Yenidoğanlar ve çocuklarda astım
Yenidoğanlar ve çocuklarda astım hakkında bilgi
Çocukluk çağında sık görülen hastalıklardan biri de astım Kalıtımsal ve çevresel faktörlerden kaynaklanabilen bu hastalığın oluşumunda anne adaylarının hamilelikteki bazı alışkanlıklarının da etkisi var
Çağımızın hastalıklarından biri olan astımın çocuklarda görülme sıklığı her geçen gün biraz daha artıyor Türkiye'de çocuklarda yüzde 68 gibi bir oranda görülüyor Uzmanlara tarafından; çocukluk döneminde görülen astımın temelinde anne karnındaki süreçte bir takım risk faktörlerine maruz kalmış olmanın etkileri yatıyor Peki çocukları astımdan korumak olası mü?
Anadolu Sağlık Durumu Merkezi'nden Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Op Dr Meltem Çan'n hamilelik sürecinde anne karnındaki bebeği astımdan gözetmek için neler yapılması gerektiğini Yenidoğan Uzmanı Doç Dr Nermin Tansuğ ve Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr Ayşe Sokullu da yenidoğanlarda ve çocuklarda astımın görülme sebeplerini ve alınacak önlemleri anlattı
Astım hava yollarının değişik uyaranlara karşı normalin üzerinde cevap vermesi sonucu ortaya çıkan kronik tekrarlayıcı nefes darlığı atakları ile karakterize bir solunum yolu hastalığıdır Hayatın birincil iki yılında tekrarlayan solunum sıkıntısı atakları reflü hastalığı doğumsal bronş anormallikleri yabancı cisim aspirasyonu tekrarlayan bronşiyolit tekrarlayan zatürre ve kistik fibroz gibi hastalıklara yan olabilir Bunlar dağıtılmış tanı yöntemleri ile ekarte edildikten sonradan astım tanısına ulaşılır
Astımda doğum öncesi(prenatal) tehlike faktörleri
Çocukluk döneminde görülen hastalıkların böylece çoğunun temelinde anne karnındaki süreçte bazı tehlike faktörlerine maruz kalmış olmanın etkileri yatıyor Bilhassa solunum yolu enfeksiyonlarının üstünde anne adaylarının hamilelikteki bazı alışkanlıkları oldukça etkili Bunlar
Anne adayının sigara içmesi erken dönemde çocuklarda görülen solunum sıkıntıları ile ilişkilidir Erken çocuklukta solunum yolu çaplarında daralma maruz kalınan doz ile orantılıdır
Gözlemsel araştırmalar doğum öncesi antiinflamatuar(iltihabı yasaklayıcı) özelliği olan besinlerin (örneğin omega 3 yağ asitleri) ve antioksidanların (mesela E vitamini ve çinko) diyette alınmasının bazı atopik hastalıkların (deri ve solunum yollarının aşırı duyarlılığı) gelişimini azalttığını göstermiştir Buna karşılık annenin diyetinden bir takım besinleri(inek sütü ve yumurta gibi) çıkartması çocuklarda atopik hastalıklara aleyhinde koruyucu etki sağlamaz Annede yüksek D vitamini seviyeleri çocukluk çağında solunum sıkıntılarının azalması ile ilişkilendirilmiştir
Bazı hayvan deneyleri, doğum öncesinde annedeki stresin bebeği etkilediğini bebeğin kortizolseviyelerini azaltıp alerjik yapıya niçin olduğunu göstermiştir
Araştırmalar hamilelikte herhangi bir antibiyotik kullanımının erken çocukluk çağında solunum sıkıntısını ve astım riskini artırdığını göstermiştir
Astımın belirtileri
Astım yineleyen öksürük solunum yetmezliği ve hışıltı atakları ile seyreden solunum yollarının kronik bir hastalığıdır Bir çocukta viral enfeksiyon egzersizve alerjen ile rastlama sonucu tekrarlayıcı özellikte hışıltı veveya öksürük ortaya çıkıyorsa astım düşünülmelidir Çocuklarda astım daha çok geceleri ya da sabaha karşısında ortaya çıkan öksürük atakları ile seyreder Efor ve çalışma atakların ortaya çıkmasını kolaylaştır Göğüste sıkışma duygusal ya da nefes darlığı daha eksik rastlanan bulgulardır
Yeni doğan bebeklerde astım
Yeni doğan bebeklerde çeşitli nedenlerle solunum sıkıntısı ortaya çıkabilir Öncelikle akciğerlerle ilgili bozukluklar ve göğüs boşluğundaki anomalilerden söz etmek gerekir Akciğerlerin yeterince gelişmediği prematüre bebeklerde solunum sıkıntısı sık sık karşımıza çıkar Tekrar vaktinde doğan bebeklerde akciğerlerdeki sıvının yeterince atılamadığı durumlarda geçici solunum sıkıntısı olabilir Bu bilhassa 39 haftanın aşağıda tasarlanmış sezaryenle doğan bebeklerde daha sık görülür Pnömoni akciğer hava yollarındaki kaçaklar diyafragmanın bütün gelişememesi sonucunda karın içi organların göğüs boşluğu içine geçtiği diyafragma fıtıklarında solunum sıkıntısı görülür Solunum sıkıntısından söz edince aklımıza yalnızca akciğerler gelmemelidir *
Yenidoğanlar ve çocuklarda astım hakkında bilgi
Çocukluk çağında sık görülen hastalıklardan biri de astım Kalıtımsal ve çevresel faktörlerden kaynaklanabilen bu hastalığın oluşumunda anne adaylarının hamilelikteki bazı alışkanlıklarının da etkisi var
Çağımızın hastalıklarından biri olan astımın çocuklarda görülme sıklığı her geçen gün biraz daha artıyor Türkiye'de çocuklarda yüzde 68 gibi bir oranda görülüyor Uzmanlara tarafından; çocukluk döneminde görülen astımın temelinde anne karnındaki süreçte bir takım risk faktörlerine maruz kalmış olmanın etkileri yatıyor Peki çocukları astımdan korumak olası mü?
Anadolu Sağlık Durumu Merkezi'nden Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Op Dr Meltem Çan'n hamilelik sürecinde anne karnındaki bebeği astımdan gözetmek için neler yapılması gerektiğini Yenidoğan Uzmanı Doç Dr Nermin Tansuğ ve Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr Ayşe Sokullu da yenidoğanlarda ve çocuklarda astımın görülme sebeplerini ve alınacak önlemleri anlattı
Astım hava yollarının değişik uyaranlara karşı normalin üzerinde cevap vermesi sonucu ortaya çıkan kronik tekrarlayıcı nefes darlığı atakları ile karakterize bir solunum yolu hastalığıdır Hayatın birincil iki yılında tekrarlayan solunum sıkıntısı atakları reflü hastalığı doğumsal bronş anormallikleri yabancı cisim aspirasyonu tekrarlayan bronşiyolit tekrarlayan zatürre ve kistik fibroz gibi hastalıklara yan olabilir Bunlar dağıtılmış tanı yöntemleri ile ekarte edildikten sonradan astım tanısına ulaşılır
Astımda doğum öncesi(prenatal) tehlike faktörleri
Çocukluk döneminde görülen hastalıkların böylece çoğunun temelinde anne karnındaki süreçte bazı tehlike faktörlerine maruz kalmış olmanın etkileri yatıyor Bilhassa solunum yolu enfeksiyonlarının üstünde anne adaylarının hamilelikteki bazı alışkanlıkları oldukça etkili Bunlar
Anne adayının sigara içmesi erken dönemde çocuklarda görülen solunum sıkıntıları ile ilişkilidir Erken çocuklukta solunum yolu çaplarında daralma maruz kalınan doz ile orantılıdır
Gözlemsel araştırmalar doğum öncesi antiinflamatuar(iltihabı yasaklayıcı) özelliği olan besinlerin (örneğin omega 3 yağ asitleri) ve antioksidanların (mesela E vitamini ve çinko) diyette alınmasının bazı atopik hastalıkların (deri ve solunum yollarının aşırı duyarlılığı) gelişimini azalttığını göstermiştir Buna karşılık annenin diyetinden bir takım besinleri(inek sütü ve yumurta gibi) çıkartması çocuklarda atopik hastalıklara aleyhinde koruyucu etki sağlamaz Annede yüksek D vitamini seviyeleri çocukluk çağında solunum sıkıntılarının azalması ile ilişkilendirilmiştir
Bazı hayvan deneyleri, doğum öncesinde annedeki stresin bebeği etkilediğini bebeğin kortizolseviyelerini azaltıp alerjik yapıya niçin olduğunu göstermiştir
Araştırmalar hamilelikte herhangi bir antibiyotik kullanımının erken çocukluk çağında solunum sıkıntısını ve astım riskini artırdığını göstermiştir
Astımın belirtileri
Astım yineleyen öksürük solunum yetmezliği ve hışıltı atakları ile seyreden solunum yollarının kronik bir hastalığıdır Bir çocukta viral enfeksiyon egzersizve alerjen ile rastlama sonucu tekrarlayıcı özellikte hışıltı veveya öksürük ortaya çıkıyorsa astım düşünülmelidir Çocuklarda astım daha çok geceleri ya da sabaha karşısında ortaya çıkan öksürük atakları ile seyreder Efor ve çalışma atakların ortaya çıkmasını kolaylaştır Göğüste sıkışma duygusal ya da nefes darlığı daha eksik rastlanan bulgulardır
Yeni doğan bebeklerde astım
Yeni doğan bebeklerde çeşitli nedenlerle solunum sıkıntısı ortaya çıkabilir Öncelikle akciğerlerle ilgili bozukluklar ve göğüs boşluğundaki anomalilerden söz etmek gerekir Akciğerlerin yeterince gelişmediği prematüre bebeklerde solunum sıkıntısı sık sık karşımıza çıkar Tekrar vaktinde doğan bebeklerde akciğerlerdeki sıvının yeterince atılamadığı durumlarda geçici solunum sıkıntısı olabilir Bu bilhassa 39 haftanın aşağıda tasarlanmış sezaryenle doğan bebeklerde daha sık görülür Pnömoni akciğer hava yollarındaki kaçaklar diyafragmanın bütün gelişememesi sonucunda karın içi organların göğüs boşluğu içine geçtiği diyafragma fıtıklarında solunum sıkıntısı görülür Solunum sıkıntısından söz edince aklımıza yalnızca akciğerler gelmemelidir *