Turk Kozmogonisi
Altay Yakut Yaradılış Destanı
Altay Yakut Yaradılış Destanı
Yer gok hic bir şey yokken dunya ucsuz bucaksız sulardan ibaretti Tanrı Ulgen bu ucsuz bucaksız dunyada durmadan ucuyordu Goklerden gelen bir ses Tanrı Ulgen'e denizden cıkan taşı tutmasını soyledi Goğun emri ile oturacak yer bulan Tanrı Ulgen artık yaratma zamanı geldi diye duşunerek şoyle dedi Bir dunya istiyorum, bir soyla yaratayım Bu dunya nasıl olsun, ne boyla yaratayım Bunun caresi nedir, ne yolla yaratayım Su icinde yaşayan Ak Ana, su yuzunde gorundu ve Tanrı Ulgen'e şoyle dedi :
Yaratmak istiyorsan Ulgen, Yaratıcı olarak şu kutsal sozu oğren De ki hep,yaptım oldu başka bir şey soyleme Hele yaratır iken,yaptım olmadıdeme Ak Ana bunları soyledi ve kayboldu
Tanrı Ulgen'in kulağından bu buyruk hic gitmedi İnsana da bu oğudu iletmekten bıkmadı : Dinleyin ey insanlar, varı yok demeyin Varlığa yok deyip de, yok olup da gitmeyinizTanrı Ulgen yere bakarak : Yaratılsın yer!Goğe bakarak Yaratılsın Gok!Bu buyruklar verilince yer ve gok yaratılmış Tanrı Ulgen cok buyuk uc balık yaratmış ve dunya bu balıkların uzerine konmuş Boylece dunya gezer olmamış bir yerde sabit olmuş Tanrı Ulgen balıkların kımıldadıklarında dunyaya su kaplamasın diye Mandışire'ye balıkları denetleme gorevi vermiş Tanrı Ulgen, dunyayı yarattıktan sonra tepesi aya guneşe değen etekleri dunyaya değmeyen buyuk Altın Dağın başına gecip oturmuş
Dunya altı gunde yaratılmıştı, yedinci gunde ise Tanrı Ulgen uyumuş kalmıştı Uyandığında neler yarattım diye baktı: Ayla guneşten başka fazladan dokuz dunya birer cehennem ile bir de yer yaratmıştı Gunlerden bir gun Tanrı Ulgen denizde yuzen bir toprak parcacığı uzerinde bir parca kil gorduinsanoğlu bu olsun, insana olsun babadedi ve toprak ustundeki kil birden insan oldu Tanrı Ulgen bu ilk insana Erlikadını verdi ve onu kardeşi kabul etti Ancak Erlik'in yureği kıskanclık ve hırsla doluydu Tanrı Ulgen gibi guclu ve yaratıcı olmadığı icin ofkelendi Tanrı Ulgen, kemikleri kamıştan, etleri topraktan yedi insan yarattı Erlik'in yarattığı dunyaya zarar vereceğini duşunerek insanı korumak uzere Mandışire adlı bir kahraman yarattıktan sonra yedi insanın kulaklarından ufleyerek can, burunlarından ufleyerek başlarına akıl verdi Tanrı Ulgen insanları idare etmek uzere MayTere'yi yarattı ve onu insanoğlunun başına han yaptı
Yakut'lardan (Saka) derlenen yaradılış efsaneleri de Altay yardılış destanının yakın varyantı niteliğindedir
Altay Yakut Yaradılış Destanı
Altay Yakut Yaradılış Destanı
Yer gok hic bir şey yokken dunya ucsuz bucaksız sulardan ibaretti Tanrı Ulgen bu ucsuz bucaksız dunyada durmadan ucuyordu Goklerden gelen bir ses Tanrı Ulgen'e denizden cıkan taşı tutmasını soyledi Goğun emri ile oturacak yer bulan Tanrı Ulgen artık yaratma zamanı geldi diye duşunerek şoyle dedi Bir dunya istiyorum, bir soyla yaratayım Bu dunya nasıl olsun, ne boyla yaratayım Bunun caresi nedir, ne yolla yaratayım Su icinde yaşayan Ak Ana, su yuzunde gorundu ve Tanrı Ulgen'e şoyle dedi :
Yaratmak istiyorsan Ulgen, Yaratıcı olarak şu kutsal sozu oğren De ki hep,yaptım oldu başka bir şey soyleme Hele yaratır iken,yaptım olmadıdeme Ak Ana bunları soyledi ve kayboldu
Tanrı Ulgen'in kulağından bu buyruk hic gitmedi İnsana da bu oğudu iletmekten bıkmadı : Dinleyin ey insanlar, varı yok demeyin Varlığa yok deyip de, yok olup da gitmeyinizTanrı Ulgen yere bakarak : Yaratılsın yer!Goğe bakarak Yaratılsın Gok!Bu buyruklar verilince yer ve gok yaratılmış Tanrı Ulgen cok buyuk uc balık yaratmış ve dunya bu balıkların uzerine konmuş Boylece dunya gezer olmamış bir yerde sabit olmuş Tanrı Ulgen balıkların kımıldadıklarında dunyaya su kaplamasın diye Mandışire'ye balıkları denetleme gorevi vermiş Tanrı Ulgen, dunyayı yarattıktan sonra tepesi aya guneşe değen etekleri dunyaya değmeyen buyuk Altın Dağın başına gecip oturmuş
Dunya altı gunde yaratılmıştı, yedinci gunde ise Tanrı Ulgen uyumuş kalmıştı Uyandığında neler yarattım diye baktı: Ayla guneşten başka fazladan dokuz dunya birer cehennem ile bir de yer yaratmıştı Gunlerden bir gun Tanrı Ulgen denizde yuzen bir toprak parcacığı uzerinde bir parca kil gorduinsanoğlu bu olsun, insana olsun babadedi ve toprak ustundeki kil birden insan oldu Tanrı Ulgen bu ilk insana Erlikadını verdi ve onu kardeşi kabul etti Ancak Erlik'in yureği kıskanclık ve hırsla doluydu Tanrı Ulgen gibi guclu ve yaratıcı olmadığı icin ofkelendi Tanrı Ulgen, kemikleri kamıştan, etleri topraktan yedi insan yarattı Erlik'in yarattığı dunyaya zarar vereceğini duşunerek insanı korumak uzere Mandışire adlı bir kahraman yarattıktan sonra yedi insanın kulaklarından ufleyerek can, burunlarından ufleyerek başlarına akıl verdi Tanrı Ulgen insanları idare etmek uzere MayTere'yi yarattı ve onu insanoğlunun başına han yaptı
Yakut'lardan (Saka) derlenen yaradılış efsaneleri de Altay yardılış destanının yakın varyantı niteliğindedir