Logos Ne Demektir? Logos Hakkında Bilgi
Ussal yasa
Logos sozcuğu Yunancada usla kavrama anlamındadır ve duyguyla kavrama anlamındaki ‘pathos’ sozcuğu karşılığında kullanılır Yunanca ‘kavrama’ ve ‘secme’ anlamlarını veren ‘leg’ kokunden turemiştir Kok anlamıyla ilgili olarak us ve bu usa dayanan soz, yasa, duzen, bilgi, bilim anlamlarını da dilegetirir Yunanca legein sozcuğu ‘soylemek’ anlamındadır, bu yuzden Hıristiyan ve İslam tanrıbilimcileri ‘logos’ deyimini ‘tanrısal soz’ anlamında kullanmışlardır
Logos deyimini terimleştiren antikcağ Yunanlılarının en seckin duşunuru Herakleitos’tur Herakleitos’un dilinde, logos, ‘doğa yasası’dır‘; evrendeki duzenliliği, yasalılığı, uyumu o sağlar Bundan da ote o, Herakleitos’un acıklıkla belirttiği gibi bir ‘değişme yasası’dır Herakleitos onu evrensel değişmenin, surekli oluşun yasası olarak ileri suruyor ve bir anlamda tanrısal değişmezliğe karşı cıkıyor Herakleitos’un verdiği anlam, Anaksagoras’ın başkavramı olan ‘nous’ (anlak, zeka)’dan farlıdır Nous bir duzenleyici olarak evrenden once de vardır ve evrene dışarıdan gelir Logos’sa evrenle birliktedir ve bizzat evrensel oluşun icindedir
Platon ve Aristoteles logos deyimini ‘mantıksal temel’ anlamında kullanmışlardır Platon’ a gore bilgi, logos’ta temellenir İdea’lar, hem duşunceler (Yu Logoi) hem de bu duşuncelerin ilksiz ve sonsuz nesne (Yu Onta)’leridir Duşunce’yle nesne arasındaki ozdeşlik bu yuzdendir, yani duşunce nesnesine her ikisi de İdealarda temellendiği icin uygundur
Antikcağ Yunan felsefesinde bu terime tanrısal bir anlam veren Stoacılar olmuştur, onlara gore doğada ickin bulunan tanrısallık koinos logos (Evrensel us)’tur
Yeniplatoncular, ozellikle Philon, bu anlamı guclendirmişler ve onu ‘tanrısal soz’ ve ‘evrensel guc’ deyimleriyle nitelemişlerdir
Hıristiyan tanrıbilimcilerin ‘soz’ anlayışı, Stoa ve yeniplatoncular yolundan gelmektedir Hıristiyan inancına gore logos, insan kılığına giren İsa’da gercekleşen ‘tanrısal soz’dur
Boylelikle ‘evrensel değişirlik yasası’nı dilegetiren Herakleitos’un başkavramı logos, tam karşıt bir anlama donuşmuş olmaktadır Her şey akar, gecer, değişir der Herakleitos; evrende kalıcı olan hicbir şey yoktur Bu surekli evrensel değişirlik logos’ca duzenlenmiştir, ‘logos’ yasasına gore olup bitmektedir
Ortacağ skolastiği, ozellikle Augustinus, logos kavramını ‘tanrısal ışık (eş deyişle bilgi kaynağı, yani bizzat tanrı) anlamında kullanır
Hegel vb gibi yeni idealistlerin evrensel us, evren ruhu, saltık duşunce, kavram vb gibi deyimlerle bizzat tanrı’yı dile getirirler S236, Bk Herakleitosculuk
(Logos, ya da nous vb denilen şey, doğa yasalarıdır Evreni yonettiği sanılan ve tanrı dedikleri şey de aslında doğa yasalarıdır Doğa yasaları, idealistlerin dediği gibi soyuttur, insan duşuncesinden bağımsız olduğu gibi evrenden de bağımsızdır, oncesizsonrasızdır, tıpkı tanrı gibi Ama ozdekcilerin dediği gibi de ne Tanrı’dır ne de tanrısaldır Bu, idealizmle materyalizmin sentezidir, bu, felsefede bir devrimdir
Ussal yasa
Logos sozcuğu Yunancada usla kavrama anlamındadır ve duyguyla kavrama anlamındaki ‘pathos’ sozcuğu karşılığında kullanılır Yunanca ‘kavrama’ ve ‘secme’ anlamlarını veren ‘leg’ kokunden turemiştir Kok anlamıyla ilgili olarak us ve bu usa dayanan soz, yasa, duzen, bilgi, bilim anlamlarını da dilegetirir Yunanca legein sozcuğu ‘soylemek’ anlamındadır, bu yuzden Hıristiyan ve İslam tanrıbilimcileri ‘logos’ deyimini ‘tanrısal soz’ anlamında kullanmışlardır
Logos deyimini terimleştiren antikcağ Yunanlılarının en seckin duşunuru Herakleitos’tur Herakleitos’un dilinde, logos, ‘doğa yasası’dır‘; evrendeki duzenliliği, yasalılığı, uyumu o sağlar Bundan da ote o, Herakleitos’un acıklıkla belirttiği gibi bir ‘değişme yasası’dır Herakleitos onu evrensel değişmenin, surekli oluşun yasası olarak ileri suruyor ve bir anlamda tanrısal değişmezliğe karşı cıkıyor Herakleitos’un verdiği anlam, Anaksagoras’ın başkavramı olan ‘nous’ (anlak, zeka)’dan farlıdır Nous bir duzenleyici olarak evrenden once de vardır ve evrene dışarıdan gelir Logos’sa evrenle birliktedir ve bizzat evrensel oluşun icindedir
Platon ve Aristoteles logos deyimini ‘mantıksal temel’ anlamında kullanmışlardır Platon’ a gore bilgi, logos’ta temellenir İdea’lar, hem duşunceler (Yu Logoi) hem de bu duşuncelerin ilksiz ve sonsuz nesne (Yu Onta)’leridir Duşunce’yle nesne arasındaki ozdeşlik bu yuzdendir, yani duşunce nesnesine her ikisi de İdealarda temellendiği icin uygundur
Antikcağ Yunan felsefesinde bu terime tanrısal bir anlam veren Stoacılar olmuştur, onlara gore doğada ickin bulunan tanrısallık koinos logos (Evrensel us)’tur
Yeniplatoncular, ozellikle Philon, bu anlamı guclendirmişler ve onu ‘tanrısal soz’ ve ‘evrensel guc’ deyimleriyle nitelemişlerdir
Hıristiyan tanrıbilimcilerin ‘soz’ anlayışı, Stoa ve yeniplatoncular yolundan gelmektedir Hıristiyan inancına gore logos, insan kılığına giren İsa’da gercekleşen ‘tanrısal soz’dur
Boylelikle ‘evrensel değişirlik yasası’nı dilegetiren Herakleitos’un başkavramı logos, tam karşıt bir anlama donuşmuş olmaktadır Her şey akar, gecer, değişir der Herakleitos; evrende kalıcı olan hicbir şey yoktur Bu surekli evrensel değişirlik logos’ca duzenlenmiştir, ‘logos’ yasasına gore olup bitmektedir
Ortacağ skolastiği, ozellikle Augustinus, logos kavramını ‘tanrısal ışık (eş deyişle bilgi kaynağı, yani bizzat tanrı) anlamında kullanır
Hegel vb gibi yeni idealistlerin evrensel us, evren ruhu, saltık duşunce, kavram vb gibi deyimlerle bizzat tanrı’yı dile getirirler S236, Bk Herakleitosculuk
(Logos, ya da nous vb denilen şey, doğa yasalarıdır Evreni yonettiği sanılan ve tanrı dedikleri şey de aslında doğa yasalarıdır Doğa yasaları, idealistlerin dediği gibi soyuttur, insan duşuncesinden bağımsız olduğu gibi evrenden de bağımsızdır, oncesizsonrasızdır, tıpkı tanrı gibi Ama ozdekcilerin dediği gibi de ne Tanrı’dır ne de tanrısaldır Bu, idealizmle materyalizmin sentezidir, bu, felsefede bir devrimdir