OSTEOPOROZ (KEMİK ERİMESİ) NEDİR? NASIL KORUNMALI?
Osteoporoz yani kemik erimesi kemik doku yogunluğunun azalması nedeniyle dayanıklığının azalması, yani kalitesinin düşmesidir Kemik erimesinin şiddeti arttıkça kemik kırılganlığı da artmaktadır Osteoporoz önemli ve sinsi bir hastalıktır Bu yüzden kemik erimesi, vaktinde yakalanıp önlenmezse sakatlıklara ve ölüme niçin olur Dünyada yürekdamar hastalıkları ve kanserden sonra bilinen 3 vefat nedeninin osteoporoz olduğu bildirilmiştir
Menopozda olan kadınlar yaşamlarının geri kalan kısımlarında osteoporoza emrindeki %50'lik bir kemik kırığı riski ile karşı karşıyadırlar Osteoporoz 3 kadına karşılık 1 erkekte görür ve yaşlılıkta daha fazla rastlanan bu hastalık kimsesiz ihtiyarlık hastalığı değildir
Kemikler de yürek, beyin gibi canlı ve aralıksız yapılanan bir sistemdir 30 yaşına kadar kemik yapısı ilerler ve 30 yaşında boy noktasına ulaşılır 30 yaşında tatmin edici kemik kütlesine ulaşılmaması halinde rahatsızlık ortaya çıkmaya başlar Bu yüzden, kemiklerin korunmasında ve dinç olmasında birinci adım beslenmedir 45 yaşından sonraysa kemik kayıp hızı, artmaya başlar 3035 yaşına değin kemik yoğunluğunu en üst seviyeye taşıyabilirsek, ileride yaşanacak yıkımın tahribatını da en üye indirebilir ve osteoporozun önüne geçebiliriz
ANNE KARNINDAN İTİBAREN BESLENMEYE ÖZEN GÖSTERİLMELİ !
Bebeklikten, hatta anne karnından itibaren doğacak çocuğun geleceği düşünülerek dürüst beslenilmesi lüzumlu Kalsiyumun, yaşam baştan başa tatmin edici miktarda alınması, kemik dokusunu en üst seviyeye çıkaracağından bu yıkımın etkisini zayıflatır Keza fiziksel aktiviteler, kemiklerin güçlenmesini sağlar Tüm bunlara karşın gerçi genetik gibi öteki bir takım faktörler nedeniyle rahatsızlık ortaya çıkabilir O zaman da uygulanacak tedaviyle yıkım önlenebilir
Osteoporotik kemik ayrıca kütlesini kaybetmiş ayrıca de iç yapısı bozulmuş bir kemiktir Kaybolan kemiği her tarafta yerine hazırlamak oldukça baskı, pahalı ve uzun vakit bölge bir olaydır, dolayısı ile tehlike faktörlerini tahsis etmek ve osteoporozu önlemek gelişmiş bir osteoporozu tedavi etmekten daha kolaydır
KEMİK ERİMESİ İÇİN MANÂLI RISK FAKTÖRLERİ
1 Kadın edinmek
2 50 yaşın üstünde edinmek (Yaş arttıkça yoğunluğunu kaybeden kemikler zayıflar)
3 Menopoza girmiş elde etmek (Menopoza girmiş kadınların sıradan üçte birinde osteoporoz gelişmektedir ancak, bunun sorumlusu östrojen düzeyindeki azalmadır)
4 Erken menopoza girmek veya yumurtalıkların operasyon ile alınmasını takiben cerrahi (suni) menopoza girmek
5 Erkeklerde erkek cinsiyet hormonu olan testosterondaki azalma ile kemik kütlesi de azalabilmektedir (Erkeklerde gonad fonksiyonunun; işlevinin herhangi bir nedenle azalması osteoporoza tabi kırıklara yol açabilmektedir)
6 Düşük kalsiyum taşıyan yiyeceklerle beslenme ve vitamin D eksikliği
7 Maddesel aktivitenin, hareketliliğin ve egzersizin az olması, (egzersizin kemik kütlesini arttırdığı, kemiği kuvvetlendirdiği kanıtlanmıştır)
8 Ailede osteoporozlu kimselerin bulunması (kırıklara yatkınlığın bir kısmı kalıtsaldır; annelerinde omurga kırığı öyküsü olan genç kadınlarda da kemik kütlesinde azalmaya rastlanmaktadır)
9 Kısa boylu, ince yapılı kişiler kocaman yapılı, kilolu kişilere kadar daha fazla osteoporoz riski taşımaktadırlar
10 Beyaz tenli, açık renk gözlü edinmek
11 Sigara içmek
12 Alkollü, kolalı ve kafeinli içecekleri fazla artı tüketmek
13 Bazı ilaçları uzun süreden beri veya yüksek dozlarda kullanıyor almak (mesela; kortikosteroidler, lityum, alüminyum, antikonvülzanlar, antiasitler, antikoagülanlar, siklosporin, tiroid ilaçları ve bir takım kanser ilaçları gibi)
14 Bir Takım hastalıkların olması Mesela; diyabet, tiroid veya paratiroid bezinin pozitif çalışması, midebarsak operasyonu geçirmiş almak, uzun süren hareketsizlik, felçler, bir takım romatizmal hastalıklar ve öteki bir takım endokrin (hormonal) hastalıklar osteoporoza neden olabilmektedirler
Tüm bu nedenlerden dolayı osteoporoz hastalığının sebebinin araştırılmasında tanısında takibinde yalnızca tetkik yeterli değildir; film, kemik yoğunluğu ölçümleri, kan ve idrar incelemeleri de gerekmektedir
Belirtileri:
Bel ve sırt ağrısı
Boyda kısalma, omurgada kırık
Sırtta kaburlaşma, omuzlarda yuvarlaklaşma
El bileğinde kırık
Kaburga kırıkları
Kalça kemiğinde kırık
Hastalığın önüne geçmek için bol sebze ve süt ürünleri tüketilmesi gereklidirPeynir, lor, yoğurt, süt ve bol sebze sofradan yetkisiz edilmemelidir Günde 1520 dakika mutlak surette güneşte kalınmalı ve alıştırma yapılmalıdır Alıştırma günde en azından yarım saat tempolu yürüyüş biçiminde olabilir
Osteoporozda tanı kemik mineral yoğunluğu ölçümü ile konur Osteoporozun tipini atamak için aynı zamanda kan biyokimya değerleri araştırılmalıdır
Erken teşhis konması son derece önemlidir !!!
Tedavide;
1 Yaşam tarzında değişiklikler yaparak düşmeyi azaltacak önlemler elde etmek,
2 Doktorunuzca önerilen egzersiz programlarını uygulamaya hedeflemek,
3 Besin şeklinizi önerilen şekilde planlamak,
4 İlaçlarınızı düzenli uygulamak ve yeniden düzenli doktor kontrolüne gitmek,
5 Osteoporozun önlenebilen ve çare edilebilen bir hastalık olduğunu iyi anlamak gerekmektedir
PROFDR FİKRET TÜZÜNALMAN HASTANESİ *
Osteoporoz yani kemik erimesi kemik doku yogunluğunun azalması nedeniyle dayanıklığının azalması, yani kalitesinin düşmesidir Kemik erimesinin şiddeti arttıkça kemik kırılganlığı da artmaktadır Osteoporoz önemli ve sinsi bir hastalıktır Bu yüzden kemik erimesi, vaktinde yakalanıp önlenmezse sakatlıklara ve ölüme niçin olur Dünyada yürekdamar hastalıkları ve kanserden sonra bilinen 3 vefat nedeninin osteoporoz olduğu bildirilmiştir
Menopozda olan kadınlar yaşamlarının geri kalan kısımlarında osteoporoza emrindeki %50'lik bir kemik kırığı riski ile karşı karşıyadırlar Osteoporoz 3 kadına karşılık 1 erkekte görür ve yaşlılıkta daha fazla rastlanan bu hastalık kimsesiz ihtiyarlık hastalığı değildir
Kemikler de yürek, beyin gibi canlı ve aralıksız yapılanan bir sistemdir 30 yaşına kadar kemik yapısı ilerler ve 30 yaşında boy noktasına ulaşılır 30 yaşında tatmin edici kemik kütlesine ulaşılmaması halinde rahatsızlık ortaya çıkmaya başlar Bu yüzden, kemiklerin korunmasında ve dinç olmasında birinci adım beslenmedir 45 yaşından sonraysa kemik kayıp hızı, artmaya başlar 3035 yaşına değin kemik yoğunluğunu en üst seviyeye taşıyabilirsek, ileride yaşanacak yıkımın tahribatını da en üye indirebilir ve osteoporozun önüne geçebiliriz
ANNE KARNINDAN İTİBAREN BESLENMEYE ÖZEN GÖSTERİLMELİ !
Bebeklikten, hatta anne karnından itibaren doğacak çocuğun geleceği düşünülerek dürüst beslenilmesi lüzumlu Kalsiyumun, yaşam baştan başa tatmin edici miktarda alınması, kemik dokusunu en üst seviyeye çıkaracağından bu yıkımın etkisini zayıflatır Keza fiziksel aktiviteler, kemiklerin güçlenmesini sağlar Tüm bunlara karşın gerçi genetik gibi öteki bir takım faktörler nedeniyle rahatsızlık ortaya çıkabilir O zaman da uygulanacak tedaviyle yıkım önlenebilir
Osteoporotik kemik ayrıca kütlesini kaybetmiş ayrıca de iç yapısı bozulmuş bir kemiktir Kaybolan kemiği her tarafta yerine hazırlamak oldukça baskı, pahalı ve uzun vakit bölge bir olaydır, dolayısı ile tehlike faktörlerini tahsis etmek ve osteoporozu önlemek gelişmiş bir osteoporozu tedavi etmekten daha kolaydır
KEMİK ERİMESİ İÇİN MANÂLI RISK FAKTÖRLERİ
1 Kadın edinmek
2 50 yaşın üstünde edinmek (Yaş arttıkça yoğunluğunu kaybeden kemikler zayıflar)
3 Menopoza girmiş elde etmek (Menopoza girmiş kadınların sıradan üçte birinde osteoporoz gelişmektedir ancak, bunun sorumlusu östrojen düzeyindeki azalmadır)
4 Erken menopoza girmek veya yumurtalıkların operasyon ile alınmasını takiben cerrahi (suni) menopoza girmek
5 Erkeklerde erkek cinsiyet hormonu olan testosterondaki azalma ile kemik kütlesi de azalabilmektedir (Erkeklerde gonad fonksiyonunun; işlevinin herhangi bir nedenle azalması osteoporoza tabi kırıklara yol açabilmektedir)
6 Düşük kalsiyum taşıyan yiyeceklerle beslenme ve vitamin D eksikliği
7 Maddesel aktivitenin, hareketliliğin ve egzersizin az olması, (egzersizin kemik kütlesini arttırdığı, kemiği kuvvetlendirdiği kanıtlanmıştır)
8 Ailede osteoporozlu kimselerin bulunması (kırıklara yatkınlığın bir kısmı kalıtsaldır; annelerinde omurga kırığı öyküsü olan genç kadınlarda da kemik kütlesinde azalmaya rastlanmaktadır)
9 Kısa boylu, ince yapılı kişiler kocaman yapılı, kilolu kişilere kadar daha fazla osteoporoz riski taşımaktadırlar
10 Beyaz tenli, açık renk gözlü edinmek
11 Sigara içmek
12 Alkollü, kolalı ve kafeinli içecekleri fazla artı tüketmek
13 Bazı ilaçları uzun süreden beri veya yüksek dozlarda kullanıyor almak (mesela; kortikosteroidler, lityum, alüminyum, antikonvülzanlar, antiasitler, antikoagülanlar, siklosporin, tiroid ilaçları ve bir takım kanser ilaçları gibi)
14 Bir Takım hastalıkların olması Mesela; diyabet, tiroid veya paratiroid bezinin pozitif çalışması, midebarsak operasyonu geçirmiş almak, uzun süren hareketsizlik, felçler, bir takım romatizmal hastalıklar ve öteki bir takım endokrin (hormonal) hastalıklar osteoporoza neden olabilmektedirler
Tüm bu nedenlerden dolayı osteoporoz hastalığının sebebinin araştırılmasında tanısında takibinde yalnızca tetkik yeterli değildir; film, kemik yoğunluğu ölçümleri, kan ve idrar incelemeleri de gerekmektedir
Belirtileri:
Bel ve sırt ağrısı
Boyda kısalma, omurgada kırık
Sırtta kaburlaşma, omuzlarda yuvarlaklaşma
El bileğinde kırık
Kaburga kırıkları
Kalça kemiğinde kırık
Hastalığın önüne geçmek için bol sebze ve süt ürünleri tüketilmesi gereklidirPeynir, lor, yoğurt, süt ve bol sebze sofradan yetkisiz edilmemelidir Günde 1520 dakika mutlak surette güneşte kalınmalı ve alıştırma yapılmalıdır Alıştırma günde en azından yarım saat tempolu yürüyüş biçiminde olabilir
Osteoporozda tanı kemik mineral yoğunluğu ölçümü ile konur Osteoporozun tipini atamak için aynı zamanda kan biyokimya değerleri araştırılmalıdır
Erken teşhis konması son derece önemlidir !!!
Tedavide;
1 Yaşam tarzında değişiklikler yaparak düşmeyi azaltacak önlemler elde etmek,
2 Doktorunuzca önerilen egzersiz programlarını uygulamaya hedeflemek,
3 Besin şeklinizi önerilen şekilde planlamak,
4 İlaçlarınızı düzenli uygulamak ve yeniden düzenli doktor kontrolüne gitmek,
5 Osteoporozun önlenebilen ve çare edilebilen bir hastalık olduğunu iyi anlamak gerekmektedir
PROFDR FİKRET TÜZÜNALMAN HASTANESİ *