Lityum (Li):
Seramik ve cam yapımında, pil üretiminde, yağlayıcı ve alaşım sertleştirici maddelerin bileşiminde, A vitamini sentezinde, nükleer santrallerde soğutucu görevinde ve roketlerde kuvvet sağlamada kullanılır Katı elementler içinde en yüksek özgül ısı kapasitesine sahip olması nedeniyle, ısı iletiminde kullanılan sıvıların bileşiminde yer alır Ancak, su ya da asit gibi çözücülerle karşılaştığında yüksek bir patlama veya parlama özelliğine sahip olması ve bilhassa asap sistemi için zehirli tesir göstermesi sebebiyle, dikkatli kullanılması gerekir Bazı lityum bileşikleri, beyin rahatsızlıkları ve psikolojik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçların içeriğinde yer alır
4 Berilyum (Be):
Yüksek oranda ısı emebilme özelliği sebebiyle, hava ve uzay taşıtlarında, iletişim uydularında, nükleer santrallerde ve füze yapımında kullanılır Ayrıca, hafif metal alaşımlarında, Xışını tüplerinin pencerelerinde ve saat zembereklerinin yapımında da kullanılır Yüksek bir erime noktasına sahip olması, hafifliği ve çelikten çok daha esnek bir metal olması sebebiyle, bilgisayar parçaları yapımında, jiroskoplarda ve inşaat sektöründe sık seçim edilen bir elementtir Berilyumun bakır alaşımı da, kaynak yapımında, elektrik bağlantılarında ve elektrotlarda kullanılır Zümrüt ve akuamarin, berilyumun değerli kristal formlarıdır Berilyum ve tozları, zehirli olmalarının yanında, özellikle akciğerlerde kansere yol açabilmektedirler
5 Bor (B):
Amorf bor, ayırt edici yeşil rengi için pirotekni (fişekçilik) alanında ve ateşleyici olarak roketlerde kullanılır Tenis raketlerinin, nükleer santrallerde kullanılan regülatörlerin ve ısıya dirençli cam ürünlerinin yapımında da yük taşır Borun en manâlı ticari bileşiği, yalıtım amaçlı sırça elyafının ve bir ağartıcı olan sodyum perboratın yapımında kullanılmaktadır Öteki bor bileşikleri de, borosilikat camların yapımında kullanılır Dokuma alanında önem taşıyan bir diğer bor bileşiğiyse, borik asittir Elektriğe kaşı izolatör davranırken, bir metalinkine benzer ısı geçirgenliği bildiren boron nitrit bileşiği, bununla birlikte, karıştırıldığı herhangi bir maddeyi elmas sertliğine getirici özelliktedir Titanyum ve tungsten ile birlikte kullanımı sonucunda, ağırlığı düşük ama ısıya karşısında dirençli alaşımlar elde edilir Boron10 izotopu, nükleer santrallerde ortamdaki nötronları çabucak emerek tepkimeleri yavaşlatmak ya da durdurmak için, nükleer radyasyona karşı kalkan olarak ve nötron belirleyici aletlerde kullanılır Yakın zamanda artrit (eklem iltihabı) tedavisinde kullanılmaya başlanan bor bileşikleri de umut taahhüt ediyor Göz dezenfektanlarının bileşiminde de bor bulunuyor
6 Karbon (C):
Tüm organik bileşiklerin yapısına giren karbon, istikrarsız yağların dehidrasyonunda (sudan arındırılmasında), keza demir ve alaşımlarının işlenmesinde kullanılır Çelik yapımında, nükleer tepkimelerin kontrolünde, lastiklerin renklendirilmesinde, plastik sanayinde, badana pigmentlerinin eldesinde ve yağlayıcı maddelerin yapımında da bu elementten yararlanılır Kurşun kalemlerde kullanılan grafit formu ve elmas formu, karbon elementinin iki önemli allotropudur Karbon14 izotopu da, radyoaktif yaş tayininde kullanılır Karbonun fullerendenen küre biçimli veya nanotüpdenen silindir biçimli molekülleri de, son yıllarda özellikle elektronik ve nanoteknoloji alanlarında devrimsel ilerlemeler sağlamaktadır
7 Azot (N):
Standart sıcaklık ve basınç aşağıda son derece kararlı olan ve atmosferin %78'ini yaratıcı azot gazı, besinlerin ve kimyasalların saklanmasında kullanılır Fazla soğuk olan (196°C) akışkan azotsa, çok düşük sıcaklıklarda gerçekleştirilmesi gereken dondurma işlemlerinde kullanılır Sperm bankalarında spermlerin dondurularak saklanması, akışkan azotla gerçekleştirilir Ticari olarak en çok layık içeren azot bileşiği amonyaktır (NH3) Enerjik bir çözücü olan amonyak, gübrelerin bileşiğinde bulunan ve plastik endüstrisinde de manâlı yeri olan üremaddesinin eldesinde kullanılır Azot, proteinler ilk önce elde etmek üzere, organik bileşiklerin yapısında bulunan çok kayda değer bir elementtir Azotun bütün bileşikleri, ya oksitleyici özelliktedirler, ya da güçlü birer reaktiftirler böylece de, uygun koşullarda şiddetli tepkimeler verirler Bunların aralarında TNT (trinitrotoluen), ve amonyum nitrat sayılabilir
8 Oksijen (O):
Bitkilerin ve hayvanların yaşamlarını devam ettirebilmeleri, solunum gazı olan oksijenin (O2) varlığına bağlıdır Atmosferin %21'i, oksijen gazından oluşmaktadır Hastanelerde, solunum rahatsızlıkları gösteren hastaların tedavisi için de oksijen gazı çoğu kez kullanılır Keza çelik üretiminde, kaynak yapımında, suyun saflaştırılmasında ve beton eldesinde de oksijen kullanılır Paslanma da, oksijenin varlığında gerçekleşir
9 Flor (F):
Flor ve bileşikleri, uranyum ilk kez olmak üzere, fazla sayıda ticari kimyasalın üretiminde kullanılır Hidroflorik asit, aydınlatma ampullerinin camları üstüne yazı yazılması işleminde kullanılırken; son yıllarda ozon tabakası üzerindeki zararlı etkilerinden nedeniyle üretimi ve kullanımı sınırlandırılmaya çalışılan kloroflorokarbon gazları (CFC) havalandırma ve soğutma aygıtlarında kullanılır Teflon içeriğinde de flor yer alır Diş macunları içeriğinde yer alan florit, açıklanmış bir oranın altında olduğu sürece, diş çürüklerinin oluşumunu önler Element halindeki flor, yüksek özgül itici gücü sebebiyle, roketlerde nahoş güç karşılamak nedeniyle denenmektedir
10 Neon (Ne):
Akla gelen birincil başvuru alanı renkli aydınlatmaları olsa da; yüksek voltaj göstergelerinde, paratonerlerde, dalga metre tüplerinde ve televizyon tüplerinde de neon kullanılır Gaz lazerlerinin yapımında, helyumla birlikte kullanılır Değişken neon, günümüzde ticari olarak elde edilebilmekte ve soğutucu olarak kullanılmaktadır
11 Sodyum (Na):
Eczacılık, tarım ve fotoğrafçılık alanlarında sıkça kullanılır Sokak aydınlatmalarında, pillerde, sırça yapımında ve sofra tuzu (NaCl) eldesinde kullanılan kayda değer bir bileşendir Sıvı sodyum, nükleer santrallerde soğutucu görevinde de kullanılmaktadır Dünya kabuğunun %26'sını oluşturan sodyum, dünyada en bol yer alan altıncı elementtir ve alkali metaller arasında da en bol bulunanıdır Buna karşın, doğada element halinde rastlanmaz ve kuru sodyum kloridin (NaCl) elektrolizi aracılığıyla elde edilir Metal hali, esterlerin (oksijenli asitler ve alkollerin tepkimesi sonucu oluşan maddeler) ve farklı alanlara yönlendirilmiş organik bileşiklerin eldesi için önemlidir Farklı Alanlara Yönlendirilmiş alaşımların yapılarının kuvvetlendirilmesinde ve dökme metallerin saflaştırılmasında kullanılır NaK alaşımı, manâlı bir ısı ileticisidir Sodyum elementinin öteki kayda değer bileşikleriyse soda külü (Na2CO3), kabartma tozu (NaHCO3) ve sodyum nitrattır (NaNO3)
12 Magnezyum (Mg):
Fotoğraf makinelerinin vücut ve flaş kaplamalarında, göze çarpan fişeklerinde ve yangın bombaları başta edinmek üzere pirotekni alanında yoğun olarak kullanılır Alüminyumdan üçte bir oranında daha hafif olması sebebiyle, alaşımlarından uçak ve füze yapımında faydalanılır Eczacılık alanında önem içeren bileşikleri de vardır özellikteki bileşiklerin yapısına katılır Döküm demir yapımında ve uranyum ilk kez edinmek üzere farklı alanlara yönlendirilmiş metallerin tuzlarından saflaştırılması işleminde kullanılır Şömine tuğlalarının, yakma ampullerinin, renk maddelerinin ve filtrelerin yapımında da yeri vardır Yeşil bitkilerde bulunan klorofil yapısında da yer alır
13 Alüminyum (Al):
Farklı Alanlara Yönlendirilmiş mutfak aletlerinin ve dekorasyon malzemelerinin belli başlı üretim maddesidir Bakır, magnezyum ve diğer metallerle oluşturduğu alaşımlar, saf halinden fazla daha zinde özelliklere sahiptir böylece de bu müşteri alaşımlar; hafif fakat enerjik metallerin lüzum duyulduğu, ilk kez füze ve uçak yapımı olmak üzere, her türlü alanda kullanılır Teleskop aynaları kaplamalarında ve süsleyici kağıtların yapımında da bu elementten yararlanılır Elektrik iletkenliği bakırın sadece %60'ı değin olsa da, hafif yapısı sebebiyle elektrik iletim hatlarında kullanılır
14 Silisyum (Si):
Silisyum ya da silikon, kullanım alanı en geniş olan elementlerden biridir Kum ve kil formu, beton ve tuğla yapımında kullanılır Yüksek sıcaklıklarda alıştırma koşullarına fazla dirençli bir elementtir Silikat formuysa, mine, emaye ve çanakçömlek yapımında önemlidir Çeliğin bileşimine de katılır Hatasız mekanik, optik, termal ve elektriksel özellikler içeren en ucuz madde olan kum halindeki silika, camın da esas bileşenidir Fazla saf silisyum, bor, galyum, fosfor ya da arsenik ile güçlendirildiğinde; transistörler, güneş gözeleri ve doğrultucular gibi, elektronik endüstrisinde büyük önem içeren aygıtların yapımında kullanılan silikon karışımları elde edilir Elektronik mikroçiplerin yapımında yarıiletken olarak kullanılır Diatomlar ve radyolaryalar gibi omurgasızların dış iskeletlerinin yapısına katılması nedeniyle de, hayati tartma taşımaktadır Bu dış iskeletler, daha sonra dibe çökerek, çeşitli kayaçların yapısına katılır Bitkilerin ve insan iskeletinin yapısında da silisyum bulunur Silikon karbid (SiC), bilinen en sert maddelerden biridir
15 Fosfor (P):
Değişik alaşımların yapımına katılan fosfor, sodyum ampullerinin yapımında kullanılan camların eldesinde önemlidir Fosforik asit, özellikle gübre eldesindeki kullanımıyla, son yıllarda tarım ve hayvancılıkta büyük ağırlık taşır ışık halkası gelmiştir Havai fişek, kibrit, deterjan ve diş macunu yapımında kullanılan fosfor, zararlılarla mücadelede kullanılan birçok kimyasalın (pestisitlerin) bileşiminde de bulunur Canlılarda hücreli içeriğinin hayati bir bileşeni olarak, bilhassa sinir ve kemik dokuları için çok önemlidir Kemik külünden elde edilen kalsiyum fosfat, kabartma tozunun yapısına katılan mono kalsiyum fosfatın eldesinde kullanılır Trisodyum fosfat ise, suların yumuşatılmasında, temizlikte ve paslanmaya karşısında kullanılan kayda değer bir fosfat bileşiğidir
16 Kükürt (S):
Siyah barutun ve pillerin esas bileşenlerinden biri olan kükürt, mantar öldürücü kimyasalların (fungusitlerin) ve doğal kauçuğun yapımında kullanılır Fosfat içerikli gübrelerin bileşimine de katılan kükürtün, ticari açıdan maksimum değer içeren bileşiği sülfürik asittir Sülfit kağıdı ilk olarak olmak üzere değişik kağıtların yapımında, buharla dezenfekte işlemlerinde ve kurutulmuş meyvelerin ağartılmasında kullanılır Yağların, vücut sıvılarının ve iskelet için gerekli minerallerin yapısında yer alması nedeniyle de, hayati yük taşır
17 Klor (Cl):
Dünyanın her uygun, içme sularının dezenfekte edilmesinde kullanılır Hem, kağıt emrindeki ürünlerinin, boya maddelerinin, tekstil ürünlerinin, petrol ürünlerinin, farklı alanlara yönlendirilmiş ilaçların, antiseptiklerin, böcek öldürücülerin (insektisitlerin), çözücülerin, plastik ürünlerin ve çok dağıtılmış tüketim malzemelerinin eldesinde kullanılır Kloroflorokarbonlar (CFC), kloratlar ve kloroform gibi fazla dağıtılmış bileşiklerin yapısında yer alması sebebiyle, kimya endüstrisinde önemli yer tutmaktadır
18 Argon (Ar):
Elektrikli yakma ampullerinde ve floresan tüplerde kullanılır Elektrik arklarıyla yapılan kesim ve kaynak işlemlerinde, keza, silikon ve germanyum kristallerinin üretiminde koruyucu soygaz olarak kullanılır Titanyum ve güya reaktif elementlerin eldesinde rol oynar Radyasyon seviyelerini ölçen Geiger sayaçlarında da kullanılır
19 Potasyum (K):
Bitkilerin gelişimi için fazla manâlı bir element olan potasyum, birçok toprak tipinin bileşiminde yer alır ve gübrelerin yapısına da katılır Cam, sabun, lens ve benzeri maddelerin yapımında, ayrıca yanıcıpatlayıcı maddelerin bileşiminde kullanılır Sodyum ve potasyum alaşımı (NaK), iyi bir ısı ileticidir Potasyumun çoğu tuzu, hem kimyasal ayrıca de ticari açıdan önem taşır: mesela, potasyum nitrat, potasyum karbonat, potasyum sülfat, vs
20 Kalsiyum (Ca):
Toryum, uranyum ve zirkonyum gibi metallerin hazırlanmasında ve çeşitli alaşımların eldesinde kullanılır Değişken yağların dehidrasyonunda da kalsiyumdan yararlanılır Canlıların kemik, diş, kabuk ve benzeri dış iskelet yapılarında yer alır Bitkilerin bünyesinde de bulunur Dünya kabuğundaki en bol beşinci element olması karşın, çok reaktif olması sebebiyle katiyen element halinde bulunmaz Kireçtaşı, jips ve floritin yapısında da vardır
21 Skandiyum (Sc):
Cıva buharlı lambaların içine katıldığında, güneş ışığına aynı çok verimli bir ışık kaynağı oluşturur bu nedenle bu element, dinç ışıklandırmalarda kullanılır Radyoaktif izotopu olan Sc46, rafinerilerde çiğ petrol ve sözde maddeler için iz şoför olarak kullanılır Akış tespit edicilerde ve uzay endüstrisinde kullanılmasının yanı sıra, tohum yeşertici kimyasalların bileşiminde de yer alır
22 Titanyum (Ti):
Çeşitli metallerle birlikte kullanılan fazla manâlı bir bileşik elementidir Bu alaşımlar, hafiflik, dayanıklılık ve ısıya dayanıklılığın ağırlık taşıdığı endüstrilerde kullanılır Titanyum, çelik dek dayanıklı, oysa ondan %45 daha hafiftir Alüminyumdansa %60 daha ağır olmasına karşın, 2 kat daha dayanıklıdır Dayanıklılığı ve asitlere karşı dayanıklı oluşu sebebiyle, dağıtılmış alaşımların yapısına katılır Deniz suyuna karşısında benzersiz bir dayanıklılığa sahip olması nedeniyle, deniz suyundan tatlı su elde edilen tesislerde ve tuzlu suya temas eden gemi ekipman parçalarının yapımında kullanılır Kalıcılık ve kapatıcılık özelliği sebebiyle, öbür tipteki boyaların yapısına da katılır Kızılötesi ışığı yansıtma özelliği gösteren titanyum boyasından, ısı nedenli manzara kaybının yaşandığı güneş gözlemevlerinde de yararlanılır Titanyum tetraklorit bileşiği, camların renklendirilmesinde kullanılır Beyaz ve iyi kapatıcı bir pigment olan titanyum dioksit (TiO2) de silgi, kağıt, badana ve yarı maddelerin yapımında kullanılır Safir ve yakut kristallerinin yıldız şekilleri, içeriklerindeki titanyum dioksitten ileri gelir
23 Vanadyum (V):
Paslanmaz çelik üretiminde manâlı bir katkı maddesidir Çelik yüzeylerinin titanyum kaplanması işleminde de, bağlayıcı element olarak kullanılır Vanadyum pentoksit bileşiği, seramik yapımında katalizör ve badana sabitleyici olarak kullanılır Hem, süperiletken mıknatısların yapımında, çok dirençli ve uzun ömürlü alaşımların eldesinde de kullanımı vardır
24 Krom (Cr):
Çeliğin sertleştirilmesinde, paslanmaz çelik üretiminde ve çeşitli alaşımların eldesinde kullanılır Bilhassa araba parçalarında ve kesici aletlerde korozyon önleyici kaplama olarak kullanımı da yaygındır Yüksek erime sıcaklığı sebebiyle, tuğla ve kalıp yapımında da rağbet görmektedir Krom, cama zümrüt yeşili bir renk verir ve sık seçim edilen bir katalizördür Yakut ve zümrütün rengini veren de krom elementidir
25 Manganez (Mn):
Kuru pillerde depolarizatör olarak ve sırça üzerinde demir kirliliği sebebiyle oluşan yeşil rengi yok etmede kullanılır Ametist taşının rengini veren de manganezdir Çelik ve pil üretiminde, demiryolu makaslarının ve kasaların yapımında, hem seramik sanayiinde kullanılır Enerjik bir oksitleyici olan permanganat (MnO4), eczacılık çalışmalarında nicel analizlerde kullanılır Canlılar için kayda değer bir eser element olan manganez, bilhassa hayvanlarda B1 vitamini kullanımında rol oynar
26 Demir (Fe):
Bitkilerin ve hayvanların yaşamı için son derece manâlı bir element olan demir, hemoglobin pigmentinin yapısında da oksijen taşıyıcı olarak işlev görür Saf halde demir olarak, sıklıkla karbon ve öteki metallerle bileşik halinde kullanılır İnşaatlarda beton kolon, kiriş ve yüzeylerin güçlendirilmesinde kullanılır Çelik sanayiinin esas hammaddesidir
27 Kobalt (Co):
Demir, nikel ve diğer metallerle birleştirilerek, Alnicoadı bahşedilen ve alışılmışın dışarıda manyetiklenme gücüne sahip olan alaşımın eldesinde kullanılır Manyetik ve paslanmaz çelik eldesinde, jet türbinlerinde ve gaz türbin jeneratörlerinde kullanılan alaşımların üretiminde de yararlanılır Dirençli ve oksitlenmeye aleyhinde dayanıklı bir metal olması sebebiyle, elektrolizle kaplama işleminde de kullanılır Porselen ve cam sanayilerinde, kalıcı ve aydınlık mavi rengin üretilmesinde kobalt tuzları kullanılmaktadır Canlıların beslenmesinde de tartı taşımaktadır Kobalt60 izotopu, kanser tedavisinde kullanılır
28 Nikel (Ni):
Paslanmaz çelik başta elde etmek üzere, korozyona dayanıklı alaşımların eldesinde kullanılır Bakırnikel alaşımlarından yapılan tüpler, deniz suyundan tatlı su elde edilen tesislerde kullanılır Madeni paraların, nikelkadmiyum pillerin ve zırh kaplamalarının yapımında da yararlanılır Nikel kaplama, öteki metalleri koruyucu özelliktedir Korozyona karşı dayanıklı oluşu nedeniyle, elektrolizle kaplama işlemlerinde de seçim edilir
29 Bakır (Cu):
Bakırın en kayda değer uygulama alanı, elektrikelektronik sanayidir Elektrik iletkenliği fazla yüksektir madeni para ve tabanca yapımında kullanılan metal alaşımlarının büyük çoğunluğu bakır içerir Diğer alaşımları da, kuyumculukta ve bronz heykelciliğinde kullanılır Pirinç ve bronz, bakır alaşımlarıdır Tarımda, su yosunu öldürücü (algasit) olarak kullanılır Şekerlerle yapılan çözümlemeli kimya testlerinde kullanılan Fehling çözeltisi gibi değişik bileşimler de bakır içerirler
30 Çinko (Zn):
Öteki metallerle fazla sayıda alaşımın yapısına katılır Otomotiv, elektrik ve ekipman endüstrilerinde kullanılan döküm kalıplarının yapımında da çinko yer alır Demir ve sanki metallerin, korozyona karşı tedbir amacıyla galvanizlenmesinde de kullanılır Çinko oksit; badana, printer mürekkepleri, sabun, tekstil ürünleri, elektronik aletler, kauçuk bağlı ürünleri, yer kaplamaları, plastik ve kozmetik ürünler gibi günlük yaşamımızın farklı alanlara yönlendirilmiş tamamlayıcılarında karşımıza çıkmaktadır Çinko sülfit floresan özelliğe sahiptir ve aydınlık kadranların, floresan lambaların, Xışını ve televizyon ekranlarının yapımında kullanılır Hayvanların beslenmesinde de manâlı bir yer tutmaktadır
31 Galyum (Ga):
Sırça ve porselenlere ıslak bir görünüm vermekte kullanılır Sırça üstüne sürüldüğünde, epeyce aydınlık bir ayna oluşturur Sözde iletkenlerin ve transistör sanki aygıtların üretiminde yaygın olarak kullanılır Keza, kuartz termometrelerin ve lazer diyotlarının yapımında ve ur tespitinde de kullanılır Galyum arsenit, elektriği aracısız olarak ışığa çevirebilme özelliğine sahiptir
32 Germanyum (Ge):
Bu elementin arsenik, galyum veya diğer elementler ile yardım edilmiş hali, elektronik uygulamalarda yaygın olarak kullanılır Yarı iletken olarak kullanımı da epeyce yaygındır Germanyum ve germanyum oksit, kızılötesi ışığa karşısında şeffaftır böylece, kızılötesi spektroskoplar gibi muhtelif optik aletlerde ve hassas kızılötesi detektörlerinde kullanılırlar Optik özellikleri nedeniyle, geniş açılı kamera merceklerinde, projektörlerde ve mikroskop merceklerinde de seçim edilen bir bileşendir Bazı germanyum bileşikleri, açıklanmış bakteri türlerine karşı özgül etkinlik göstermeleri sebebiyle, kimyasal çare yöntemlerinde kullanılmaktadır
33 Arsenik (Birli):
Bronz eldesinde, pirotekni alanında, mermi ve güllelerin sertliğinin ve şeklinin sağlanmasında kullanılır Bir Takım bileşikleri tarım alanında haşere öldürücü veya zehir olarak kullanılmaktadır Transistörler gibi hareketli parçaları bulunmayan aygıtların yapımında da son zamanlarda tartı kazanmıştır Lazerlerin, LED'lerin ve yarıiletkenlerin de yapısına katılır Solunduğunda enerjik bir karsinojen (kanser yapıcı) olan arsenik, bağırsaklar ve karaciğer üstünde yüksek derecede tahribata neden olur Zararlılarla mücadele için kullanılan kimyasalların ve ahşap koruyucuların bileşiminde yer alan arsenik, yutulması durumunda zehir etkisi gösterir
34 Selenyum (Se):
Fotoiletken özelliği nedeniyle fotokopi makinelerinde kullanılır Cam endüstrisinde, bilhassa yakut renkli cam ve mine yapımında kullanılır Ayrıca, fotoğrafik toner, fotoelektrik gözeler, televizyon kameraları ve ışıkölçerlerin yapımında; güneş gözelerinde yarıiletken ve çelik yapımında da katkı maddesi olarak kullanımı vardır
35 Brom (Br):
Su temizleme bileşiklerinin, ağartıcıların, çeşitli ilaçların, alevlenmeyi önleyici kimyasalların, fumigantların ve fotoğrafçılıkta kullanılan inorganik bromitlerin yapısına katılır Organik bileşikleri de, iyi birer çözücü olarak değerlidir
36 Kripton (Kr):
Süratli fotoğrafçılıkta kullanılan bir takım flaş lambalarında bulunur Floresan ampullerde ve dalga boyu standardı olarak morötesi (UV) lazerlerde de kullanılır Kripton85 izotopu, farklı alanlara yönlendirilmiş katıların bünyesine yerleştirilerek, kimyasal analizlerde kullanılır
37 Rubidyum (Rb):
Çok basit iyonlaşması sebebiyle, sezyuma alternatif olarak, uzay araçlarındaki iyon motorlarındakullanılmaktadır Vakum tüplerinin ve fotosellerin de yapısına katılan manâlı bir bileşendir Özel camların yapımında ve yürek araştırmalarında da kullanılır Keza katalizör olarak kullanımı da vardır
38 Stronsiyum (Sr):
Renkli televizyonlar için görüntü tüplerinin ve demir esaslı mıknatısların yapımında, çinkonun saflaştırılmasında, muhabere fişeklerinde ve havai fişeklerde kırmızı rengin elde edilmesinde kullanılır Nükleer pillerde ve fosforlu boyaların yapımında da bu elementten yararlanılır Stronsiyum titanat, yüksek bir kırılma indisine ve elmastan daha geniş bir optik dağılıma sahip olması nedeniyle, çekici bir optik maddedir
39 İtriyum (Y):
Krom, molibden, zirkonyum ve titanyum gibi elementlerde tane boyutunun küçültülmesinde; alüminyum ve magnezyum alaşımlarının dayanıklılıklarının artırılmasında, vanadyum ve sanki metallerde oksidasyonun önlenmesinde, etilen polimerlerinin oluşturulduğu tepkimelerin katalizlenmesinde, cam ve seramik yapımında, ateşe dirençli tuğla yapımında, kamera merceklerinde ve lazer sistemlerinde kullanılır Evropyum elementiyle birleştirilmiş hali, renkli televizyonlarda kırmızı renk eldesinde kullanılır En önemli bileşiklerinden biri olan itriyum oksit, son derece etkin mikrodalga filtreleri olan itriyumdemir bileşimli lal taşlarının oluşturulmasında kullanılır İtriyum içerikli lal taşları, garip manyetik özellikler gösterirler İtriyumalüminyum taşı da, yapay elmas olarak layık görür
40 Zirkonyum (Zr):
Çelik eldesinde, vakum tiplerinde, cerrahi uygulamalarda, flaş ampullerinde, patlayıcılarda ve yapay ipekli eldesinde kullanılır Paslandırıcı maddelerle çalışan kimya dallarında da geniş kullanımı vardır Niyobyumla birleştiğinde, düşük sıcaklıklarda süperiletken nitelik gösterir Zirkonyum oksit, ısı şokuna dirençli laboratuvar malzemeleri üretiminde, metalürjik fırınların kaplanmasında ve ısıya dayanıklı madde olarak sırçaseramik endüstrilerinde kullanılır Ayrıca, vurmalı çalgıların ve fırın tuğlalarının yapımında da zirkonyumdan faydalanılır
41 Niyobyum (Nb):
Zinde paslanmaz çeliklerin yapımında ve bazı paslanmaz çelik türlerinin kaynak çubuklarında, hem demir dışı alaşımlarda da kullanılır Bu alaşımlar, kuvvetli olmalarının yanı sıra, öteki özellikleri sebebiyle de boru hatlarının yapımında kullanılırlar Termal nötronlara karşısında düşük yutma kesiti sebebiyle, nükleer teknolojide de başvuru formu alanı vardır Gemini uzay programı ve sanki ileri uçuş araçlarının inşa sistemlerinde büyük miktarlarda niyobyum kullanılmıştır Süperiletken özelliğe sahip olan ve enerjik manyetik alanlarda bile bu özelliğini yitirmeyen NbZr alaşımından yapılan teller, dinç ve dirençli mıknatısların yapımında kullanılır Kuyumculuk alanında da geniş kullanımı vardır Nükleer reaktörlerde kullanılan paslanmaz çelik alaşımlarının, jet ve füzelerin, kesici aletlerin ve boru hatlarının yapımında da niyobyumdan faydalanılır
42 Molibden (Mo):
Isıya ve aşınmaya karşısında dayanıklı olan kesin nikel bazlı alaşımların yapımında kullanılır Nükleer enerji uygulamalarında, elektrikli ısıtıcıların ince tellerinde, füze ve hava taşıtlarının parçalarının yapımında da yer alır Petrolün ayrıştırılması işlemlerinde kayda değer bir katalizördür Bitki Örtüsü için tartı taşıyan bir eser elementtir Molibden sülfit, bilhassa yağların bozulmaya uğradığı yüksek sıcaklıklarda, kullanışlı bir yağlayıcı maddedir Ultrayüksek güçteki çeliklerin anında tümü, %825 arası oranda molibden içerir
43 Teknesyum ( Teknetyum) (Tc):
Tıp ve eczacılık araştırmalarında, radyasyon kaynağı olarak kullanılır
44 Rutenyum (Ru):
Platin ve Paladyum elementlerinin sertleştirilmesinde, göz tedavilerinde, yumurta kabuklarının kalınlık ölçümlerinde, dolma kalemlerin uçlarında ve elektrik kontaklarının yapımında kullanılır Hava taşıtlarında, %10 oranında rutenyum taşıyan alaşımlar kullanılır *
Elementlerin Kullanım Alanları Nerelerdir?
Elementlerin Dilekçe Alanları
Elementler, atom numaralarına kadar sıralanmıştır
1 Hidrojen (H):
Ticari gübrelere azot bağlanmasında, katı ve istikrarsız yağların doyurulma işleminde (hidrojenasyon), metanol, amonyak ve hidroklorik asit gibi bileşiklerin eldesinde kullanılır Kaynak yapımında, hidrojen balonlarını şişirmede ve petrolün işlenmesinde kullanılmasının yanına, şimdilik daha çok roketlerde almak üzere yakacak olarak da kullanılır Hidrojen Yakacak Gözeleri, hidrojen gazından elektrik enerjisi eldesi için geliştirilmekte olan bir teknolojidir Çevre dostu hidrojen, doğal gaz ve benzine alternatif olarak kabul edilmesinin yanına, kimyasal işlemlerde, metalürjide ve rafinerilerde de kullanılabilecek niteliktedir Döteryum ve trityum izotopları da, nükleer fisyon ve füzyon işlemlerinde kullanılmaktadır
2 Helyum (He):
Zeplin ve balon gibi hava taşıtlarını şişirmede kullanımıyla aşina helyum gazı; kaynakçılıkta, germanyum ve silisyum kristallerinin yapımında, titanyum ve zirkonyum eldesinde, süpersonik rüzgar tünellerinde ve derin dalış tüplerinde de kullanılır Keza, düşük sıcaklık araştırmalarında ve nükleer enerji santrallerinde soğutucuolarak da önemlidir Bütün elementler aralarında, asgari erime ve kaynama sıcaklıkları helyuma aittir Makro ölçüde bile atomik özelliklerini göstermesi sebebiyle kuantum sıvısıolarak da adlandırılan ve ısı iletkenliği olağanüstü derecede yüksek olan istikrarsız helyum, manyetik rezonans görüntülemede (MRI) ve kanser teşhisi için MRE'de de kullanılır Yakın zamanda, akıcı roket yakıtı sıkıştırmada da helyumdan faydalanılmaya başlandı
3 Lityum (Li):
Seramik ve cam yapımında, pil üretiminde, yağlayıcı ve alaşım sertleştirici maddelerin bileşiminde, A vitamini sentezinde, nükleer santrallerde soğutucu görevinde ve roketlerde kuvvet sağlamada kullanılır Katı elementler içinde en yüksek özgül ısı kapasitesine sahip olması nedeniyle, ısı iletiminde kullanılan sıvıların bileşiminde yer alır Ancak, su ya da asit gibi çözücülerle karşılaştığında yüksek bir patlama veya parlama özelliğine sahip olması ve bilhassa asap sistemi için zehirli tesir göstermesi sebebiyle, dikkatli kullanılması gerekir Bazı lityum bileşikleri, beyin rahatsızlıkları ve psikolojik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçların içeriğinde yer alır
4 Berilyum (Be):
Yüksek oranda ısı emebilme özelliği sebebiyle, hava ve uzay taşıtlarında, iletişim uydularında, nükleer santrallerde ve füze yapımında kullanılır Ayrıca, hafif metal alaşımlarında, Xışını tüplerinin pencerelerinde ve saat zembereklerinin yapımında da kullanılır Yüksek bir erime noktasına sahip olması, hafifliği ve çelikten çok daha esnek bir metal olması sebebiyle, bilgisayar parçaları yapımında, jiroskoplarda ve inşaat sektöründe sık seçim edilen bir elementtir Berilyumun bakır alaşımı da, kaynak yapımında, elektrik bağlantılarında ve elektrotlarda kullanılır Zümrüt ve akuamarin, berilyumun değerli kristal formlarıdır Berilyum ve tozları, zehirli olmalarının yanında, özellikle akciğerlerde kansere yol açabilmektedirler
5 Bor (B):
Amorf bor, ayırt edici yeşil rengi için pirotekni (fişekçilik) alanında ve ateşleyici olarak roketlerde kullanılır Tenis raketlerinin, nükleer santrallerde kullanılan regülatörlerin ve ısıya dirençli cam ürünlerinin yapımında da yük taşır Borun en manâlı ticari bileşiği, yalıtım amaçlı sırça elyafının ve bir ağartıcı olan sodyum perboratın yapımında kullanılmaktadır Öteki bor bileşikleri de, borosilikat camların yapımında kullanılır Dokuma alanında önem taşıyan bir diğer bor bileşiğiyse, borik asittir Elektriğe kaşı izolatör davranırken, bir metalinkine benzer ısı geçirgenliği bildiren boron nitrit bileşiği, bununla birlikte, karıştırıldığı herhangi bir maddeyi elmas sertliğine getirici özelliktedir Titanyum ve tungsten ile birlikte kullanımı sonucunda, ağırlığı düşük ama ısıya karşısında dirençli alaşımlar elde edilir Boron10 izotopu, nükleer santrallerde ortamdaki nötronları çabucak emerek tepkimeleri yavaşlatmak ya da durdurmak için, nükleer radyasyona karşı kalkan olarak ve nötron belirleyici aletlerde kullanılır Yakın zamanda artrit (eklem iltihabı) tedavisinde kullanılmaya başlanan bor bileşikleri de umut taahhüt ediyor Göz dezenfektanlarının bileşiminde de bor bulunuyor
6 Karbon (C):
Tüm organik bileşiklerin yapısına giren karbon, istikrarsız yağların dehidrasyonunda (sudan arındırılmasında), keza demir ve alaşımlarının işlenmesinde kullanılır Çelik yapımında, nükleer tepkimelerin kontrolünde, lastiklerin renklendirilmesinde, plastik sanayinde, badana pigmentlerinin eldesinde ve yağlayıcı maddelerin yapımında da bu elementten yararlanılır Kurşun kalemlerde kullanılan grafit formu ve elmas formu, karbon elementinin iki önemli allotropudur Karbon14 izotopu da, radyoaktif yaş tayininde kullanılır Karbonun fullerendenen küre biçimli veya nanotüpdenen silindir biçimli molekülleri de, son yıllarda özellikle elektronik ve nanoteknoloji alanlarında devrimsel ilerlemeler sağlamaktadır
7 Azot (N):
Standart sıcaklık ve basınç aşağıda son derece kararlı olan ve atmosferin %78'ini yaratıcı azot gazı, besinlerin ve kimyasalların saklanmasında kullanılır Fazla soğuk olan (196°C) akışkan azotsa, çok düşük sıcaklıklarda gerçekleştirilmesi gereken dondurma işlemlerinde kullanılır Sperm bankalarında spermlerin dondurularak saklanması, akışkan azotla gerçekleştirilir Ticari olarak en çok layık içeren azot bileşiği amonyaktır (NH3) Enerjik bir çözücü olan amonyak, gübrelerin bileşiğinde bulunan ve plastik endüstrisinde de manâlı yeri olan üremaddesinin eldesinde kullanılır Azot, proteinler ilk önce elde etmek üzere, organik bileşiklerin yapısında bulunan çok kayda değer bir elementtir Azotun bütün bileşikleri, ya oksitleyici özelliktedirler, ya da güçlü birer reaktiftirler böylece de, uygun koşullarda şiddetli tepkimeler verirler Bunların aralarında TNT (trinitrotoluen), ve amonyum nitrat sayılabilir
8 Oksijen (O):
Bitkilerin ve hayvanların yaşamlarını devam ettirebilmeleri, solunum gazı olan oksijenin (O2) varlığına bağlıdır Atmosferin %21'i, oksijen gazından oluşmaktadır Hastanelerde, solunum rahatsızlıkları gösteren hastaların tedavisi için de oksijen gazı çoğu kez kullanılır Keza çelik üretiminde, kaynak yapımında, suyun saflaştırılmasında ve beton eldesinde de oksijen kullanılır Paslanma da, oksijenin varlığında gerçekleşir
9 Flor (F):
Flor ve bileşikleri, uranyum ilk kez olmak üzere, fazla sayıda ticari kimyasalın üretiminde kullanılır Hidroflorik asit, aydınlatma ampullerinin camları üstüne yazı yazılması işleminde kullanılırken; son yıllarda ozon tabakası üzerindeki zararlı etkilerinden nedeniyle üretimi ve kullanımı sınırlandırılmaya çalışılan kloroflorokarbon gazları (CFC) havalandırma ve soğutma aygıtlarında kullanılır Teflon içeriğinde de flor yer alır Diş macunları içeriğinde yer alan florit, açıklanmış bir oranın altında olduğu sürece, diş çürüklerinin oluşumunu önler Element halindeki flor, yüksek özgül itici gücü sebebiyle, roketlerde nahoş güç karşılamak nedeniyle denenmektedir
10 Neon (Ne):
Akla gelen birincil başvuru alanı renkli aydınlatmaları olsa da; yüksek voltaj göstergelerinde, paratonerlerde, dalga metre tüplerinde ve televizyon tüplerinde de neon kullanılır Gaz lazerlerinin yapımında, helyumla birlikte kullanılır Değişken neon, günümüzde ticari olarak elde edilebilmekte ve soğutucu olarak kullanılmaktadır
11 Sodyum (Na):
Eczacılık, tarım ve fotoğrafçılık alanlarında sıkça kullanılır Sokak aydınlatmalarında, pillerde, sırça yapımında ve sofra tuzu (NaCl) eldesinde kullanılan kayda değer bir bileşendir Sıvı sodyum, nükleer santrallerde soğutucu görevinde de kullanılmaktadır Dünya kabuğunun %26'sını oluşturan sodyum, dünyada en bol yer alan altıncı elementtir ve alkali metaller arasında da en bol bulunanıdır Buna karşın, doğada element halinde rastlanmaz ve kuru sodyum kloridin (NaCl) elektrolizi aracılığıyla elde edilir Metal hali, esterlerin (oksijenli asitler ve alkollerin tepkimesi sonucu oluşan maddeler) ve farklı alanlara yönlendirilmiş organik bileşiklerin eldesi için önemlidir Farklı Alanlara Yönlendirilmiş alaşımların yapılarının kuvvetlendirilmesinde ve dökme metallerin saflaştırılmasında kullanılır NaK alaşımı, manâlı bir ısı ileticisidir Sodyum elementinin öteki kayda değer bileşikleriyse soda külü (Na2CO3), kabartma tozu (NaHCO3) ve sodyum nitrattır (NaNO3)
12 Magnezyum (Mg):
Fotoğraf makinelerinin vücut ve flaş kaplamalarında, göze çarpan fişeklerinde ve yangın bombaları başta edinmek üzere pirotekni alanında yoğun olarak kullanılır Alüminyumdan üçte bir oranında daha hafif olması sebebiyle, alaşımlarından uçak ve füze yapımında faydalanılır Eczacılık alanında önem içeren bileşikleri de vardır özellikteki bileşiklerin yapısına katılır Döküm demir yapımında ve uranyum ilk kez edinmek üzere farklı alanlara yönlendirilmiş metallerin tuzlarından saflaştırılması işleminde kullanılır Şömine tuğlalarının, yakma ampullerinin, renk maddelerinin ve filtrelerin yapımında da yeri vardır Yeşil bitkilerde bulunan klorofil yapısında da yer alır
13 Alüminyum (Al):
Farklı Alanlara Yönlendirilmiş mutfak aletlerinin ve dekorasyon malzemelerinin belli başlı üretim maddesidir Bakır, magnezyum ve diğer metallerle oluşturduğu alaşımlar, saf halinden fazla daha zinde özelliklere sahiptir böylece de bu müşteri alaşımlar; hafif fakat enerjik metallerin lüzum duyulduğu, ilk kez füze ve uçak yapımı olmak üzere, her türlü alanda kullanılır Teleskop aynaları kaplamalarında ve süsleyici kağıtların yapımında da bu elementten yararlanılır Elektrik iletkenliği bakırın sadece %60'ı değin olsa da, hafif yapısı sebebiyle elektrik iletim hatlarında kullanılır
14 Silisyum (Si):
Silisyum ya da silikon, kullanım alanı en geniş olan elementlerden biridir Kum ve kil formu, beton ve tuğla yapımında kullanılır Yüksek sıcaklıklarda alıştırma koşullarına fazla dirençli bir elementtir Silikat formuysa, mine, emaye ve çanakçömlek yapımında önemlidir Çeliğin bileşimine de katılır Hatasız mekanik, optik, termal ve elektriksel özellikler içeren en ucuz madde olan kum halindeki silika, camın da esas bileşenidir Fazla saf silisyum, bor, galyum, fosfor ya da arsenik ile güçlendirildiğinde; transistörler, güneş gözeleri ve doğrultucular gibi, elektronik endüstrisinde büyük önem içeren aygıtların yapımında kullanılan silikon karışımları elde edilir Elektronik mikroçiplerin yapımında yarıiletken olarak kullanılır Diatomlar ve radyolaryalar gibi omurgasızların dış iskeletlerinin yapısına katılması nedeniyle de, hayati tartma taşımaktadır Bu dış iskeletler, daha sonra dibe çökerek, çeşitli kayaçların yapısına katılır Bitkilerin ve insan iskeletinin yapısında da silisyum bulunur Silikon karbid (SiC), bilinen en sert maddelerden biridir
15 Fosfor (P):
Değişik alaşımların yapımına katılan fosfor, sodyum ampullerinin yapımında kullanılan camların eldesinde önemlidir Fosforik asit, özellikle gübre eldesindeki kullanımıyla, son yıllarda tarım ve hayvancılıkta büyük ağırlık taşır ışık halkası gelmiştir Havai fişek, kibrit, deterjan ve diş macunu yapımında kullanılan fosfor, zararlılarla mücadelede kullanılan birçok kimyasalın (pestisitlerin) bileşiminde de bulunur Canlılarda hücreli içeriğinin hayati bir bileşeni olarak, bilhassa sinir ve kemik dokuları için çok önemlidir Kemik külünden elde edilen kalsiyum fosfat, kabartma tozunun yapısına katılan mono kalsiyum fosfatın eldesinde kullanılır Trisodyum fosfat ise, suların yumuşatılmasında, temizlikte ve paslanmaya karşısında kullanılan kayda değer bir fosfat bileşiğidir
16 Kükürt (S):
Siyah barutun ve pillerin esas bileşenlerinden biri olan kükürt, mantar öldürücü kimyasalların (fungusitlerin) ve doğal kauçuğun yapımında kullanılır Fosfat içerikli gübrelerin bileşimine de katılan kükürtün, ticari açıdan maksimum değer içeren bileşiği sülfürik asittir Sülfit kağıdı ilk olarak olmak üzere değişik kağıtların yapımında, buharla dezenfekte işlemlerinde ve kurutulmuş meyvelerin ağartılmasında kullanılır Yağların, vücut sıvılarının ve iskelet için gerekli minerallerin yapısında yer alması nedeniyle de, hayati yük taşır
17 Klor (Cl):
Dünyanın her uygun, içme sularının dezenfekte edilmesinde kullanılır Hem, kağıt emrindeki ürünlerinin, boya maddelerinin, tekstil ürünlerinin, petrol ürünlerinin, farklı alanlara yönlendirilmiş ilaçların, antiseptiklerin, böcek öldürücülerin (insektisitlerin), çözücülerin, plastik ürünlerin ve çok dağıtılmış tüketim malzemelerinin eldesinde kullanılır Kloroflorokarbonlar (CFC), kloratlar ve kloroform gibi fazla dağıtılmış bileşiklerin yapısında yer alması sebebiyle, kimya endüstrisinde önemli yer tutmaktadır
18 Argon (Ar):
Elektrikli yakma ampullerinde ve floresan tüplerde kullanılır Elektrik arklarıyla yapılan kesim ve kaynak işlemlerinde, keza, silikon ve germanyum kristallerinin üretiminde koruyucu soygaz olarak kullanılır Titanyum ve güya reaktif elementlerin eldesinde rol oynar Radyasyon seviyelerini ölçen Geiger sayaçlarında da kullanılır
19 Potasyum (K):
Bitkilerin gelişimi için fazla manâlı bir element olan potasyum, birçok toprak tipinin bileşiminde yer alır ve gübrelerin yapısına da katılır Cam, sabun, lens ve benzeri maddelerin yapımında, ayrıca yanıcıpatlayıcı maddelerin bileşiminde kullanılır Sodyum ve potasyum alaşımı (NaK), iyi bir ısı ileticidir Potasyumun çoğu tuzu, hem kimyasal ayrıca de ticari açıdan önem taşır: mesela, potasyum nitrat, potasyum karbonat, potasyum sülfat, vs
20 Kalsiyum (Ca):
Toryum, uranyum ve zirkonyum gibi metallerin hazırlanmasında ve çeşitli alaşımların eldesinde kullanılır Değişken yağların dehidrasyonunda da kalsiyumdan yararlanılır Canlıların kemik, diş, kabuk ve benzeri dış iskelet yapılarında yer alır Bitkilerin bünyesinde de bulunur Dünya kabuğundaki en bol beşinci element olması karşın, çok reaktif olması sebebiyle katiyen element halinde bulunmaz Kireçtaşı, jips ve floritin yapısında da vardır
21 Skandiyum (Sc):
Cıva buharlı lambaların içine katıldığında, güneş ışığına aynı çok verimli bir ışık kaynağı oluşturur bu nedenle bu element, dinç ışıklandırmalarda kullanılır Radyoaktif izotopu olan Sc46, rafinerilerde çiğ petrol ve sözde maddeler için iz şoför olarak kullanılır Akış tespit edicilerde ve uzay endüstrisinde kullanılmasının yanı sıra, tohum yeşertici kimyasalların bileşiminde de yer alır
22 Titanyum (Ti):
Çeşitli metallerle birlikte kullanılan fazla manâlı bir bileşik elementidir Bu alaşımlar, hafiflik, dayanıklılık ve ısıya dayanıklılığın ağırlık taşıdığı endüstrilerde kullanılır Titanyum, çelik dek dayanıklı, oysa ondan %45 daha hafiftir Alüminyumdansa %60 daha ağır olmasına karşın, 2 kat daha dayanıklıdır Dayanıklılığı ve asitlere karşı dayanıklı oluşu sebebiyle, dağıtılmış alaşımların yapısına katılır Deniz suyuna karşısında benzersiz bir dayanıklılığa sahip olması nedeniyle, deniz suyundan tatlı su elde edilen tesislerde ve tuzlu suya temas eden gemi ekipman parçalarının yapımında kullanılır Kalıcılık ve kapatıcılık özelliği sebebiyle, öbür tipteki boyaların yapısına da katılır Kızılötesi ışığı yansıtma özelliği gösteren titanyum boyasından, ısı nedenli manzara kaybının yaşandığı güneş gözlemevlerinde de yararlanılır Titanyum tetraklorit bileşiği, camların renklendirilmesinde kullanılır Beyaz ve iyi kapatıcı bir pigment olan titanyum dioksit (TiO2) de silgi, kağıt, badana ve yarı maddelerin yapımında kullanılır Safir ve yakut kristallerinin yıldız şekilleri, içeriklerindeki titanyum dioksitten ileri gelir
23 Vanadyum (V):
Paslanmaz çelik üretiminde manâlı bir katkı maddesidir Çelik yüzeylerinin titanyum kaplanması işleminde de, bağlayıcı element olarak kullanılır Vanadyum pentoksit bileşiği, seramik yapımında katalizör ve badana sabitleyici olarak kullanılır Hem, süperiletken mıknatısların yapımında, çok dirençli ve uzun ömürlü alaşımların eldesinde de kullanımı vardır
24 Krom (Cr):
Çeliğin sertleştirilmesinde, paslanmaz çelik üretiminde ve çeşitli alaşımların eldesinde kullanılır Bilhassa araba parçalarında ve kesici aletlerde korozyon önleyici kaplama olarak kullanımı da yaygındır Yüksek erime sıcaklığı sebebiyle, tuğla ve kalıp yapımında da rağbet görmektedir Krom, cama zümrüt yeşili bir renk verir ve sık seçim edilen bir katalizördür Yakut ve zümrütün rengini veren de krom elementidir
25 Manganez (Mn):
Kuru pillerde depolarizatör olarak ve sırça üzerinde demir kirliliği sebebiyle oluşan yeşil rengi yok etmede kullanılır Ametist taşının rengini veren de manganezdir Çelik ve pil üretiminde, demiryolu makaslarının ve kasaların yapımında, hem seramik sanayiinde kullanılır Enerjik bir oksitleyici olan permanganat (MnO4), eczacılık çalışmalarında nicel analizlerde kullanılır Canlılar için kayda değer bir eser element olan manganez, bilhassa hayvanlarda B1 vitamini kullanımında rol oynar
26 Demir (Fe):
Bitkilerin ve hayvanların yaşamı için son derece manâlı bir element olan demir, hemoglobin pigmentinin yapısında da oksijen taşıyıcı olarak işlev görür Saf halde demir olarak, sıklıkla karbon ve öteki metallerle bileşik halinde kullanılır İnşaatlarda beton kolon, kiriş ve yüzeylerin güçlendirilmesinde kullanılır Çelik sanayiinin esas hammaddesidir
27 Kobalt (Co):
Demir, nikel ve diğer metallerle birleştirilerek, Alnicoadı bahşedilen ve alışılmışın dışarıda manyetiklenme gücüne sahip olan alaşımın eldesinde kullanılır Manyetik ve paslanmaz çelik eldesinde, jet türbinlerinde ve gaz türbin jeneratörlerinde kullanılan alaşımların üretiminde de yararlanılır Dirençli ve oksitlenmeye aleyhinde dayanıklı bir metal olması sebebiyle, elektrolizle kaplama işleminde de kullanılır Porselen ve cam sanayilerinde, kalıcı ve aydınlık mavi rengin üretilmesinde kobalt tuzları kullanılmaktadır Canlıların beslenmesinde de tartı taşımaktadır Kobalt60 izotopu, kanser tedavisinde kullanılır
28 Nikel (Ni):
Paslanmaz çelik başta elde etmek üzere, korozyona dayanıklı alaşımların eldesinde kullanılır Bakırnikel alaşımlarından yapılan tüpler, deniz suyundan tatlı su elde edilen tesislerde kullanılır Madeni paraların, nikelkadmiyum pillerin ve zırh kaplamalarının yapımında da yararlanılır Nikel kaplama, öteki metalleri koruyucu özelliktedir Korozyona karşı dayanıklı oluşu nedeniyle, elektrolizle kaplama işlemlerinde de seçim edilir
29 Bakır (Cu):
Bakırın en kayda değer uygulama alanı, elektrikelektronik sanayidir Elektrik iletkenliği fazla yüksektir madeni para ve tabanca yapımında kullanılan metal alaşımlarının büyük çoğunluğu bakır içerir Diğer alaşımları da, kuyumculukta ve bronz heykelciliğinde kullanılır Pirinç ve bronz, bakır alaşımlarıdır Tarımda, su yosunu öldürücü (algasit) olarak kullanılır Şekerlerle yapılan çözümlemeli kimya testlerinde kullanılan Fehling çözeltisi gibi değişik bileşimler de bakır içerirler
30 Çinko (Zn):
Öteki metallerle fazla sayıda alaşımın yapısına katılır Otomotiv, elektrik ve ekipman endüstrilerinde kullanılan döküm kalıplarının yapımında da çinko yer alır Demir ve sanki metallerin, korozyona karşı tedbir amacıyla galvanizlenmesinde de kullanılır Çinko oksit; badana, printer mürekkepleri, sabun, tekstil ürünleri, elektronik aletler, kauçuk bağlı ürünleri, yer kaplamaları, plastik ve kozmetik ürünler gibi günlük yaşamımızın farklı alanlara yönlendirilmiş tamamlayıcılarında karşımıza çıkmaktadır Çinko sülfit floresan özelliğe sahiptir ve aydınlık kadranların, floresan lambaların, Xışını ve televizyon ekranlarının yapımında kullanılır Hayvanların beslenmesinde de manâlı bir yer tutmaktadır
31 Galyum (Ga):
Sırça ve porselenlere ıslak bir görünüm vermekte kullanılır Sırça üstüne sürüldüğünde, epeyce aydınlık bir ayna oluşturur Sözde iletkenlerin ve transistör sanki aygıtların üretiminde yaygın olarak kullanılır Keza, kuartz termometrelerin ve lazer diyotlarının yapımında ve ur tespitinde de kullanılır Galyum arsenit, elektriği aracısız olarak ışığa çevirebilme özelliğine sahiptir
32 Germanyum (Ge):
Bu elementin arsenik, galyum veya diğer elementler ile yardım edilmiş hali, elektronik uygulamalarda yaygın olarak kullanılır Yarı iletken olarak kullanımı da epeyce yaygındır Germanyum ve germanyum oksit, kızılötesi ışığa karşısında şeffaftır böylece, kızılötesi spektroskoplar gibi muhtelif optik aletlerde ve hassas kızılötesi detektörlerinde kullanılırlar Optik özellikleri nedeniyle, geniş açılı kamera merceklerinde, projektörlerde ve mikroskop merceklerinde de seçim edilen bir bileşendir Bazı germanyum bileşikleri, açıklanmış bakteri türlerine karşı özgül etkinlik göstermeleri sebebiyle, kimyasal çare yöntemlerinde kullanılmaktadır
33 Arsenik (Birli):
Bronz eldesinde, pirotekni alanında, mermi ve güllelerin sertliğinin ve şeklinin sağlanmasında kullanılır Bir Takım bileşikleri tarım alanında haşere öldürücü veya zehir olarak kullanılmaktadır Transistörler gibi hareketli parçaları bulunmayan aygıtların yapımında da son zamanlarda tartı kazanmıştır Lazerlerin, LED'lerin ve yarıiletkenlerin de yapısına katılır Solunduğunda enerjik bir karsinojen (kanser yapıcı) olan arsenik, bağırsaklar ve karaciğer üstünde yüksek derecede tahribata neden olur Zararlılarla mücadele için kullanılan kimyasalların ve ahşap koruyucuların bileşiminde yer alan arsenik, yutulması durumunda zehir etkisi gösterir
34 Selenyum (Se):
Fotoiletken özelliği nedeniyle fotokopi makinelerinde kullanılır Cam endüstrisinde, bilhassa yakut renkli cam ve mine yapımında kullanılır Ayrıca, fotoğrafik toner, fotoelektrik gözeler, televizyon kameraları ve ışıkölçerlerin yapımında; güneş gözelerinde yarıiletken ve çelik yapımında da katkı maddesi olarak kullanımı vardır
35 Brom (Br):
Su temizleme bileşiklerinin, ağartıcıların, çeşitli ilaçların, alevlenmeyi önleyici kimyasalların, fumigantların ve fotoğrafçılıkta kullanılan inorganik bromitlerin yapısına katılır Organik bileşikleri de, iyi birer çözücü olarak değerlidir
36 Kripton (Kr):
Süratli fotoğrafçılıkta kullanılan bir takım flaş lambalarında bulunur Floresan ampullerde ve dalga boyu standardı olarak morötesi (UV) lazerlerde de kullanılır Kripton85 izotopu, farklı alanlara yönlendirilmiş katıların bünyesine yerleştirilerek, kimyasal analizlerde kullanılır
37 Rubidyum (Rb):
Çok basit iyonlaşması sebebiyle, sezyuma alternatif olarak, uzay araçlarındaki iyon motorlarındakullanılmaktadır Vakum tüplerinin ve fotosellerin de yapısına katılan manâlı bir bileşendir Özel camların yapımında ve yürek araştırmalarında da kullanılır Keza katalizör olarak kullanımı da vardır
38 Stronsiyum (Sr):
Renkli televizyonlar için görüntü tüplerinin ve demir esaslı mıknatısların yapımında, çinkonun saflaştırılmasında, muhabere fişeklerinde ve havai fişeklerde kırmızı rengin elde edilmesinde kullanılır Nükleer pillerde ve fosforlu boyaların yapımında da bu elementten yararlanılır Stronsiyum titanat, yüksek bir kırılma indisine ve elmastan daha geniş bir optik dağılıma sahip olması nedeniyle, çekici bir optik maddedir
39 İtriyum (Y):
Krom, molibden, zirkonyum ve titanyum gibi elementlerde tane boyutunun küçültülmesinde; alüminyum ve magnezyum alaşımlarının dayanıklılıklarının artırılmasında, vanadyum ve sanki metallerde oksidasyonun önlenmesinde, etilen polimerlerinin oluşturulduğu tepkimelerin katalizlenmesinde, cam ve seramik yapımında, ateşe dirençli tuğla yapımında, kamera merceklerinde ve lazer sistemlerinde kullanılır Evropyum elementiyle birleştirilmiş hali, renkli televizyonlarda kırmızı renk eldesinde kullanılır En önemli bileşiklerinden biri olan itriyum oksit, son derece etkin mikrodalga filtreleri olan itriyumdemir bileşimli lal taşlarının oluşturulmasında kullanılır İtriyum içerikli lal taşları, garip manyetik özellikler gösterirler İtriyumalüminyum taşı da, yapay elmas olarak layık görür
40 Zirkonyum (Zr):
Çelik eldesinde, vakum tiplerinde, cerrahi uygulamalarda, flaş ampullerinde, patlayıcılarda ve yapay ipekli eldesinde kullanılır Paslandırıcı maddelerle çalışan kimya dallarında da geniş kullanımı vardır Niyobyumla birleştiğinde, düşük sıcaklıklarda süperiletken nitelik gösterir Zirkonyum oksit, ısı şokuna dirençli laboratuvar malzemeleri üretiminde, metalürjik fırınların kaplanmasında ve ısıya dayanıklı madde olarak sırçaseramik endüstrilerinde kullanılır Ayrıca, vurmalı çalgıların ve fırın tuğlalarının yapımında da zirkonyumdan faydalanılır
41 Niyobyum (Nb):
Zinde paslanmaz çeliklerin yapımında ve bazı paslanmaz çelik türlerinin kaynak çubuklarında, hem demir dışı alaşımlarda da kullanılır Bu alaşımlar, kuvvetli olmalarının yanı sıra, öteki özellikleri sebebiyle de boru hatlarının yapımında kullanılırlar Termal nötronlara karşısında düşük yutma kesiti sebebiyle, nükleer teknolojide de başvuru formu alanı vardır Gemini uzay programı ve sanki ileri uçuş araçlarının inşa sistemlerinde büyük miktarlarda niyobyum kullanılmıştır Süperiletken özelliğe sahip olan ve enerjik manyetik alanlarda bile bu özelliğini yitirmeyen NbZr alaşımından yapılan teller, dinç ve dirençli mıknatısların yapımında kullanılır Kuyumculuk alanında da geniş kullanımı vardır Nükleer reaktörlerde kullanılan paslanmaz çelik alaşımlarının, jet ve füzelerin, kesici aletlerin ve boru hatlarının yapımında da niyobyumdan faydalanılır
42 Molibden (Mo):
Isıya ve aşınmaya karşısında dayanıklı olan kesin nikel bazlı alaşımların yapımında kullanılır Nükleer enerji uygulamalarında, elektrikli ısıtıcıların ince tellerinde, füze ve hava taşıtlarının parçalarının yapımında da yer alır Petrolün ayrıştırılması işlemlerinde kayda değer bir katalizördür Bitki Örtüsü için tartı taşıyan bir eser elementtir Molibden sülfit, bilhassa yağların bozulmaya uğradığı yüksek sıcaklıklarda, kullanışlı bir yağlayıcı maddedir Ultrayüksek güçteki çeliklerin anında tümü, %825 arası oranda molibden içerir
43 Teknesyum ( Teknetyum) (Tc):
Tıp ve eczacılık araştırmalarında, radyasyon kaynağı olarak kullanılır
44 Rutenyum (Ru):
Platin ve Paladyum elementlerinin sertleştirilmesinde, göz tedavilerinde, yumurta kabuklarının kalınlık ölçümlerinde, dolma kalemlerin uçlarında ve elektrik kontaklarının yapımında kullanılır Hava taşıtlarında, %10 oranında rutenyum taşıyan alaşımlar kullanılır *